Ladislaus Weinek
Ladislaus Weinek (węg. Weinek László, ur. 13 lutego 1848 w Ofen, zm. 12 listopada 1913 w Pradze) – astronom austro-węgierski.
 Ladislaus Weinek, 1891 | |
| Data i miejsce urodzenia |
13 lutego 1848 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
12 listopada 1913 |
| Zawód, zajęcie |
astronom |
Życiorys
edytujLadislaus Weinek urodził się 13 lutego 1848 w Ofen (Buda, obecnie Budapeszt) w rodzinie urzędnika państwowego Josefa i jego żony Johanny, z domu Throner, zajmującej się domem i wychowaniem dzieci: Ladislausa i trojga jego rodzeństwa[1]. Po skończeniu czterech klas szkoły normalnej w Ofen i ukończeniu gimnazjum w Budapeszcie, studiował nauki przyrodnicze: matematykę, fizykę i astronomię na Uniwersytecie Wiedeńskim (1865–1869)[2]. W 1869 pracował krótko jako nauczyciel u grafa Heinricha Wilczka w Erüskört koło Gödöllö[2]. W 1870 ukończył czteroletnie studia zdobywając dyplom nauczycielski z matematyki i fizyki, a następnie uzyskał doktorat (rigorosum)[2].
Studia astronomiczne kontynuował na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie oraz w Lipsku (1871)[3]. Pracując w obserwatorium w Lipsku wykonywał pomiary geodezyjne, między innymi zmierzył różnicę długości geograficznej między Lipskiem a Monachium.
W 1874 roku brał udział w ekspedycji na Wyspy Kerguelena, której celem były obserwacje przejścia Wenus na tle tarczy Słońca[4]. Wykonana tam dokumentacja fotograficzna była tematem jego rozprawy doktorskiej, przedstawionej w 1880 roku na Uniwersytecie w Jenie.
W 1883 roku został powołany na stanowisko profesora astronomii na Karl-Ferdinands-Universität (niemiecka część obecnego Uniwersytetu Karola) w Pradze[5], kierował tam obserwatorium astronomicznym w Clementinum.
Korzystając ze zdjęć wykonanych w Obserwatorium Licka oraz w obserwatorium paryskim, opracował jeden z pierwszych atlasów Księżyca opartych na fotografii[6].
Jego imieniem nazwano planetoidę (7114) Weinek[7] oraz krater Weinek na Księżycu[8].
Publikacje
edytuj- Die Photographie in der messenden Astronomie, besonders bei Venusdurchgängen, Halle, 1879[5]
- Über das feinere selenographische Detail der fokalen Mondphotographien der Mt. Hamiltoner und Pariser Sternwarte, Prag 1897[5]
- Photographischer Mondatlas, 1898–1900[5]
- Berghöhenbestimmung auf Grund des Prager photographischen Mondatlas, Wien, 1899[5]
- Astronomische, magnetische und meteorologische Beobachtungen an der k. k. Sternwarte in Prag, Prag, 1884–1906[5]
Przypisy
edytuj- ↑ Gisela Münzel: Ladislaus Weinek (1848–1913). W: Wolfgang R. Dick, Jürgen Hamel: Beiträge zur Astronomiegeschichte. Harri Deutsch Verlag, 2001, s. 127. ISBN 978-3817116638. (niem.).
- ↑ a b c Gisela Münzel: Ladislaus Weinek (1848–1913). W: Wolfgang R. Dick, Jürgen Hamel: Beiträge zur Astronomiegeschichte. Harri Deutsch Verlag, 2001, s. 129. ISBN 978-3817116638. (niem.).
- ↑ Gisela Münzel: Ladislaus Weinek (1848–1913). W: Wolfgang R. Dick, Jürgen Hamel: Beiträge zur Astronomiegeschichte. Harri Deutsch Verlag, 2001, s. 130. ISBN 978-3817116638. (niem.).
- ↑ Gisela Münzel: Ladislaus Weinek (1848–1913). W: Wolfgang R. Dick, Jürgen Hamel: Beiträge zur Astronomiegeschichte. Harri Deutsch Verlag, 2001, s. 134–145. ISBN 978-3817116638. (niem.).
- ↑ a b c d e f Meyers Großes Konversations-Lexikon. Leipzig: 1909, s. 485. [dostęp 2011-10-29]. (niem.).
- ↑ Gisela Münzel: Ladislaus Weinek (1848–1913). W: Wolfgang R. Dick, Jürgen Hamel: Beiträge zur Astronomiegeschichte. Harri Deutsch Verlag, 2001, s. 158–161. ISBN 978-3817116638. (niem.).
- ↑ Lutz D. Schmadel: Dictionary of minor planet names. Springer, 2003, s. 576. DOI: 10.1007/978-3-540-29925-7_6292. ISBN 978-3-540-00238-3. (ang.).
- ↑ Martin Šolc. Lunární kráter Weinek – historická pocta klementinskému astronomovi. „Bulletin Plus”. 4, 2003. (cz.).
Bibliografia
edytuj- Scheller, A.. Anzeige des Todes von Ladislaus Weinek. „Astronomische Nachrichten”. 196. [dostęp 2011-10-27]. (niem.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Weinek, L.. Enlarged Drawings from Lunar Photographs taken at the Lick Observatory, (of Prague). „Publications of the Astronomical Society of the Pacific”. 3 (19), s. 333, 11/1891. DOI: 10.1086/120347. (ang.).