Wikipedia

Krzysztof Śmiszek

polski prawnik, polityk, homoseksualista, aktywista i wykładowca

Krzysztof Jan Śmiszek (ur. 25 sierpnia 1979 w Stalowej Woli[1]) – polski prawnik, polityk, nauczyciel akademicki, działacz na rzecz praw człowieka i praw mniejszości, doktor nauk prawnych. Współzałożyciel i były przewodniczący Polskiego Towarzystwa Prawa Antydyskryminacyjnego, poseł na Sejm IX i X kadencji (2019–2024), wiceprzewodniczący Nowej Lewicy, w latach 2023–2024 sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, poseł do Parlamentu Europejskiego X kadencji (od 2024).

Krzysztof Śmiszek
Ilustracja
Krzysztof Śmiszek (2024)
Data i miejsce urodzenia

25 sierpnia 1979
Stalowa Wola

Zawód, zajęcie

prawnik, polityk, nauczyciel akademicki, działacz społeczny

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Stanowisko

poseł na Sejm IX i X kadencji (2019–2024), wiceminister sprawiedliwości (2023–2024), poseł do Parlamentu Europejskiego X kadencji (od 2024)

Partia

Wiosna (2019–2021)
Nowa Lewica (od 2021)

Partner

Robert Biedroń

Multimedia w Wikimedia Commons
Wiadomości w Wikinews

Życiorys

 
Krzysztof Śmiszek z tęczową flagą w Sejmie (2021)

W 2003 ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W 2006 został absolwentem Podyplomowego Studium Prawa Europejskiego UW[2]. W 2016 na macierzystym wydziale uzyskał stopień doktora nauk prawnych w specjalności prawo europejskie na podstawie rozprawy pt. Europejski standard równości a prawo polskie. Aspekt materialny i instytucjonalny napisanej pod kierunkiem Mirosława Wyrzykowskiego[3]. W 2021 uzyskał uprawnienia adwokata[4].

W latach 2003–2005 pracował jako prawnik w biurze pełnomocnika rządu ds. równego statusu kobiet i mężczyzn (funkcję tę pełniły wówczas Izabela Jaruga-Nowacka i Magdalena Środa), gdzie zajmował się kwestiami dotyczącymi ustawodawstwa antydyskryminacyjnego[2]. Był ekspertem polskich organizacji pozarządowych zajmujących się przeciwdziałaniem dyskryminacji. Później do 2008 był zatrudniony w Departamencie Prawnym Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W latach 2008–2010 pracował w Brukseli jako prawnik i koordynator programowy w EQUINET, europejskiej sieci współpracy organów ds. równego traktowania. Od 2011 do 2016 był pracownikiem naukowym w Zakładzie Praw Człowieka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego[2][5]. W 2014 został członkiem European Equality Law Network, europejskiej sieci ekspertów prawnych w dziedzinie niedyskryminacji[6]. Był też trenerem w ramach programu HELP (Human Rights Education for Legal Professionals) prowadzonego przez Radę Europy[2]. W latach 2017–2019 wykładał na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego[5]. Był stypendystą University of Michigan, prowadził gościnne wykłady na University of Toronto oraz University of Texas at Austin[5].

Kierował grupą prawną stowarzyszenia Kampania Przeciw Homofobii[7]. Współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Prawa Antydyskryminacyjnego[2], pełnił funkcje wiceprezesa i prezesa tej organizacji[8]. W 2017 został członkiem rady programowej Archiwum im. Wiktora Osiatyńskiego[9]. Wszedł w skład kolegium redakcyjnego czasopisma prawniczego „Anti-Discrimination Law Review”[10].

W 2019 zaangażował się w działalność założonej przez Roberta Biedronia partii Wiosna[11]. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w tym samym roku bezskutecznie ubiegał się o mandat europosła jako lider listy tej partii w okręgu opolsko-dolnośląskim, zdobywając 46 698 głosów[12].

W wyborach parlamentarnych w 2019 został wybrany do Sejmu IX kadencji, startując jako przedstawiciel Wiosny z listy Sojusz Lewicy Demokratycznej w okręgu wrocławskim i otrzymując 43 447 głosów[13]. Objął funkcję wiceprzewodniczącego klubu parlamentarnego Lewicy[14]. Został przewodniczącym Parlamentarnego Zespołu ds. Równouprawnienia Społeczności LGBT+, a także członkiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji ds Unii Europejskiej. Wszedł w skład polskiej delegacji do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy[15][1]. W czerwcu 2021, po rozwiązaniu Wiosny, został członkiem Nowej Lewicy. W październiku 2021 objął funkcję współprzewodniczącego wojewódzkich struktur NL w województwie dolnośląskim[16]. W 2023 z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję z wynikiem 34 577 głosów[17]. W X kadencji objął funkcję wiceprzewodniczącym Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka[18].

W grudniu 2023 został powołany na sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości[19]. W 2024 uzyskał mandat posła do PE X kadencji z ramienia Lewicy z okręgu nr 12, otrzymując 70 363 głosy[20]. W konsekwencji w czerwcu tego samego roku zakończył pełnienie funkcji wiceministra. W Europarlamencie zasiadł w Komisji Prawnej oraz Komisji Wolności Praw Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych[21].

Wyniki w wyborach ogólnopolskich

Wybory Komitet wyborczy Organ Okręg Wynik
2019 Wiosna Parlament Europejski IX kadencji nr 12 46 698 (3,57%) [12]
2019 Sojusz Lewicy Demokratycznej Sejm IX kadencji nr 3 43 447 (6,64%) [13]
2023 Nowa Lewica Sejm X kadencji 34 577 (4,46%) [17]
2024 Lewica Parlament Europejski X kadencji nr 12 70 363 (6,14%) [20]

Publikacje

  • Dyskryminacja i mobbing w zatrudnieniu (współautor z K. Kędziorą), C.H. Beck, Warszawa 2008.
  • Równe traktowanie osób LGBT w zatrudnieniu – przepisy i orzecznictwo wspólnotowe a standardy Yogyakarty, [w:] R. Wieruszewski, M. Wyrzykowski (red.), Orientacja seksualna i tożsamość płciowa – aspekty prawne i społeczne, Instytut Wydawniczy EuroPrawo, Warszawa 2009.
  • A bird’s eye view of equal treatment bodies across Europe in the light of EU legislation. In what circumstances can they act and with what measures?, [w:] C.J. Forder (red.), Gelijke behandeling: oordelen en commentaar 2009, Wolf Legal Publishers, Nijmegen 2010.
  • Nowe standardy ochrony przed dyskryminacją w polskim prawie, „Edukacja Prawnicza”, nr 5, 2011.
  • Powolny proces dostosowywania polskiego systemu polityki antydyskryminacyjnej do standardów unijnych, „Problemy Polityki Społecznej”, nr 15, 2011.
  • Sytuacja prawna osób transpłciowych w Polsce. Raport z badań i propozycje zmian (współredaktor z W. Dynarskim), Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego, Warszawa 2013[22].
  • LGBTI asylum claims: the Central and Eastern European perspective (współautor z A. Śledzińską-Simon), „Forced Migration Review”, nr 42, 2013.
  • Ochrona instytucjonalna przed dyskryminacją rasową w UE – ścisłe reguły koncepcji sądu – glosa do wyroku TS z 31.01.2013 r. w sprawie C-394/11 Belov, „Europejski Przegląd Sądowy”, nr 5, 2013.
  • Combating Sexual Orientation Discrimination in the European Union (współautor z D. Pudzianowską), Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg 2015[23].
  • Zakaz dyskryminacji ze względu na przynależność państwową a dyrektywy antydyskryminacyjne, [w:] G Baranowska, A. Bodnar, A. Gliszczyńska-Grabias (red. nauk.), Ochrona praw obywatelek i obywateli Unii Europejskiej. 20 lat – osiągnięcia i wyzwania na przyszłość, Wolters Kluwer, Warszawa 2015.
  • Testy dyskryminacyjne. Praktyczny podręcznik dla organizacji pozarządowych (współredaktor z K. Wysieńską-Di Carlo), Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego, Warszawa 2016.
  • Mechanizm dochodzenia roszczeń w sprawach o dyskryminację, [w:] A. Zawidzka-Łojek, A. Szczerba-Zawada (red. nauk.), Prawo antydyskryminacyjne w Unii Europejskiej, Instytut Wydawniczy EuroPrawo, Warszawa 2015.
  • Wolność gospodarcza pracodawców a standardy odpowiedzialności za dyskryminację w miejscu pracy w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, [w:] A. Bodnar, A. Ploszka (red. nauk.), Wpływ Europejskiej Konwencji Praw Człowieka na funkcjonowanie biznesu, Wolters Kluwer, Warszawa 2016.
  • Zwalczanie stereotypów płciowych jako standard ochrony przed dyskryminacją. Praktyka stosowania prawa (współautor z K. Kędziorą), [w:] Prawo wobec problemów społecznych. Księga jubileuszowa profesor Eleonory Zielińskiej, C.H. Beck, Warszawa, 2016.
  • Ustawa o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. Komentarz (współredaktor z K. Kędziorą), Wolters Kluwer, Warszawa, 2016.

Wyróżnienia

  • Nagroda „Gospodarcza Osobowość Roku 2022” przyznana przez Federację Przedsiębiorców Polskich (2022)[24]
  • Nagroda „Korony Równości” w kategorii „życie polityczne” przyznana w plebiscycie Kampanii Przeciw Homofobii (2022)[25]

Życie prywatne

Jest otwarcie zdeklarowanym gejem. Od 2002 jest w związku z Robertem Biedroniem[26].

Przypisy

  1. ↑ a b Posłowie IX kadencji: Krzysztof Śmiszek. sejm.gov.pl. [dostęp 2024-07-27].
  2. ↑ a b c d e Dr Krzysztof Śmiszek. uw.edu.pl. [dostęp 2019-12-23].
  3. ↑ Dr Krzysztof Jan Śmiszek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2016-12-31].
  4. ↑ Śmiszek Krzysztof Jan. rejestradwokatow.pl. [dostęp 2023-11-03].
  5. ↑ a b c Krzysztof Śmiszek. klub-lewica.org.pl. [dostęp 2023-11-03].
  6. ↑ Przewodniczący PTPA ekspertem w europejskiej sieci prawników. ptpa.org.pl, 2014. [dostęp 2023-11-03].
  7. ↑ Ludzie. kph.org.pl. [dostęp 2023-11-03].
  8. ↑ Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego (KRS: 0000279645). Krajowy Rejestr Sądowy. [dostęp 2023-11-03].
  9. ↑ Anna Wójcik: Prof. Mirosław Wyrzykowski: Pozakonstytucyjna zmiana ustroju staje się faktem. O tym trzeba debatować, panie Prezydencie. oko.press, 26 sierpnia 2017. [dostęp 2017-08-31].
  10. ↑ Krzysztof Sobczak: Nowe czasopismo zajmie się prawem antydyskryminacyjnym. prawo.pl, 8 czerwca 2015. [dostęp 2023-11-03].
  11. ↑ Robert Biedroń ogłasza swój program. „Nikt, kto pracował przez całe życie, nie może być zapomniany przez państwo”. businessinsider.com, 3 lutego 2019. [dostęp 2019-02-03].
  12. ↑ a b Wybory do Parlamentu Europejskiego 2019. pkw.gov.pl. [dostęp 2020-08-20].
  13. ↑ a b Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2019. pkw.gov.pl. [dostęp 2023-11-03].
  14. ↑ IX kadencja: Kluby i koła: Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Razem, Sojusz Lewicy Demokratycznej, Wiosna Roberta Biedronia). sejm.gov.pl. [dostęp 2019-11-23].
  15. ↑ Krzysztof Śmiszek szefem parlamentarnego zespołu ds. LGBT. wnp.pl, 21 listopada 2019. [dostęp 2019-11-23].
  16. ↑ Krzysztof Śmiszek i Arkadiusz Sikora na czele Nowej Lewicy na Dolnym Śląsku. interia.pl, 23 października 2021. [dostęp 2022-02-16].
  17. ↑ a b Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2023. pkw.gov.pl. [dostęp 2023-10-17].
  18. ↑ Posłowie X kadencji: Krzysztof Śmiszek. sejm.gov.pl. [dostęp 2023-11-22].
  19. ↑ Decyzją Premiera Minister Sprawiedliwości powołał czworo wiceministrów. gov.pl, 13 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-13].
  20. ↑ a b Wybory do Parlamentu Europejskiego 2024. pkw.gov.pl. [dostęp 2024-06-10].
  21. ↑ Krzysztof Śmiszek. europarl.europa.eu. [dostęp 2024-07-20].
  22. ↑ Sytuacja prawna osób transpłciowych w Polsce. Raport z badań i propozycje zmian. Wiktor Dynarski, Krzysztof Śmiszek (red.). Warszawa: Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego, 2013. [dostęp 2023-11-03].
  23. ↑ Daria Pudzianowska, Krzysztof Śmiszek: Combating Sexual Orientation Discrimination in the European Union. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2015. [dostęp 2023-11-03].
  24. ↑ GALA WRĘCZENIA GOSPODARCZEJ NAGRODY Federacji Przedsiębiorców Polskich ROKU 2022. grupa-amber.com, 30 września 2022. [dostęp 2023-11-03].
  25. ↑ Krzysztof Śmiszek laureatem nagrody Korony Równości. lewica.org.pl, 9 września 2022. [dostęp 2023-03-08].
  26. ↑ Olga Figaszewska: Robert Biedroń: „Ja już mam męża, tylko państwo tego nie widzi”. viva.pl, 7 grudnia 2017. [dostęp 2018-02-18].
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Krzysztof_Śmiszek&oldid=75336027”