Krajka
brzegowy fragment tkaniny w postaci paska biegnącego wzdłuż niej
Krajki – brzegowe fragmenty tkaniny w postaci pasków o szerokości od 8 do 20 mm, biegnących wzdłuż po obu jej stronach. Ich struktura i wygląd są zwykle inne od reszty tkaniny. Zabezpieczają tkaninę zarówno w procesie tkania, jak i wykończenia[1].
Wykonywane są na ogół z tej samej przędzy, z której wykonana jest cała osnowa. Ponieważ krajki narażone są na duże obciążenia, muszą być odpowiednio wzmocnione. Uzyskuje się to przez zastosowanie na osnowę krajkową podwójnych nitek. Krajki najczęściej tworzone są w splocie płóciennym lub pochodnym. Oprócz funkcji zabezpieczającej, krajki pełnią również funkcje:
- informacyjne – zapisany w postaci pięcionitkowego kodu barwnego, skład surowcowy tkaniny. Każda nitka oznacza 20% danego włókna w składzie przędzy, z której wykonana jest tkanina. Dopuszcza się 5% tolerancji. Na przykład 3 nitki czerwone i 2 nitki niebieskie oznaczają tkaninę elano-wełnianą E60/W40 (tzw. wełna czterdziestka).
Znaczenie kolorów:- biały – włókno bawełniane
- niebieski – włókno wełniane
- czerwony – włókno poliestrowe – elana, dacron, torlen, trevira
- zielony – włókno akrylowe – anilana, orlon, dralon, acrilan
- żółty – włókno celulozowe – argona, textra, merona
- szary – włókno poliamidowe – stylon, nylon, ortalion, dederon, kapron, perlon, kevlar
- ozdobne lub reklamowe – często na krajkach umieszcza się napisy, np. nazwa zakładu. W tym przypadku do tworzenia krajek stosuje się kombinacje splotów.
Przypisy
edytuj- ↑ Aleksandra Pluta , Edyta Wiśniewska , Krajka : sokólska tkanina ludowa, Wasilków: Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej, 2019, ISBN 978-83-947244-4-3, OCLC 1150443372 [dostęp 2023-02-01] .
Zobacz też
edytuj- krajka (pasamon) – dekoracyjny wyrób ludowy
Encyklopedie internetowe (składnik tkaniny):