Autobusy miejskie w Radomiu

Historia

Początki komunikacji miejskiej w Radomiu sięgają końca lat 20. XX wieku, jednak za formalny jej początek uznaje się 1 stycznia 1954 roku, gdyż od tego momentu komunikacja miejska działa nieprzerwanie do dzisiaj. Przed 1993 linie obsługiwał jedynie MPK Radom, jednak w związku z prywatyzacją MPK Radom i utworzeniem Zarządu Transportu Miejskiego, rozpoczęto rozstrzyganie przetargów na obsługę linii. Pierwszy został wygrany przez Michalczewskiego, który od 1 sierpnia 1994 roku rozpoczął obsługę linii 3, 8 i 13 sprowadzonymi z Wiednia gazowymi Gräf & Steyrami LU200 M11. Następnie przejął linie 5, 26 i A. Pod koniec 1997 roku na ulice Radomia wyjechały pierwsze autobusy niskopodłogowe marki Neoplan zakupione przez MPK Radom. W 2001 roku ZTM został połączony z MZD i przekształcony w Miejski Zarząd Dróg i Komunikacji. W grudniu 2005 roku MPK wprowadził do taboru pierwsze pojazdy zasilane na sprężony gaz ziemny CNG - zmodernizowane Jelcze 120M (numery 1012-1014). Cztery lata później na ulice wyjechał pierwszy autobus napędzany CNG spod szyldu Michalczewskiego. Od połowy 2016 roku radomski tabor autobusowy jest w 100% niskopodłogowy. W 2018 roku MPK zakupiło jeden z najdłuższych autobusów eksploatowanych w Polsce - MAN NG363 Lion's City GL nr tab. 947 mierzący 18,75 metra. Od 2020 roku MPK Radom ma w swoim taborze autobusy elektryczne, a w następnym roku definitywnie zakończył eksploatację autobusów 15-metrowych, wycofując ostatnie autobusy marki Neoplan N4020.

Komunikacja miejska

Obecnie w ramach regularnej komunikacji miejskiej po Radomiu i kilku okolicznych gminach kursuje 30 linii miejskich. W dni powszednie w ramach komunikacji miejskiej na ulice wyjeżdża około 140 autobusów, natomiast w soboty, niedziele i święta liczba ta spada do okolicy 70 autobusów. Średnia częstotliwość wszystkich linii w szczycie komunikacyjnym wynosi ok. 20 minut, na co składają się:

• 2 linie dzienne priorytetowe (7, 9): co 10 minut;
• linia dzienna priorytetowo-podstawowa (3): co 15 minut;
• 16 linii dziennych podstawowych (1, 2, 4, 5, 6, 8, 11, 12, 13, 14, 15, 17, 18, 23, 25, 26): co 20 minut;
• 5 linii dziennych uzupełniających (10, 16, 19, 21, 24): co 30 minut;
• 3 linie dzienne marginalne (20, 22, 27): częstotliwości indywidualne;
• 3 linie nocne podstawowe: (N1, N2, N3): co 60 minut.

Organizatorem i regulatorem komunikacji miejskiej jest Miejski Zarząd Dróg i Komunikacji. Na jego zlecenie przewozy wykonuje trzech przewoźników: MPK Radom, Michalczewski sp. z o.o. oraz konsorcjum firm DLA Wrocław, Irex Sosnowiec i Meteor Jaworzno.

Do 1 stycznia 2004 MZDiK organizował także transport podmiejski za pomocą 10 linii literowych (A, B, C, D, E, F, G, J, K, L), linie te zostały przekazane przewoźnikom dotychczas je obsługującym (linię A Michalczewski, a linie B-L MPK Radom). Michalczewski utrzymał linię A i obsługuje ją do dzisiaj. MPK przez 8 lat stale dokonywał zmian w swojej siatce połączeń, jednak rosnące koszty obsługi (i powstały przez to dług miejskiej spółki) oraz w większości przypadków brak zainteresowania współfinansowania przez gminy spowodowało, że do połowy 2012 przetrwały zaledwie trzy z dziewięciu "literówek" (B, J i L). Linie te przejął PKS Radom.

Gminy powiatu radomskiego dofinansowują także warianty przedłużonych linii miejskich. Trasy dziesięciu z nich częściowo wybiegają za granice miasta, ale na podstawie porozumień międzygminnych mają one jednolitą taryfą biletową:

• linia 5 (wybranymi kursami do Rożek, przez Kończyce-Kolonię, Kosów i Młodocin Mniejszy),
• linia 6 (wszystkimi kursami do Milejowic / Kasztanowej, wybranymi kursami do Milejowic / Cerekiewskej, przez Bielichę),
• linia 14 (wybranymi kursami do Sadkowa przez Natolin),
• linia 15 (wybranymi kursami do Makowca),
• linia 18 (wybranymi kursami przejeżdżająca przez Kozłów),
• linia 22 (wszystkimi kursami do Lasowic przez Rajec Szlachecki),
• linia 23 (wybranymi kursami do Zenonowa przez Sołtyków),
• linia 24 (wybranymi kursami do Małęczyna Nowego, a także Grzmucina - wszystkie z tych wariantów przez Janów i Małęczyn Stary),
• linia 26 (wybranymi kursami do Myśliszewic przez Rajec Poduchowny, Antoniówkę i Groszowice lub do Jedlni-Letnisko przez Siczki oraz wybranymi do Janiszewa).
• linia 27 (wszystkimi kursami do Skaryszewa przez Makowiec).

Linie komunikacji miejskiej

Stan na dzień 01.05.2024 r. Źródło: mzdik.pl

Numer linii	Przystanek początkowy	Przystanek końcowy	Średni czas przejazdu na trasie podstawowej	Liczba przystanków na trasie podstawowej	Średnia częstotliwość na trasie podstawowej	Obsługa linii
1	Os. Południe	Os. Gołębiów I	32 min	24/23	DP-15/20/15/30 DS-30	MPK Radom
2	Os. Zamłynie	Idalin	26 min/27 min	21	DP-20/20/20/30 DS-40	Michalczewski
3	Os. Michałów	Idalin	38 min/35 min	27/24	DP-15/20/15/30 DS-30	MPK Radom
4	Os. Prędocinek	Firlej / Cmentarz	30 min/31 min	25	DP-15/20/15/30 DS-40	MPK Radom
5	Lotnisko Warszawa-Radom	Pruszaków (Rożki)	31 min/33 min	25/28 (trasa objazdowa)	DP-15/20/15/30 DS-40	Michalczewski
6	Godów	Milejowice / Kasztanowa (Milejowice / Cerekiewska)	43 min/40 min	29/32	DP-20/40/20/40 DS-60	Michalczewski
7	Os. Południe	Os. Michałów	31 min/35 min	24/22	DP-10/10/10/20 DS-20	MPK Radom
8	Kierzków	Os. Wośniki	32 min/34 min	26/27	DP-15/20/15/30 DS-40	Irex / Meteor Sosnowiec
9	Os. Prędocinek	Os. Gołębiów I	26 min/25 min	17/18	DP-10/10/10/20 DS-20	MPK Radom
10	Wacyn / Osiowa	Gołębiów / Fołtyn (Rajec Poduchowny)	35 min/35 min	25/24	DP-nieregularna DS-60	MPK Radom
11	Os. Gołębiów II / Paderewskiego	Idalin	35 min/33 min	24/22	DP-20/20/20/30 DS-40	DLA Wrocław
12	Wincentów (wariantowo przez Mroza)	Os. Południe (wariantowo przez Mroza)	41 min/43 min	34	DP-20/40/20/60 DS-30/60	MPK Radom
13	Józefów / Szpital (Witosa / Cmentarz)	Wośniki / Szkoła (Wośniki / Samorządowa)	37 min	30/27	DP-20/20/20/30 DS-40	DLA Wrocław Irex / Meteor Sosnowiec
14	Lotnisko Warszawa-Radom (Sadków)	Os. Południe (Potkanów / Stalowa)	53 min/49 min	42/37	DP-20/20/20/30 DS-40	MPK Radom
15	Kaptur	Janiszpol (Makowiec)	25 min/24 min	20/21	DP-20/20/20/30 DS-40	MPK Radom
16	Os. Gołębiów II / Sempołowskiej	Os. Wośniki	29 min/30 min	23/22	DP-30/40/30/40 DS-80	MPK Radom
17	Potkanów / Stalowa	Gołębiów / Fołtyn	36 min	28/29	DP-20/20/20/30 DS-40	MPK Radom
18	Pruszaków przez Dworzec PKP i Nową Wolę Gołębiowską (wariantowo przez Kozłów, kilka kursów przejeżdżających przez Wolę Gołębiowską jest skróconych do Dworca PKP)	Linia okrężna, posiada jeden przystanek końcowy (z wyjątkiem kilku kursów skróconych)	91 min	65	DP-20/40/20/40 DS-40	MPK RadomDLA Wrocław
19	Obozisko	Malenice	27 min	19/20	DP-30/40/30/40 DS-30	MPK Radom
20	Ustronie / Radomskiego	Malczew	10 min	7	DP- 50/50/50/- DS - brak	MPK Radom
21	Os. Prędocinek	Wólka Klwatecka (Wincentów)	42 min/45 min	31/32	DP-30/40/30/40 DS-60	MPK Radom
22	Obozisko	Lasowice	21 min	15/16	DP-nieregularna DS-brak	Michalczewski
23	Wólka Klwatecka / Mroza	Malczew (Zenonów)	46 min/47 min	36/37	DP-20/20/20/30 DS-340	MPK Radom
24	Os. Michałów (Józefów / Szpital)	Długojów Górny (Małęczyn Nowy) (Grzmucin)	40 min/38 min	29/30	DP-30/40/30/40 DS-90	MPK Radom
25	Wacyn / Szpital	Potkanów / Stalowa	42 min/43 min	31	DP-20/40/20/40 DS-40	Irex/Meteor Sosnowiec MPK Radom Michalczewski
26	Myśliszewice (Jedlnia-Letnisko)	Janiszew (Mokra / Wernera)	34 min/35 min	27	DP-30/40/30/60 DS-80	Michalczewski
27	Dw. Główny PKP / Poczta	Skaryszew II / Mickiewicza	28 min/31 min	20/18	DP-40/80 DS-80	MPK Radom
N1	Józefów / Szpital	Os. Prędocinek	36 min/33 min	24/25	60	MPK Radom
N2	Os. Gołębiów II / Sempołowskiej	Wierzbicka / Warsztatowa	40 min/46 min	31/32	60	MPK Radom
N3	Os. Zamłynie	Idalin	31 min/30 min	20	60	MPK Radom

Komunikacja podmiejska

Komunikacja podmiejska powstała w wyniku rezygnacji MZDiK z organizacji połączeń komunikacyjnych w 2004 roku z okolicznymi gminami, które nie wyrażały woli współfinansowania komunikacji podmiejskiej. W sposób zorganizowany linie podmiejskie wyjeżdżające z Radomia obsługują (stan na dzień 01.05.2024 r.):

• Michalczewski linią A do Jedlanki (wybrane kursy skrócone do Jedlińska);
• Szymkiewicz do Iłży przez Skaryszew;
• Jarząbek linią F do Wierzbicy przez Parznice, linią do Bukowca przez Ludwinów, Kowalę-Stępocinę i Parznice, do tego obsługuje w gminie Wierzbica komunikację wewnętrzną;
• M-Trans za pomocą linii L kursującej w trzech wariantach: okrężnym przez Lesiów, Jastrzębię, następnie pokonującym miejscowości w jedną stronę zależnie od kursu: Bartodzieje, Lewaszówka, Dąbrowa Jastrzębska lub w odwrotnej kolejności z powrotem do Jastrzębi, Lesiowa kończąc w Radomiu; do Łukawy przez Lesiów, Owadów, Jastrzębię, Bartodzieje, Wolę Goryńską i okrężnym przez Lesiów, Kozłów, Dąbrowę Kozłowską z powrotem do Lesiowa a następnie do Radomia;
• Walkiewicz za pomocą dwóch linii: W do Wolanowa (z wieloma wariantami: do Strzałkowa, Mniszka - część z nich przez Garno; dowozówka z Wolanowa przez Garno, Kowalę-Duszocinę, Chruślice, Zabłocie, Bieniędzice do Jarosławic i linię P przez Zakrzew do Przytyka, z wariantami (bezpośrednio lub dowozówką) do Kaszowa/Turska (przez Suków lub Studzienice, Maksymilianów, Sewerynów); do przez Suków do Sukowskiej Woli; okrężne przez Jabłonną, Wrzos, Potkanną (z wjazdem kieszeniowym do Ostrołęki), Domaniów, Słowików;
• Oparka poprzez komunikacje wewnętrzne w gminach Skaryszew i Jedlnia-Letnisko (w przypadku Skaryszewa niektóre linie gminne wjeżdżają do Radomia);
• Alexandria linią do Rudy Małej przez Kosów i Kowalę-Stępocinę.

Od 16 sierpnia 2023 gmina Zakrzew uruchomiła własną komunikację autobusową, uruchamiając dwie linie cyfrowe: 100 (z Radomia do Zakrzewskiej Woli) i 102 (okrężną, która ma przystanek końcowy w Dąbrówce Nagórnej). We wrześniu doszły kolejne linie: 101 (z Radomia do Jaszowic Kolonii - w zamian za zlikwidowane warianty linii miejskiej 8) oraz 103 będąca wewnątrzgminną linią dowozową do szkoły podstawowej w Zakrzewie. Linie te, choć są oznaczone cyframi, nie mają nic wspólnego z komunikacją miejską organizowaną przez radomski MZDiK. Posiadają osobną taryfę biletową i osobny regulamin przewozów (np. w odróżnieniu od radomskiej komunikacji, zakazany jest przewóz rowerów w autobusach).

Linki zewnętrzne

• Komunikacja miejska w Radomiu
• Radomska komunikacja podmiejska
• Autobusy regionu radomskiego