Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach (nieistniejący)

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
	; Kościół w 1865 roku
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Katowice
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Parafia Przemienienia Pańskiego w Katowicach
Wezwanie	Niepokalanego Poczęcia NMP
Historia
Data zakończenia budowy	1860; 1975–1978
Data poświęcenia	11 listopada 1860; 7 sierpnia 1938; 3 września 1978
Data zniszczenia	1945 / 1974
Dane świątyni
Styl	Neogotyk
Architekt	Julius Hausse; (Tadeusz Łoboz; Jan Głuch kościół PP)
Świątynia; • materiał bud.	; • mur pruski
	Położenie na mapie Katowic Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
	Położenie na mapie Polski Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
	Położenie na mapie województwa śląskiego Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
	50°15′44,2267″N 19°00′54,4409″E/50,262285 19,015122

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny – kościół, który znajdował się w Katowicach, pierwotnie przy placu Wolności, następnie jako obiekt szachulcowy został przemieszczony na ulicę Sokolską, gdzie był kilkakrotnie przebudowywany. Jego pierwotna bryła została całkowicie zmieniona. Był to chronologicznie drugi kościół w Śródmieściu.

Historia

Fragment planu Katowic z 1872 roku. Widoczna projektowana zabudowa i parcelacja wokół późn. placu Wolności (na planie jako Marktplatz) oraz oznaczenie miejsca kościoła przy wylocie ul. Sokolskiej

W drugiej połowie XIX wieku teren dzisiejszego Śródmieścia Katowic należał do okolicznych powstałych już w średniowieczu parafii w Bogucicach, Chorzowie i Mikołowie. Pierwszą parafię utworzono na terenie centrum miasta w 1873 roku. Kilkanaście lat wcześniej 11 listopada 1860 roku poświęcono w Katowicach, na późniejszej ulicy Sokolskiej w okolicy placu Wolności^[1]^[2], pierwszą świątynię katolicką z muru pruskiego oraz znajdujący się w niewielkiej od niej odległości cmentarz. Duszpasterstwo w nim objął ks. Teodor Kremski. Kościół miał służyć jako budynek tymczasowy, gdyż planowano już w tym okresie wybudowanie kościoła Mariackiego^[3]. W 1871 roku świątynię nabyli starokatolicy. W 1874 roku kościół rozebrano i przeniesiono w kierunku północnym ulicy Sokolskiej. W 1925 roku został odebrany przez władze państwowe parafii starokatolickiej.

W 1938 roku powrócił w ręce Kościoła rzymskokatolickiego jako kościół filialny Przemienienia Pańskiego^[4].

W 1945 roku uległ zniszczeniu od bomby lotniczej. W 1960 roku został wyremontowany. W latach 1975–1978 został przebudowany i rozbudowany. W 1985 bp Herbert Bednorz wydał dekret potwierdzający fakt istnienia przy nim rzymskokatolickiej parafii Przemienienia Pańskiego^[5].

Architektura

Pierwotnie była to świątynia jednonawowa, niewielkich rozmiarów. Jednorazowo mogła pomieścić do 150 osób. Po przebudowie przez starokatolików w 1872 roku utrzymana w stylu neogotyckim, z wysmukłą wieżą, przez którą prowadziło portalowe wejście do środka. Kościół posiadał drewniany sufit. Dach początkowo składał się z gontów, które stopniowo zamieniono na papę, a następnie na dachówkę.

Przypisy

↑ Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 228, 229. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).
↑ Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 28. ISBN 83-85831-35-5.
↑ Historia parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach, w: www.piotripawel.katowice.opoka.org.pl, dn. 2 maja 2007
↑ Albert Karkosz: Refleksja historyczna dotycząca Parafii Przemienienia Pańskiego w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego - Katowice. [dostęp 2009-03-23]. (pol.).
↑ HenrykH. Olszar HenrykH., Parafie Kościoła rzymskokatolickiego w Katowicach, „Wieki Stare i Nowe”, 2 (7), Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2010, s. 217 [dostęp 2024-08-17] (pol.).

Bibliografia

Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993. ISBN 83-85831-35-5.
Waldemar Jama, Aleksandra Niesyto: Cmentarze Katowic. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1997, s. 20, 21. ISBN 83-907154-5-7.

[1] Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 228, 229. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).

[2] Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 28. ISBN 83-85831-35-5.

[3] Historia parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach, w: www.piotripawel.katowice.opoka.org.pl, dn. 2 maja 2007

[4] Albert Karkosz: Refleksja historyczna dotycząca Parafii Przemienienia Pańskiego w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego - Katowice. [dostęp 2009-03-23]. (pol.).

[5] HenrykH. Olszar HenrykH., Parafie Kościoła rzymskokatolickiego w Katowicach, „Wieki Stare i Nowe”, 2 (7), Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2010, s. 217 [dostęp 2024-08-17] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]