Kazimierza Mała

wieś w województwie świętokrzyskim

Kazimierza Maławieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim, w gminie Kazimierza Wielka[5][6].

Kazimierza Mała
wieś
Ilustracja
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

kazimierski

Gmina

Kazimierza Wielka

Liczba ludności (2011)

262[2][3]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

28-500[4]

Tablice rejestracyjne

TKA

SIMC

0241790[5]

Położenie na mapie gminy Kazimierza Wielka
Mapa konturowa gminy Kazimierza Wielka, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kazimierza Mała”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kazimierza Mała”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kazimierza Mała”
Położenie na mapie powiatu kazimierskiego
Mapa konturowa powiatu kazimierskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kazimierza Mała”
Ziemia50°15′49″N 20°31′58″E/50,263611 20,532778[1]
Integralne części wsi Kazimierza Mała[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0241809 Sypów część wsi

Historia Kazimierzy Małej

edytuj
 
Centrum wsi

Wieś powstała przed 1326 r. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi ze wspomnianego wyżej roku i związana jest z założeniem parafii[7]. W 1440 r. w Kazimierzy Małej istniał już kościół drewniany. W czasie kiedy właścicielami wsi był ród Szafrańców kościół przejęli kalwini, i jeszcze w 1563 r. pozostał w ich posiadaniu[8].

Miejscowość związana z działalnością braci polskich. Po 1591 r. Kazimierza Mała była siedzibą braci polskich[9]. W 1784 r. Kazimierza Mała należąca wówczas do powiatu wiślickiego w województwie sandomierskim była własnością Józefa Radziwiłła, wojewody mińskiego[10].

Według danych z 1827 r. miejscowość liczyła 297 mieszkańców i 40 domów. Administracyjnie należała do powiatu skalbmierskiego obwodu miechowskiego i województwa krakowskiego[11].

W 1861 r. mieszkańcy wsi odmówili dalszego wykonywania darmowej pracy zwanej pańszczyzną. Chłostą i aresztem ukarano Tomasza Miarkę[12]. W 1864 r. na mocy dekretu cara Aleksandra II o uwłaszczeniu włościan zniesiono pańszczyznę.Również na mocy wspomnianego dekretu wieś stała się własnością jej mieszkańców.

Na miejscowym cmentarzu spoczywają członkowie rodziny Slaskich herbu Grzymała, m.in. Władysław Slaski zm. 1847[13]. i Juliusz Slaski zm. w 1916 r.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Kościół

edytuj

W okresie PRL-u w latach 1958–1973 zbudowano obecny, murowany kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.

Wcześniej istniały tylko kościoły drewniane. Pierwszy wspomniany jest w 1440 r. Następny został zbudowany w 1698 roku, gdy proboszczem parafii był Grzegorz Morski. W 1840 roku został wystawiony kolejny kościół drewniany. W 1897 r. przeprowadzono remont budynku[14]. Na jego miejscu stanął wzniesiony w latach 1958–1973 obecny, murowany kościół.

W 1984 r. w skład parafii Kazimierza Mała wchodziły następujące miejscowości:Kazimierza Mała, Broniszów, Cło, Gabułtów, Hołdowiec, Jakuszowice, Wymysłów, Zagorzyce, Zbeltowice i Zięblice[15]. Już w XV w. Długosz wymieniał istnienie tutaj kościoła pw. Wniebowzięcia NMP, wtedy wieś miała czterech dziedziców: Jakuba i Pawła h. Biberstein, Piotra Pogórskiego i Stanisława Ligenzę[potrzebny przypis]. W tym czasie parafia liczyła sobie 2493 wiernych[potrzebny przypis].

Urodzeni w Kazimierzy Małej

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 51604
  2. Wieś Kazimierza Mała w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-03-06], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 443 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Eugeniusz Wiśniowski, Rozwój sieci parafialnej w prepozyturze wiślickiej w średniowieczu., Warszawa 1965, s. 131.
  8. Jan Wiśniewski, Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w pińczowskiem, skalbmierskiem i wiślickiem., Kielce 2000, s. 87.
  9. Józef Szymański, Szlakiem Braci Polskich.Przewodnik turystyczny po Kielecczyźnie., Kielce 1962, s. 151.
  10. Franciszek Czaykowski, Regestr Diecezjów Franciszka Czaykowskiego czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783-1784, Warszawa 2006, s. 351.
  11. Praca zbiorowa, Tabella, Miast, Wsi, Osad, Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności...Tom I., Warszawa 1827, s. 203.
  12. Czesław Rajca, Ruch oporu chłopskiego w Królestwie Polskim w latach 1815-1864., LSW 1969, s.309,349.
  13. Jan Wiśniewski, Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w pińczowskiem, skalbmierskiem i wiślickiem., Kielce 2000, s. 92.
  14. Jan Wiśniewski, Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w pińczowskiem, skalbmierskiem i wiślickiem., Kielce 2000, s. 90.
  15. Praca zbiorowa, Katalog duchowieństwa i parafii Diecezji Kieleckiej., Kielce 1985, s. 115.

Linki zewnętrzne

edytuj