Karolina Lubieńska
Karolina Lubieńska (ur. 28 października 1905 w Berlinie, zm. 25 kwietnia 1991 w Warszawie) – polska aktorka.
Karolina Lubieńska w filmie Dzieje grzechu (1933). | |
Imię i nazwisko |
Karolina Lubieńska-Pastuszko |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
28 października 1905 |
Data i miejsce śmierci |
25 kwietnia 1991 |
Zawód | |
Współmałżonek |
Zbigniew Rakowiecki, |
Lata aktywności |
1921–1975 |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodziła się jako Karolina Teresa, córka Józefa Stawiarza i Katarzyny z Sumarów (1879–1971). Od najmłodszych lat mieszkała w Krakowie, gdzie Stawiarzowie przyjęli nazwisko Lubieńskich. Ukończyła ośmioklasową szkołę im. Zbigniewa Oleśnickiego, następnie w 1922 Miejską Szkołę Dramatyczną pod kier. J. Wiśniowskiego. Jako trzynastolatka była chórzystką w operetkach Teatru Powszechnego w Krakowie[1], na scenie którego zadebiutowała 9 lipca 1921 roku w roli Genia w Naszych najserdeczniejszych V. Sardou[2]. W latach 20. XX w. występowała na scenach krakowskich, łódzkich i lwowskich. Dużą popularność zyskała po przeprowadzce w 1929 roku do Warszawy, gdzie grała m.in. w Teatrze Polskim, Teatrze Narodowym i Teatrze Nowym. Od 1931 występowała w filmach.
W czasie okupacji nie występowała, pracowała jako kelnerka w kawiarniach Café Bodo i U Aktorek. Podczas powstania warszawskiego brała udział w koncertach organizowanych dla powstańców i ludności cywilnej[3]. Po upadku powstania znalazła się w Zakopanem, gdzie dostała pracę kasjerki w miejscowym kinie.
Po wojnie wróciła na scenę, występowała w teatrach Łodzi i Warszawy. Była aktorką Teatru Polskiego, Klasycznego, Rozmaitości, a od 1962 roku do emerytury grała w Teatrze Narodowym. Od 1949 roku należała do PZPR[4].
W 1933 roku zagrała w Dziejach grzechu rolę Ewy Pobratyńskiej. Po 42 latach dane jej było ponownie wystąpić w adaptacji książki Stefana Żeromskiego. Walerian Borowczyk obsadził ją wówczas w roli matki Ewy Pobratyńskiej.
Zmarła w Warszawie, pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 197-6-16)[5].
Życie prywatne
edytujByła kilkakrotnie zamężna. W grudniu 1930 roku zawarła małżeństwo z inż. Janem Hoppe (rozwód po 3,5 roku). W lipcu 1934 roku została żoną księcia Wacława Szuyskiego (1908–1979) (rozwód w grudniu 1940 roku). Później, do 5 sierpnia 1944 roku, związana była z aktorem Zbigniewem Rakowieckim. Po wojnie w październiku 1953 roku wyszła za Jana Zbigniewa Pastuszko (1913–1999), krytyka teatralnego, poetę i sekretarza Teatru Polskiego w Warszawie. Z żadnego ze swoich związków nie doczekała się potomstwa[1].
Filmografia
edytuj- 1931: Dziesięciu z Pawiaka – Hania
- 1932: Pałac na kółkach – Fioretta
- 1933: Dzieje grzechu – Ewa Pobratyńska
- 1933: Ostatnia eskapada – Wanda
- 1936: Fredek uszczęśliwia świat – Irma, narzeczona Fredka
- 1937: Książątko – Władzia Majewska
- 1965: Wystrzał
- 1970: Epilog norymberski – Seweryna Szmaglewska
- 1975: Dzieje grzechu – Pobratyńska, matka Ewy
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[6]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Karolina Lubieńska porzuciła księcia dla filmowego amanta, straciła go w powstaniu [online], Viva.pl [dostęp 2023-12-11] (pol.).
- ↑ Karolina Lubieńska w bazie filmpolski.pl
- ↑ Powstańcze Biogramy - Karolina Lubieńska [online], www.1944.pl [dostęp 2023-12-11] (pol.).
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 543. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: KATARZYNA LUBIEŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-19] .
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
Linki zewnętrzne
edytuj- Karolina Lubieńska w bazie IMDb (ang.)
- Karolina Lubieńska w bazie Filmweb
- Karolina Lubieńska w bazie filmpolski.pl
- Karolina Lubieńska-Pastuszko, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
- Karolina Lubieńska na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Karolina Lubieńska na zdjęciach w bibliotece Polona