Kaplandka białoogonowa

Kaplandka białoogonowa
	Mystromys albicaudatus
	(A. Smith, 1834)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	malgaszomyszowate
Podrodzina	kaplandki
Rodzaj	kaplandka
Gatunek	kaplandka białoogonowa
Synonimy
	Otomys albicaudatus A. Smith, 1834; Mystromys albipes Wagner, 1841; Euryotis lanuginosa Lichtenstein, 1842; Mystromys albicaudatus fumosus O. Thomas & Schwann, 1905; Mystromys hauslichtneri Broom, 1937; Mystromys antiquus Broom, 1948; Mystromys hausleitneri barlowi Broom, 1948;
	Otomys albicaudatus A. Smith, 1834; Mystromys albipes Wagner, 1841; Euryotis lanuginosa Lichtenstein, 1842; Mystromys albicaudatus fumosus O. Thomas & Schwann, 1905; Mystromys hauslichtneri Broom, 1937; Mystromys antiquus Broom, 1948; Mystromys hausleitneri barlowi Broom, 1948;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Systematyka w Wikispecies

Kaplandka białoogonowa^[10] (Mystromys albicaudatus) – gatunek ssaka z podrodziny kaplandek (Mystromyinae) w obrębie rodziny malgaszomyszowatych (Nesomyidae).

Zasięg występowania

Kaplandka białoogonowa występuje w południowo-zachodniej i wschodniej Południowej Afryce i Lesotho^[11].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1834 roku szkocki zoolog Andrew Smith nadając mu nazwę Otomys albicaudatus^[2]. Holotyp pochodził z dystryktu Albany, w Prowincji Przylądkowej Wschodniej, w Południowej Afryce^[12].

Jedyny żyjący przedstawiciel podrodziny Mystromyinae^[12]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy^[11].

Etymologia

Mystromys: gr. μυστρον mustron „łyżka”, od μυστιλη mustilē „kawałek chleba wydrążony w kształcie łyżki”; μυς mus, μυος muos „mysz”^[13].
albicaudatus: łac. albus „biały”; caudatus „ogonowy”, od cauda „ogon”^[14].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 116–199 mm, długość ogona 46–87 mm, długość ucha 18–28 mm, długość tylnej stopy 23–32 mm; masa ciała 49–111 g^[15].

Tryb życia

Kaplandka białoogonowa jest jedynym madagoszczurem żyjącym poza Madagaskarem. Prowadzi nocny tryb życia, a dzień spędza skryty w norze, którą opuszcza dopiero po zapadnięciu ciemności. Żywi się nasionami i innym pokarmem pochodzenia roślinnego. Jego ostry zapach prawdopodobnie powstrzymuje drobne drapieżniki, takie jak surykatki czy mangusty, od atakowania go, wiadomo jednak, że polują na niego sowy, a być może także inne ptaki drapieżne.

Rozmnażanie

Kaplandka białoogonowa rozmnaża się zapewne przez cały rok. W miocie rodzi się zwykle od 4 do 5 młodych. Szczególną cechą tego gatunku jest tak silne przysysanie się noworodków do sutków matki, że ta może w ten sposób nosić młode ze sobą. Puszczają je dopiero po ukończeniu 3 tygodnia życia.

Przypisy

↑ Mystromys albicaudatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b A. Smith. African Zoology. Part I. Mammalia. „South African Quarterly Journal”. 2 (2), s. 148, 1834. (ang.).
↑ J.A. Wagner. Gruppirung der gattungen der Nager. „Gelehrte Anzeigen der Königlich Bayerischen Akademie der Wissenschaften zu München”. 12 (54), s. 435, 1841. (niem. • łac.).
↑ M.H.C. Lichtenstein: Verzeichniss einer Sammlung von Säugethieren und Vögeln aus dem Kaffernlande : nebst einer Käfer-Sammlung, welche am 14ten März 1842 durch den Königl. gerichtlichen Auctions-Commissarius Rauch öffentlich meistbietend verkauft werden sollen. Berlin: Gedruckt in der Druckerei der Königlichen Akademie der Wissenschaften, 1842, s. 10. (niem.).
↑ O. Thomas & H. Schwann. The Rudd Exploration of South Africa.—II. List of mammals from the Wakkerstroom District, south-eastern Transvaal. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1905 (1), s. 137, 1905. (ang.).
↑ R. Broom. On some new Pleistocene mammals from limestone caves of the Transvaal. „South African Journal of Science”. 33, s. 766, 1937. (ang.).
↑ Broom 1948 ↓, s. 37, 38.
↑ Broom 1948 ↓, s. 38.
↑ N.N. Avenant N.N. i inni, Mystromys albicaudatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-06] (ang.).
↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 233. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 334. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Mystromys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-06].
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 445, 1904. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
↑ S. Goodman & A. Monadjem: Family Nesomyidae (Pouched Rats, Climbing Mice and Fat Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 192–193. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia

R. Broom. Some South African Pliocene and Pleistocene mammals. „Annals of the Transvaal Museum”. 21 (1), s. 1–38, 1948. (ang.).

[itis-1] Mystromys albicaudatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Smith-2] A. Smith. African Zoology. Part I. Mammalia. „South African Quarterly Journal”. 2 (2), s. 148, 1834. (ang.).

[Wagner-3] J.A. Wagner. Gruppirung der gattungen der Nager. „Gelehrte Anzeigen der Königlich Bayerischen Akademie der Wissenschaften zu München”. 12 (54), s. 435, 1841. (niem. • łac.).

[Lichtenstein-4] M.H.C. Lichtenstein: Verzeichniss einer Sammlung von Säugethieren und Vögeln aus dem Kaffernlande : nebst einer Käfer-Sammlung, welche am 14ten März 1842 durch den Königl. gerichtlichen Auctions-Commissarius Rauch öffentlich meistbietend verkauft werden sollen. Berlin: Gedruckt in der Druckerei der Königlichen Akademie der Wissenschaften, 1842, s. 10. (niem.).

[Thomas&Schwann-5] O. Thomas & H. Schwann. The Rudd Exploration of South Africa.—II. List of mammals from the Wakkerstroom District, south-eastern Transvaal. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1905 (1), s. 137, 1905. (ang.).

[Broom1937-6] R. Broom. On some new Pleistocene mammals from limestone caves of the Transvaal. „South African Journal of Science”. 33, s. 766, 1937. (ang.).

[CITEREFBroom194837,_38-7] Broom 1948 ↓, s. 37, 38.

[CITEREFBroom194838-8] Broom 1948 ↓, s. 38.

[iucn-9] N.N. Avenant N.N. i inni, Mystromys albicaudatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-06] (ang.).

[Cichocki&inni-10] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 233. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-11] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 334. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Wilson&Reeder-12] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Mystromys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-06].

[Palmer-13] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 445, 1904. (ang.).

[Jobling-14] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[Goodman&Monadjem-15] S. Goodman & A. Monadjem: Family Nesomyidae (Pouched Rats, Climbing Mice and Fat Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 192–193. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[10]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]