Kancjonały staniąteckie

Kancjonały staniąteckie (łac. cantionale, kantyczki) – kolekcja rękopisów zawierających opracowania pieśni religijnych, przechowywana w Opactwie Mniszek Benedyktynek w Staniątkach. Zbiór kancjonałów staniąteckich obejmuje piętnaście rękopisów, tradycyjnie oznaczanych literami w przedziale A-P.

Karta tytłowa kancjonału Teodory Taranowskiej (1586 rok, Kancjonał A)

Historia

edytuj

Kontekst

edytuj

Bogata kultura muzyczna konwentu w Staniątkach przybierała na przestrzeni wieków najróżniejsze formy. Podstawą życia muzycznego było śpiewane oficjum – jak pisała historyk zgromadzenia, s. Kolumba Łozińska:

„[...] wykazaliśmy, że w zakonie Benedyktyńskim utrzymywanie chóru, czyli solenne odprawianie brewiarza jest pierwszym obowiązkiem zakonu. Stosownie więc do uroczystości roku kościelnego i wedle układu brewiarza benedyktyńskiego, którego używają zakonnice staniąteckie, wszystkie Święta Najśw. Panny bywają obchodzone bardzo uroczyście[1].

Co najmniej od 2. połowy XVI wieku (a zapewne już wcześniej) śpiewom oficjum towarzyszyły organy. Jak dowodzą wskazania powizytacyjne, wydane przez biskupa Jerzego księcia Radziwiłła w 1597 roku, w klasztorze znajdowały się w tym czasie dwa instrumenty. Jeden z nich umieszczony był w kościele, drugi zaś na chórze zakonnym. Szczególnie jednak interesujące są wskazania Radziwiłła dotyczące śpiewu. Uwadze biskupa nie uszły praktyki wykonywania podczas mszy polskich śpiewów – zapewne pieśni przekazanych w kancjonałach staniąteckich.

„Panna Ksieni powinna się starać o to aby siostry miały swoje Brewiarze, psałterze i inne księgi zakonne, drukowane we Wenecyi albo gdzie indziéj podług których odprawiałyby Horał - nic nie przydając, ani ujmując; - jak to teraz właśnie zastaliśmy w Sufragijach i w Benedicamus. Oficya jednak Patronów mają odprawiać Siostry podług dawnego zwyczaju - stósując się do zakonnego Brewiarza. Także we Mszy świętej aby we wszystkiém doglądały siostry według Mszału; nic nie przydając ani umniéjszając tak jak dotąd było. W Kirye, w Gloria, w Credo piosnek polskich nie mają śpiewać. Innych zaś czasów, odprawiwszy Mszę świętą i inne Oficya - mogą osobno śpiewać pieśni, jeżeliby chciały”[2].

Specyfika i pewna odrębność życia muzycznego opactwa staniąteckiego wynikała m.in. z faktu, że zakonnice tamtejsze nie włączyły się w nurt reformatorski, zapoczątkowany przez ksienię Magdalenę Mortęską. W efekcie Staniątki nigdy nie dołączyły do tzw. „kongregacji chełmińskiej”. Skutkowało to zachowaniem odrębności śpiewów i swoistym konserwatyzmem – niektóre z rękopisów wykorzystywane były przez zakonnice jeszcze w XX wieku[3].

Kolekcja

edytuj

Kancjonały staniąteckie zostały spisane w formie ksiąg głosowych (rękopis zawiera tylko jeden z kilku głosów kompozycji) lub partytur (np. kancjonał „E”). Najstarszy z zachowanych kancjonałów to tzw. kancjonał „A”. Zawiera pieśni polskie i łacińskie jedno- i wielogłosowe. Rękopis oprawny jest w tekturę powleczoną skórą z tłoczeniami (widoczne ślady złoceń). Na przedniej okładce odciśnięto napis: „CANCIONAL PANIENSKI”, poniżej znajduje się medalion z wizerunkiem Matki Boskiej z dzieciątkiem. Na tylnej okładce odciśnięto imię i nazwisko posesorki: „ZOFIA STRADOMSKA”, pod którymi znajduje się data „1586” oraz na środku herb Stradomskich.

Kancjonały staniąteckie – lista rękopisów[4]

Sygnatura Data powstania Posesor Kopista Ilość kart
A 1586 Zofia Teodora Taranowska; Zofia Urszula Stradomska; Regina Wolska Zofia Teodora Taranowska; K. M. 102
B 1586 [?] Zofia Teodora Taranowska; Agnieszka Zuzanna Salomea Niewiarowska Zofia Teodora Taranowska; Kazimierz Boczkowski 145
C 1637 Elżbieta Latosińska Jan Suchodolski (fragm.) 128
D pocz. XVII w. K. M. 96
E 17001705 Joanna Mechtylda Rosznowska Kazimierz Boczkowski; Marianna Gertruda Pietruszyńska (fragm.) 108
F 1707 Justyna Srebnicka Kazimierz Boczkowski; Justyna Srebnicka; Marianna Gertruda Pietruszyńska 137
G 1. poł. XVIII w. Barbara Jaworecka [Jaworeczko] 109
H 1752 [?] 113
L 1758 Marianna Gertruda Pietruszyńska Marianna Gertruda Pietruszyńska 187
M 2. poł. XVIII w. 25
N XVII w. Kazimierz Boczkowski (fragm.) 37

Recepcja

edytuj

Repertuar kancjonałów benedyktynek z Opactwa św. Wojciecha w Staniątkach od lat skupia zainteresowanie badaczy – w szczególności muzykologów, ale także językoznawców, historyków liturgii. Pierwszym badaczem, który zwrócił uwagę na zachowane w Staniątkach kancjonały, był ks. Józef Surzyński, który w 1901 roku w miesięczniku „Muzyka Kościelna”[5], pisał o kancjonale Anny Kiernickiej z 1754 roku[6]. W 1980 roku ks. Wendelin Świerczek opublikował katalog kancjonałów, w którym ustalił liczbę zachowanych pieśni na 612 utworów (jedno i wielogłosowych, z czego spora część posiada jedynie tekst, bez nut)[7]. Jest to zatem ogromny zbiór, w większej części niepublikowanych kompozycji. Bliższą charakterystykę wielogłosowego repertuaru kancjonałów staniąteckich dał Stanisław Dąbek, przy czym autor skupił się raczej na analizie zawartości repertuarowej, niż analizie samej muzyki[8].

Wybrane utwory

edytuj
 
Transkrypcja utworu z Kancjonału E, Staniątki
„Bądź wesoła Panno czysta”, kancjonał E, Opactwo Benedyktynek w Staniątkach

Wśród kompozycji zapisanych w kancjonałach staniąteckich odnajdujemy wiele niezwykle interesujących kompozycji. Niestety, w większości utwory te są anonimowe. W kilku przypadkach można wskazać twórcę – dotyczy to zwłaszcza kancjonału „E” (spisany w latach 1700–1705), którego kopistą był wieloletni organista staniątecki, Kazimierz Boczkowski. Jest on autorem co najmniej kilku (jeśli nie kilkunastu) kompozycji. Stanisław Dąbek w swojej pracy zidentyfikował w kancjonale „A” jeden z głosów utworu „Alleluja, Chwalcie Pana” Wacława z Szamotuł[9].

Jednym z najbardziej interesujących oraz technicznie zaawansowanych utworów, jest kompozycja „Bądź wesoła Panno czysta” zapisana przez Boczkowskiego w kancjonale „E” (nie jest to z pewnością jego dzieło, bowiem stylistyka pozwala przyjąć, że powstało jeszcze w wieku XVI lub wcześniej). Inne, bardziej znane opracowanie tej pieśni pochodzi z początku wieku XVI – „Bądź wiesioła, Panno czysta”,

Katalog utworów

edytuj

O bogactwie repertuaru pieśni zapisanych w staniąteckich kancjonałach świadczy nie tylko ich ilość, ale także różnorodność. Są to zarówno utwory jednogłosowe, jak i polifoniczne (od 2 do 6 głosów). Wśród wszystkich zanotowanych w kancjonałach pieśni, w ponad stu sześćdziesięciu przypadkach (dotyczy to także odpisów tej samej kompozycji) wpisano cyfrowanie – czasem są to pojedyncze oznaczenia, niemniej wyraźnie wskazują na obecność instrumentu. Pojęcie o objętości źródeł daje bliższy opis zawartości kancjonału „E”, w którym zapisano ponad 100 kompozycji[10].

Kancjonał E

edytuj

Większość utworów zapisana jest w układzie partyturowym, w pozostałych przypadkach w opisie dodano określenie „partesy”. W opisie podano także obsadę (zestaw kluczy). Strony kart oznaczono za pomocą skrótu „r” (recto), „v” (verso). Zachowano oryginalną pisownię incypitów słownych.

  1. [wyklejka]: notatki ołówkiem
  2. k. [1r]: Sabbato S. ad Vesperas (Alleluia); C3
  3. k. [1r]: W którym z niezmiernym zamykasz się Bostwem [tylko tekst]
  4. k. [1v]: nota dedykacyjna
  5. kk. 2r-7r: Vespere pro Sabbatho Sancto ([ant.] Laudate Dominum omnes gentes [...] Magnificat); C1, C1, F4 [partesy]
  6. kk. 7r-8r: In Dominicis Diebus ante Maiorem Missam (Asperges me); C1, C1, F4 [partesy]
  7. kk. 8v-9r: Antiphona ad adventu usque ad Purificationem inclusiue (Alma Redemptoris Mater); C1, F4 [partesy]
  8. kk. 9v-10r: A Purificatione. Beatae Mariae. usq(ue) ad Pascha (Ave Regina caelorum); C1, C1, F4 [partesy, głos środkowy dopisany na dole k. 9v]
  9. kk. 10v-11r: A Paschae Usque ad Festum SSanctissimae Trinitatis exclusiue (Regina caeli laetare); C1, F4 [partesy]
  10. kk. 11v-12r: Pro Festo SSanctorum Omnium (Omnium Sanctorum pia iuuamina); C1, C1, C3, C4, F4, F4 (bc)
  11. kk. 12v-13r: Martine Sancte Pontifex; G2, C1, C3, C3, F4, F4 (bc)
  12. kk. 13v-14r: Catharinae Virginis laudes decantemus; G2, G2, C3, C3, F4, F4 (bc)
  13. kk. 14v-15r: Nicolai solemnia sua; C1, C1, C1, C3, F4, F4 (bc)
  14. k. 15: In Adventu Domini [wpis na górze karty oznaczający początek nowej kategorii śpiewów]
  15. kk. 15v-16r: Moczny Boze zwysokosci; C1, C3, C3, F4 (bc)
  16. kk. 16v-17r: Archanyoł Gabryel znieba wysokiego; C1, C1, F4 (bc)
  17. kk. 17v-18r: Tobie nad pomysł dowcip y wymowę; G2, C1, C3, C3 (bc) [w głosie najniższym przed kluczem C3 dopisano ołówkiem klucz F4]
  18. kk. 18v-19r: Po upadku człowieka grzesznego; C1, C1, F4 (bc)
  19. kk. 19v-20r: Urząd zbawienia ludzkiego; C1, C1, F4 (bc)
  20. kk. 20v-21r: O Matko ukochana dziewico wybrana; C1, C1, F4 (bc)
  21. kk. 21v-22r: Gwiazdo morza głębokiego; G2, C1, F4 (bc)
  22. kk. 22v-23r: Iako roza między kolącym głogiem; C1, C1, F4 (bc)
  23. kk. 22v-23r: Wesoły nam, wesoły nam ten Dzień Pan Bóg sprawił
  24. kk. 23v-24r: Zdrowas od Anyoła pozdrowienies miała; C1, C1, F4
  25. kk. 24v-25r: Z wielmozney rady Troyce Swięntey; C1, C1, F4 (bc)
  26. kk. 25v-26r: Krolewnie wieczny nieba wysokiego; C1, C1, C3, F4
  27. kk. 26v-27r: Bądz wesoła Panno czysta; C1, C4, F4, F4 [nad pięciolinią w głosie najniższym: „Pro Organo”]
  28. kk.27v-28r: S Porady Troycze Swiętey; G2, G2, C3, C3, C3/F4 (bc)
  29. kk. 28v-29r: Ave Stella Matutina / Zawitay rana Iutrzenka; C1, C1, F4 (bc) [tekst polski zapisany na dole strony po notce: „Idem Polonicae”, na dole k. 28v wpis: „To się spiwa po Psalmach pokutnych wostatnie Dni”.]
  30. kk. 29v-30r: De Beatissima Virgine Maria Tota tota pulchra es &c: (Wszystkaś wszystka piekna iest); G2, C1, F4 (bc)
  31. kk. 29v-30r: O stworco ukochany; C1, C1
  32. k. 30v: Incipiunt Cantilenae De Natiuitate D(omi)ni. n(ost)ri. I. C. [wpis na górze karty oznaczający początek nowej kategorii śpiewów]
  33. kk. 30v-31r: Alleluia lauda eum; C1, C1, F4 (bc)
  34. kk. 31v-32r: Timet latro maledictus; C1, C1, F4
  35. kk. 32v-33r: Angelus Domini ad Pastores; C1, C1, F4 (bc)
  36. k. 33v: wpis na górze karty: „Ton narodzenie dziwne wcale”
  37. kk. 33v-34r: Quem pastores laudauere; C1, C1, F4 (bc)
  38. kk. 33v-34r: Christus Sie nam narodzieł; C1, C1, F4
  39. k. 34v: wpis na górze karty: „Ton podobny iak dyesila. a może i naten coto za Gość”.
  40. kk. 34v-35r: Witay Jezu ukochany; C1, C1, F4 (bc)
  41. k. 35v: wpis na górze karty: „Ton iak nuty są”.
  42. kk. 35v-36r: Pastores Relinquite Vestros greges / Pasterze Daycie teraz pokoy; C1, C1, F4
  43. k. 36v: wpis na górze karty: „na nowy W nowy Rok ah dro= gie perły iak nuty są. a można y na ten Ton iak wykrzykniemy wiwat”.
  44. kk. 36v-37r: Vniuersi populi Omnes iam gaudete; C4, C1, F4 (bc)
  45. kk. 36v-37r: Oh drogie perły, Iezusa moiego; C1, C1, F4 (bc); nad górną pięciolinią wpis: „Piesn insza O narodzeniu Pana Iezusa bardo (sic!) Sliczna Auth: C.C.B.O.C.S. [Kazimierz Boczkowski] Na nowe lato służy”
  46. kk. 37v-38r: Adonai Adonai Iesu optime; C1, C1, F4 (bc)
  47. k. 38v: Promit uox Angelica; C3, C1, F4 [zachowany jedynie fragment utworu zapisany na k. 38v, karty 39 brak]
  48. k. 38v: In natali Domini gaudent omnes Angeli; C1, C1, F4 (bc) [zachowany jedynie fragment utworu zapisany na k. 38v, karty 39r brak]; nad górną pięciolinią tego utworu wpis: „Cantillena aliud. sequens”
  49. kk. 39r-46v: brak
  50. k. 47r: końcowy fragment utworu o św. Annie do tekstu: [...] Anna de tribu Asser / [...] Corka Famuelowa (sic!); C1 [?], C1 [?], F4 [?]
  51. k. 47v: wpis nad pięciolinią: „nie to tylko na Karcie 54”
  52. kk. 49v-50r: Puer natus in Bethleem; C1, C1, F4 [zachowany jedynie fragment utworu, brak k. 48]
  53. k. 49v: I Duszac y Serce Spiewa; C1, C1 [zachowany jedynie fragment utworu, brak k. 48]
  54. kk. 48r-49v: brak
  55. k. 50 r: końcowy fragment utworu na Boże Narodzenie do tekstu [...] Wychwalamy wysławiaymy wszyscy Pana tego; C1 [?], C1 [?], F4 [?]
  56. kk. 50v-51r: In hoc anni circulo; C1, C1, F4
  57. kk. 51v-52r: Largum Vesper / Szczodry wieczor; C1, C1, F4
  58. kk. 51v-52r: Lilay lilay Pacholątko; C1, C1, F4 (bc)
  59. kk. 52v-53r: Largum Vesper / Szczodry wieczor; C1, C1, C3, C4, F4 (bc)
  60. kk. 53v-54r: Hey nam hey krolowie iadą bez pole; C1, C1, F4 [nad pięciolinią wpis: „o Trzech Krolach”]
  61. kk. 53v-54r: Puer natus in Bethleem; C1, C1, F4 (bc) [nad pięciolinią wpis: „To się spiwa na kolende”]
  62. k. 54r: w prawym dolnym rogu: „1707”.
  63. kk. 54v-55r: Coż sie to dzieie czyli na iawie; C1, C1, F4 (bc) [nad pięciolinią wpis: „Ton iak nu:[ty] są”]
  64. kk. 54v-55r: Krzyknieycie Muzy, Olimpu ziemskiego; C1, C1, F4 (bc) [przed pięciolinią wpis: T„on iak wy= Krzy Kniey= my wi= wat”]
  65. kk. 55v-56r: Łaska nieba gornego; C1, C1, F4 (bc) [nad pięciolinią wpis: „Ton iak nu:[ty] są”]
  66. kk. 55v-56r: Sliczne Dziecię gdy łzęta wylewsz (sic!) perliste; C1, C1, F4 [nad pięciolinią wpis: „Insza Piesn”]
  67. kk. 56v-57r: Anyeli w niebie Spiewaią; C1, C1, F4 [nad pięciolinią wpis: „Ton narodzenie dziwne wcale”]
  68. kk. 56v-57r: Dziecino Niebieska niewinna; C1, C1, F4 [obok pięciolinii wpis: „Ton iak nuty są.”, w głosie najniższym pusta pięciolinia]
  69. kk. 57v-58r: Dormi dormi o Puelle; C1, F4 (bc)
  70. kk. 57v-58r: Wszyscy dzis spiewaymy; C1, C1, F4 (bc) [nad pięciolinią wpis: „Aliud Cantilena sequens. Ton iak nuty są”]
  71. k. 58v: na górze karty wyblakły wpis: „Jezus Maryia”
  72. kk. 58v-59r: Coż byto teraz zanieszczęscie było; C1, C3, F4 [nad pięciolinią wpis: „Ton Luby poranku albo wykrzykniemy wiwat”.; na początku każdej pięciolinii wpisane dodatkowe klucze, a w głosie najwyższym i środkowym także inne oznaczenie metrum]
  73. kk. 59v-60r: Salue Iesu Paruule; C1, C1, F4
  74. kk. 60v-61r: Triumphus Regis Angelorum / Tryumfy Krola Niebieskiego; C1, C1, F4 (bc) [nad pięciolinią wpis: „Ton iak nuty są”]
  75. kk. 61v-62r: Ey odkupicielu Swiata Zbawicielu; C1, C1, F4 (bc) [nad pięciolinią wpis: „Cantilena de Natiuitate Domini nostri Jesu Christi”]
  76. kk. 61v-62r: Dzis dzien wesoły, dzis iest Boże Narodzenie; C1, C1, F4 (bc); na k. 62r ponad górnym systemem z prawej wpis: „Auth: C.C.M.B.O.A.S.M.S. [Kazimierz Boczkowski] 1704”.
  77. kk. 62v-63r: Niezmierney dobrotliwosci; C1, C1, F4 (bc)
  78. kk. 63v-64r: W Betleemskim mieście Stała sie nowina; C1, C1, F4 (bc) [nad pięciolilnią wpis: „Ton iak nuty są”]
  79. kk. 63v-64r: Nowy Rok bieży w Jasełkach leży [bez nut]
  80. k. 64v: na górze karty wpis: „Incipiunt cantilenae de Sacratissimo Corpore Christi 1704”
  81. kk. 64v-65r: O Witay ciało Boga żywego; C3, C1, F4 [nad pięciolinią wpis: „Nuta iak S. Piotra”.]
  82. kk. 64v-65r: Iedyny Synu Oyca Niebieskiego; C1, C1, F4 [nad pięciolinią wpis: „Cantilena Aliud. sequit w Boże Ciało”]
  83. kk. 65v-66r: Aue uerum corpus natum; C1, C1, C4, F4 (bc)
  84. kk. 66v-67r: Aue magne Rec caelorum; C4, C1, F4
  85. kk. 66v-67r: Da mihi Iesu cor tuum; C3, C3, F4 (bc); nad pięciolinią wpis: „Piesn Bardzo sliczna pieszczoty zsercem Pana Iezusowym”
  86. kk. 67v-68r: Twoia cześć chwała nasz wieczny Panie; C1, C1, C3, F4 (bc); nad pięciolinią wpis: „w Boże Ciało”
  87. kk. 68v-69r: Panie Panie iako iest przedziwne imię twoie; C1, C1, F4 (bc)
  88. kk. 68v-69r: Panie Panie iako iest przedziwne imię twoie; C1, C1, F4 (bc); nad górnym systemem wpis: „Zinszego klawisza”
  89. kk. 69v-70r: Iesu dulcis memoria; C1, C1, C3, F4; obok drugiego systemu wpis: „to dobrze Na nieszpor”.
  90. kk. 70v-71r: Kazde stworzenie spieway a dzis zawołay; G2, C1, C3, F4; na k. 71r nad górnym systemem wpis: „Dobre To każde stworzenie ale kiedy spiewaią alt Primassuie wnim”
  91. kk. 70v-71r: Kazde stworzenie spieway a dzis zawołay; C1, C1, F4 (bc)
  92. kk. 71v-72r: O Iezu iakos cięszko skatowany; G2, C1, C3, F4 (bc); w lewym górnym rogu k. 71v wpisano „72.”; nad górnym systemem wpis: „Wielki Piątek rano”.
  93. kk. 72v-73r: Amor aeternae totus benigne; C1, C1, F4 (bc)
  94. kk. 73v-74r: Salue cordis gaudium; C1, C1, F4 (bc)
  95. kk. 73v-74r: Magne Deus amor meus; C1, C1, F4
  96. kk. 74v-75r: Salue Salus mea Deus; C1, C1, F4 (bc)
  97. kk. 74v-75r: Nieopuszczay mie zopieki; C1, C1, F4 (bc); nad górnym systemem wpis: „Insza Piesn”
  98. kk. 75v-76r: Bęndę cie wielbic moy Panie; C1, C1, F4 (bc)
  99. kk. 76v-77r: Vfam w Bogu wnieszczęsciu mym; C1, C1, F4
  100. k. 77r: na dole karty wpis: „Joanna Rosznowska Zakonnica S. O. Benedykta“
  101. kk. 77v-78r: Do ciebie Panie pokornie wołamy; C1, C1, F4; nad górnym systemem wpis: „Na Boże Ciało”
  102. kk. 78v-79r: Pange lingua gloriosi; C1, C3, F4 (bc)
  103. kk. 78v-79r: Naywyszsze dobro moie; C1, F4 (bc)
  104. kk. 79v-80r: Chlebie Anielski tobie czesc dawamy; C1, C1, F4; nad górnym systemem wpis: „Na Boże Ciało”
  105. kk. 79v-80r: Nieskończone y nieprzebrane zrodło; C1, F4 (bc)
  106. kk. 80v-81r: Veni Creator Spiritus; C1, C4, F4 (bc); nad górnym systemem wpis: „De Spiritu Sancto Hymnus”
  107. kk. 81v-82r: Witam cie witam przedziwna miłości; C1, C1, F4 (bc); nad górnym systemem wpis: „Cantilena de Venreabili Sacramento”; k. 82 dodana później (inny papier), na k. 82r nie zapisano partii głosu najniższego
  108. kk. 82v-83r: O Słodki Iezu; brak kluczy, wpisane dwa systemy z czego tylko na początku wyższego fragment zapisu nutowego; na k. 83r pozostała część kompozycji (zapis wcześniejszy), C1 [?], C1 [?], F4 [?] (bc)
  109. kk. 83v-84r: Zawitay czasie dawno pożądany; C1, C1, F4; nad górnym systemem wpis: „Cantilenae de Vativitate BVMariae 8va Septem” [zapis niewidoczny pod papierową naklejką łączącą składki], poniżej: „Ton do Ciebie Pan[ie]”
  110. kk. 84v-85r: Imperatrix uirgo gloriosa / Czeszarzewno przenaswiętsza; C1, C4, F4 (bc)
  111. kk. 85v-86r: Krolowa nieba komuż cie nie trzeba; C1, C1, F4 (bc); nad górnym systemem wpis: „Cantilena pro Frofesto (sic!) Assumpi(on)is Beatissimae Virginis Mariae”; w prawym górnym rogu: „15 augusti”
  112. kk. 85v-86r: Pastuszkowie Bracia mili; [tylko tekst]
  113. kk. 86v-87r: Naywyszsza Matko wywyszszego Boga; C1, C1, F4; na górze karty przekreslony wpis: Cantillena de Immaculata Conceptione Beatae Mariae Virginis, poniżej innym charakterem pisma: „Na Octave Wniebowzięcia N. P M”.
  114. kk. 87v-88r: Nayswiętsza Panno sliczna Maria; C1, C1, F4
  115. k. 88r: na dole karty wpis: „Nay slicznieysza Niepokalanie poczęta Panno wtobie po Bogu nadzieia, iz doprowadzisz Dusze nasze, gdzie z Swiętemi aniołami Tryumfuiesz”
  116. kk. 88v-89r: Nieba Krolowa Maria wybrana; C1, C1, F4 (bc)
  117. kk. 88v-89r: Ach Królu moy nad Królami [tylko tekst], nieco ponad tekstem pieśni wpis: „W Kwietnią neidzielę za Offertę spiewaią”
  118. kk. 89v-90r: Omni die dic Mariae / Duszo moia, rzecz to twoia; G2, C1, F4; ponad górnym systemem: „Hymnus de Beatissima Dei Genitrice Maria Sa[n]cti Casimiri Compositio”
  119. kk. 90v-91r: Radosci wielkie Bog dzis odprawuie; C1, C1, F4 (bc); nad górnym systemem: Pro Festo Sanctae Agnetis; w prawym górnym rogu k. 90v oraz dalej, na górze karty 91r wpis: „ACCMBOS [Kazimierz Boczkowski] pro Felici Successu Ven[erabili] in Christo Abbathae Staniąteccensis Composita”
  120. kk. 91v-92r: Huc hu[c] omnes qui pugnatis; C1, C1, F4 (bc); nad górnym systemem: „Cantillena de Beata Virgine Maria”
  121. kk. 91v-92r: Eheu quid homines sumus; C1, F4 (bc); nad górnym systemem wpis: „Aliud Cantilaena de Vanitate Mundi”
  122. kk. 92v-93r: Ziemia ożyła Niebo Tryumf grało; C1, C1, F4 (bc); nad górnym systemem: „Cantilena de immaculata Concep: B M. V.”
  123. kk. 93v-94r: Aue decora mundi aurora; C1, C1, F4 (bc)
  124. kk. 93v-94r: O quam decora plusquam aurora; C1, C1, F4; ponad górnym systemem: „aliud Cantillena Sequens”
  125. kk. 94v-95r: Cesarzewno Krolewno Niebieska; C1, C1, F4; nad górnym systemem: „Cantilena De Beata Maria Virgine”
  126. k. 95r: na dole karty wpis: „Wielcze Niegodny Sługa WMM Panny Dobrodzieyki pokornie uprasza do N. Panny o westchnienie K.B.B.O.B.B 17”[róg karty wydarty]
  127. k. 95v: zapis chorałowy w kluczu C1: Lumen ad revelacionem gencium [zapis nieprawną ręką]
  128. kk. ar-bv: dwie karty wklejone pomiędzy kk. 95-96, oznaczone ołówkiem z pomocą liter „a” oraz „b”
  129. k. ar: dalsza część zapisu z k. 95v
  130. kk. av-br: Cantilenae de Passione D.N.J.C. Canto Primo (Ach Krolu moy nad Krolami); C1
  131. kk. br-bv: Pieśń o Bozym Narodzeniu (Spiewaymy Panu z chęci); [tylko tekst]
  132. kk. 96r-109v: Lamentationes Hieremiae Prophetae; notacja chorałowa na czterech liniach, klucze F2 oraz C4
  133. k. 110r: Responsorium de Nativitate D(omi)ni n(ost)ri Iesu Christi Vltimum (Verbumn caro factum est); notacja chorałowa na czterech liniach, klucze F2 oraz C4
  134. k. 110v: Statio pro Dominicis Diebus (Pax aeterna ab aeterno); notacja chorałowa na czterech liniach, klucze F2 oraz C4
  135. k. 111r: Dum corpus refertur ad Sepulchrum Virgines Cantant Sequentem Antyphonam (In paradisum deducant te Angeli); notacja chorałowa, klucz C3
  136. k. 111r: na dole karty wpis: „Ab. 1700. Ad. 1707”.
  137. kk. 111v-112r: Kędysz mnie nie wtargnione nadzieie wiedziecie; C3, F4 (bc)
  138. k. 112r: na dole karty wpis: „Esto meum praedulce melos uox dulcis Jesus Inque meo regnes pectore exmoriar Amen”
  139. kk. 112v-113r: In Afflictione (Broń mnie moy Panie); pusta pięciolinia, klucz C1
  140. kk. 112v-113r: Niepokalana Panienko ranna wschodząca; C1
  141. kk. 113v-114r: Bądź pozdrowiona Panienko Marya; C1, C1, F4 (bc)
  142. kk. 114v-115r: Cantilena de peste Damo & bello ad Beatissimae V. D. Gen M; C1, F4 (bc); na k. 115r nad górnym systemem w prawym rogu karty: „Auth Casim. Boczkowski OS”.
  143. kk. 115v-116r: De colis missus interis natus [skreślone] / Nowy Rok biezy, wiasłeczkach leży; C1
  144. k. 116v: Cantilena de Beatissima Dei G[tekst niewidoczny pod wyklejką] / Lubo mnie zewsząd winy me strofuią; C1, F4 (bc); nad pięciolinią partii org wpis: „ad notas produxit Casimir(us) B Bocz:[kowski]”
  145. [wyklejka]: vacat

Przypisy

edytuj
  1. Kolumba Łozińska, Zarys historii klasztoru PP. Benedyktynek w Staniątkach skreślony z okazji Pierwszego Kongresu Maryańskiego we Lwowie, Kraków 1905.
  2. Jerzy Radziwiłł, Reforma życia zakonnego przez Wizyty duchowne, 1597., rękopis w archiwum staniąteckim, sygn.: inw. 234 top. 715
  3. Np. w Antyfonarzu Bs. 8 z końca XVIII wieku czytamy „(...) dotąd to znaczy w roku 1959 śpiewa się jeszcze podług melodyj z tej księgi”.
  4. W tabeli uwzględniono wyłącznie źródła z zapisem muzycznym. Pominięto kancjonał „I”, który został wypożyczony przez Józefa Surzyńskiego i nigdy nie wrócił do Staniątek (obecnie w Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu).
  5. Józef Surzyński, Muzyka Kościelna, t. 8/9, 1901.
  6. Kancjonał aktualnie nie znajduje się w archiwum staniąteckim.
  7. Wendelin Świerczek, Katalog Kancjonałów Staniąteckich, Lublin 1980.
  8. Stanisław Dąbek, Wielogłosowy repertuar kancjonałów staniąteckich (XVI-XVIII w.), Lublin 1997.
  9. Stanisław Dąbek, Wielogłosowy repertuar kancjonałów staniąteckich (XVI-XVIII w.), Lublin 1997., s. 54–55
  10. Marcin Konik (red.), Monografia zespołu muzycznego oraz katalog muzykaliów klasztoru ss. Benedyktynek w Staniatkach, Kraków: Musica Iagellonica, 2016, DOI10.5281/zenodo.291881, ISBN 978-83-7099-214-9.

Linki zewnętrzne

edytuj