Julian Zapała
Julian Zapała ps. „Lampart” (ur. 1 lutego 1904 w Niedźwiedziu, zm. 9 kwietnia 1964 w Krakowie) – kapitan artylerii Wojska Polskiego.
Życiorys
edytujRozwój kariery
edytujW 1927 roku ukończył Oficerską Szkołę Artylerii w Toruniu. 11 sierpnia 1927 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1927 roku i 107. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a Minister Spraw Wojskowych wcielił do 4 pułku artylerii polowej w Inowrocławiu[1]. 15 sierpnia 1929 roku awansował na porucznika ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1929 roku i 105. lokatą w korpusie oficerów artylerii[2]. W 1934 roku otrzymał przeniesienie z 7 pułku artylerii ciężkiej w Poznaniu do 4 pułku artylerii ciężkiej w Łodzi[3]. W 1934 roku ukończył ekonomię polityczną na Uniwersytecie Poznańskim. Po wybudowaniu koszar w Tomaszowie Mazowieckim, dywizjon por. Zapały przeznaczono do ochrony rezydencji Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w Spale. W 1936 roku awansował na kapitana.
Okres II wojny światowej
edytujPodczas kampanii wrześniowej 1939 roku dowodził baterią artylerii w obronie Twierdzy Modlin. Po kapitulacji twierdzy 29 września 1939 roku udało mu się uniknąć niewoli niemieckiej i powrócić do rodzinnej miejscowości Niedźwiedź.
Od jesieni 1940 roku organizował oddział partyzancki w Gorcach. Po utworzeniu 1 pułku strzelców podhalańskich i jego zaprzysiężeniu 24 września 1944 roku jako jednostki Wojska Polskiego, oddział kpt. „Lamparta” przemianowano na IV batalion 1 pspodh. AK. Składał się on z dwóch kompanii: 10-tej dowodzonej przez por. Tadeusza Kosmowskiego ps. Las oraz 11-tej dowodzonej przez ppor. Adama Winnickiego ps. Pazur.
Po zakończeniu wojny ukrywał się w szpitalu w Rabce, a następnie u Sióstr ze Zgromadzenia Franciszkanek Rodziny Maryi w Niedźwiedziu. Ujawnił się w sierpniu 1945 roku po ogłoszonej amnestii.
Odznaczenia
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 21 z 15 sierpnia 1927 roku, s. 248, 251. Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 378, 499. Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 216, 672.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 15 sierpnia 1929 roku, s. 285.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 165.
- ↑ Arkadiusz Bąk i inni, Śladami Armii Krajowej w Małopolsce, przewodnik historyczno-krajoznawczy, 2019, ISBN 978-83-950027-5-5 .
Bibliografia
edytuj- Dawid Golik: Partyzanci „Lamparta". Instytut Pamięci Narodowej, Wydawnictwo Attyka, Kraków 2014. ISBN 978-83-62139-72-9.
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych.
- Roczniki oficerskie 1928 i 1932.
- Włodzimierz Wnuk: Walka podziemna na szczytach. Instytut Wydawniczy PAX, 1965.
- Józefa Salamon: Za wolność przyszłych ojczystych dni – 1 Pułk Strzelców Podhalańskich w Armii Krajowej. Tuchów: Mała Poligrafia Redemptorystów w Tuchowie, 2013, s. 42–61. ISBN 978-83-7631-395-5.