Jerzy Banak

polski duchowny katolicki, biblista

Jerzy Banak (ur. 4 kwietnia 1946 w Łagowie) – ksiądz rzymskokatolicki, prałat, biblista. Był członkiem Międzywyznaniowego Zespołu Tłumaczy Biblii Ekumenicznej, współautorem przekładu Biblii Ekumenicznej.

Jerzy Banak
Prałat
Ilustracja
2016-12-24
Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1946
Łagów

Proboszcz parafii Imienia NMP w Warszawie
Okres sprawowania

od 2007

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

diecezja warszawsko-praska

Prezbiterat

24 maja 1970

Życiorys

edytuj
 
Jerozolima (2009)

Święcenia kapłańskie przyjął w 1970 w Warszawie. Następnie pracował jako wikariusz w parafiach archidiecezji warszawskiej w: Jaktorowie, Kobyłce, Komorowie, Grodzisku Mazowieckim i Warszawie.

W latach 1983–1984 studiował teologię biblijną w Akademickim Studium Teologii Katolickiej i na Akademii Teologii Katolickiej. W latach 1987–1993 był proboszczem w Cegłowie, w latach 1993–2002 w Starej Miłośnie[1], w latach 2002–2007 w parafii Miłosierdzia Bożego na Saskiej Kępie w Warszawie.

W latach 2007–2013 był proboszczem parafii Imienia Najświętszej Marii Panny w Międzylesiu w Warszawie. Od 6 lipca 2013 rezydent parafii Św. Apostołów Jana i Pawła w Warszawie[2].

Przewodnik pielgrzymek do Ziemi Świętej.

Biblistyka

edytuj

W 1985 r. został odznaczony Nagrodą im. Włodzimierza Pietrzaka za popularyzację Pisma Świętego i apostolat biblijny. Jest autorem kilkuset artykułów i opracowań popularyzujących Biblię.

W latach 1983–1987 prowadził wykłady w Wyższym Seminarium Duchownym Misjonarzy Świętej Rodziny w Kazimierzu Biskupim. W latach 2000–2007 wykładał introdukcję biblijną w Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Warszawsko-Praskiej na Tarchominie w Warszawie.

 
W ekumenicznym towarzystwie; od prawej: E. Czajko, Jerzy Banak, L. Jańczuk, B. Enhlolc-Narzyńska.

W latach 1994–2001 uczestniczył w ekumenicznym przekładzie Nowego Testamentu jako autor przekładu 1 Listu do Tesaloniczan, 2 Listu do Tesaloniczan i współautor Ewangelii według św. Mateusza, Ewangelii według św. Marka, Ewangelii według św. Łukasza, 1 Listu św. Jana, 2 Listu św. Jana, 3 Listu św. Jana. Ewangelie synoptyczne tłumaczone były przez zespół tłumaczy, Listy Jana tłumaczył wespół z Leszkiem Jańczukiem[3].

Po ukazaniu się ekumenicznego przekładu Nowego Testamentu jego język stał się przedmiotem analiz naukowych. Poloniści skrytykowali język publikacji za porzucenie tzw. „stylu biblijnego”[4][5]. Wraz z Leszkiem Jańczukiem na łamach „Roczników Teologicznych Warszawsko-Praskich”[6], „Niedzieli”, „Chrześcijanina”, „Pielgrzyma Polskiego”, „Znaków Czasu”, a także kwartalnika „Słowo i Życie” zaangażował się w obronę przekładu ekumenicznego[4]. W latach 2002–2004 ukazywały się też artykuły w „Bliżej Biblii” poruszające tę kwestię[7]. Wraz z L. Jańczukiem bronił założeń koncepcyjnych przekładu, uzasadniając dobór szaty językowej przekładu oraz jego strony leksykalnej[4].

W latach 2002–2004 był redaktorem naczelnym kwartalnika Bliżej Biblii. Celem kwartalnika było „przybliżenie i uczynienie bardziej zrozumiałym natchnionego Słowa Bożego czyli Pisma Świętego”[8][1]. W kwartalniku zamieszczane były artykuły dotyczące Biblii: jak powstawała na przestrzeni wieków, o rękopisach, przekładach i drukowanych wydaniach Biblii, o roli Biblii w życiu wybitnych jednostek[9]. Do stałych współpracowników należeli: Krzysztof Bardski, Stanisław Jankowski, Leszek Jańczuk, Rafał Leszczyński, Piotr Klimek, Andrzej Tyburczy[10]. Opisał okoliczności powstania przekładu ekumenicznego[11].

Ruch ekumeniczny

edytuj
 
Od lewej: Banak, Preiss, Lipiński (2016).

Związany ściśle z ruchem ekumenicznym i pracami nad polskim przekładem ekumenicznym Nowego Testamentu. Członek i od 1993 wiceprzewodniczący przez trzy kadencje Komitetu Krajowego Towarzystwa Biblijnego w Polsce, członek Komitetu Przekładu Biblii Ekumenicznej.

Od 1994 roku był przewodniczącym Krajowego Komitetu Ekumenicznych Dni Biblijnych.

Publikacje

edytuj
  • Z odnowionym zapałem powrócić do Biblii, Bel Studio Wydawca, 2015.
  • Drugi polski Papież, „Nasz Dziennik” 2023, nr 5, s. 4-5.
  • Stąd rozpoczęła się ewangelizacja Europy, „Nasz Dziennik” 2023, nr 152, s. 12-13.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Świątkiewicz 2002 ↓.
  2. Ks. Banak Jerzy Diecezja Warszawsko-Praska.
  3. Pismo Święte Nowego Testamentu, Towarzystwo Biblijne w Polsce, Warszawa 2007, s. 6, 21.
  4. a b c Koziara 2005 ↓, s. 283-292.
  5. Казлоўская-Дода 2013 ↓, s. 344.
  6. Banak i Jańczuk 2001 ↓, s. 69-90.
  7. Banak i Jańczuk 2002 ↓, s. 15.
  8. „Bliżej Biblii” – nowy kwartalnik. „Słowo i Życie”. Numer 1, s. 25, 2002. 
  9. Wojciech Świątkiewicz. Zawsze z Biblią. „Niedziela Tygodnik katolicki (edycja warszawska)”. 37, 2002. 
  10. Stopka redakcyjna. „Bliżej Biblii”. Nr 12, s. 42, 2004. ISSN 1643-9406. 
  11. Banak 2002 ↓, s. 16-27.

Bibliografia

edytuj
  • J. Banak: Początki i krótka historia Ekumenicznego Przekładu Biblii. W: Kamieniem węgielnym jest Chrystus (Ef 2,20). Księga pamiątkowa dla uczczenia 75 rocznicy urodzin ks. bp. Kazimierza Romaniuka Ordynariusza Warszawsko-Praskiego. Warszawa: 2002, s. 16-27.
  • J. Banak, L. Jańczuk. O ekumenicznym tłumaczeniu Nowego Testamentu. „Roczniki Teologiczne Warszawsko-Praskie”. 1, s. 69-90, 2001. ISSN 1643-4870. 
  • J. Banak, L. Jańczuk. Promocja ekumenicznego przekładu Nowego Testamentu i Psalmów. „Bliżej Biblii”. 1, s. 15, 2002. 
  • Ядвіга Казлоўская-Дода: Асаблівасці Мовы Так Званага “Экуменічнага Перакладу” Новага ЗапаВету (2003 г.). Лінгвістычныя Нататкі. W: Працоўныя матэрыялы Другога Міжнароднага Кангрэса. T. 2. 2013, s. 344. ISBN 978-9955-12-958-5. (biał.).
  • Stanisław Koziara: Ekumeniczny przekład Nowego Testamentu (2001) w świetle tradycji polszczyzny biblijnej (zagadnienia wybrane). W: Język religijny dawniej i dziś: Materiały z konferencji Gniezno, 3-5 czerwca 2004. Stanisław Mikołajczak i Tomasz Węcławski (red.). T. II. Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, 2005, s. 283-292. ISBN 83-88176-70-6.
  • Wojciech Świątkiewicz. Stara Miłosna jaśnieje pięknem. „Niedziela. Tygodnik katolicki (Edycja warszawska)”. 37, 2002. 

Linki zewnętrzne

edytuj