Niedziela (czasopismo)

czasopismo katolickie

Niedziela. Tygodnik katolickiczasopismo wydawane z przerwami od 1926 roku, w Częstochowie początkowo jako pismo diecezjalne, a po II wojnie światowej, jako tygodnik ogólnopolski.

Niedziela
Ilustracja
Stoisko „Niedzieli” na Targach Wydawców Katolickich w Warszawie (2022)
Częstotliwość

tygodnik

Państwo

 Polska

Adres

ul. 3 Maja 12,
42-200 Częstochowa

Wydawca

Kuria Metropolitarna w Częstochowie

Tematyka

katolicka

Język

polski

Pierwszy numer

4 kwietnia 1926

Redaktor naczelny

ks. dr Jarosław Grabowski

Średni nakład

100 tys. egz.

Format

215 × 280 mm

Liczba stron

76

ISSN

0208-872X

OCLC

68766373

Strona internetowa

Historia

edytuj

25 października 1925 roku została erygowana diecezja częstochowska, a jej pierwszy biskup Teodor Kubina, (były redaktor naczelny „Gościa Niedzielnego”), utworzył czasopismo diecezji częstochowskiej – Tygodnik „Niedziela”.

Pierwszy numer ukazał się 4 kwietnia 1926 roku z podtytułem „Tygodnik dla ludu katolickiego Diecezji Częstochowskiej. Ilustrowany tygodnik katolicki Diecezji Częstochowskiej”. Pierwszym redaktorem naczelnym został ks. Wojciech Mondry. W 1937 roku redaktorem został ks. Stanisław Gałązka. W latach 1928–1937 wydawane były „Kalendarz Jasnogórski”, „Niedziela dla Dzieci” oraz wiele dodatków parafialnych[1]. Ostatni numer ukazał się 3 września 1939 roku.

W czasie II wojny światowej czasopismo nie ukazywało się, jednak jego nazwa została zawłaszczona przez Niemców na potrzeby katolickiego dodatku do gadzinowego Kuriera Częstochowskiego.

Po wojnie pismo zostało wznowione 8 kwietnia 1945 roku. Redaktorem naczelnym został ks. Antoni Marchewka, którego po aresztowaniu zastępowali: ks. dr Marian Rzeszewski (1947–1948) i ks. Władysław Soboń. 15 marca 1953 ukazał się ostatni numer tygodnika, a pismo zostało zawieszone przez władze komunistyczne[1].

Tygodnik został wznowiony 7 czerwca 1981 roku, z redaktorem naczelnym ks. Ireneuszem Skubisiem. 13 grudnia 1981 w związku z wprowadzeniem stanu wojennego czasopismo zostało ponownie zawieszone. Wznowienie wydawania pisma nastąpiło 21 marca 1982 roku. W latach 80. XX w. tygodnik był wielokrotnie obiektem ingerencji cenzorskich[2]. W czasie wyborów w 1989 roku redakcja wspierała kandydatów NSZZ „Solidarność”. W latach 90. XX wieku nastąpił rozwój czasopisma, które zaczęło wydawać dodatki diecezjalne, Moje Pismo Tęcza dla dzieci oraz dwie serie wydawnicze: „Biblioteka Niedzieli” (od 1993) oraz „Zeszyty Niedzieli” (od 1996). W 2010 roku przeprowadzono digitalizację archiwalnych numerów z 1935 i 1939 roku.

Od 2011 roku każdy numer „Niedzieli” posiada wpięty dodatek dla młodzieży, ośmiostronicową „Niedzielę Młodych”. Jest to reaktywacja dawnego dodatku tygodnika, z początku jego istnienia („Młodzież Katolicka”). Wkładka ta porusza tematy takie jak: problemy i rozterki młodzieży, kwestię wiary, sprawy szkolne. 1 lipca 2014 roku redaktorem naczelnym została Lidia Dudkiewicz[3]. 26 marca 2019 roku redaktorem naczelnym został ks. dr Jarosław Grabowski[4].

Przy wydawcy działa studio radiowe i telewizyjne.

Redaktorzy naczelni.
1926–1937. ks. Wojciech Mondry.
1937–1939. ks. Stanisław Gałązka.
1945–1953. ks. Antoni Marchewka.
1981–2014. ks. Ireneusz Skubiś.
2014–2019. Lidia Dudkiewicz[5].
2019–nadal ks. dr Jarosław Grabowski.

Zaangażowanie polityczne

edytuj

W analizach medioznawczych pojawiają się wnioski że tygodnik Niedziela nie kryje swojego poparcia i sympatii dla partii Prawo i Sprawiedliwość[6].

Na podstawie ilościowej i jakościowej analizy publikacji tygodnika Niedziela w okresie kampanii parlamentarnej 2019 r. dr hab. Rafał Leśniczak stwierdził, że tygodnik Niedziela był czasopismem wspierającym Prawo i Sprawiedliwość a także, że życzliwe i wspierające przyjmowanie wypowiedzi polityków partii rządzącej przy jednoczesnym nieudzielaniu głosu opozycji jest dowodem na stronniczość tygodnika Niedziela[7].

Nagrody

edytuj
  • nagroda „Animus et Semper Fidelis” przyznana 9 lutego 2008 w 88. rocznicę Zaślubin Polski z Morzem Zespołowi Redakcyjnemu „Niedzieli” przez Polskie Stowarzyszenie Morskie-Gospodarcze im. Eugeniusza Kwiatkowskiego[potrzebny przypis].
  • Medal „Pro Bono Poloniae” (2023)[8]

Przypisy

edytuj
  1. a b Witold Iwańczak: Przedwojenna historia tytułu prasowego „Niedziela”. Prawica.net, 16 marca 2013. [dostęp 2014-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-19)].
  2. Mariusz Patelski, Czujni strażnicy demokracji ludowej. Urząd cenzury w województwie opolskim 1950-1989, Opole 2019, ISBN 978-83-7395-826-5
  3. ks. mf, tk, Lidia Dudkiewicz nowym redaktorem naczelnym Tygodnika Katolickiego „Niedziela” [online], Niedziela, 30 czerwca 2014 [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  4. Mariusz Frukacz, Ks. Jarosław Grabowski nowym redaktorem naczelnym „Niedzieli” [online], Niedziela, 26 marca 2019 [dostęp 2024-02-27] (pol.).
  5. jk, Była redaktor naczelna „Niedzieli” powołana do rady programowej TVP [online], wirtualnemedia.pl, 12 września 2019 [dostęp 2021-02-24] (pol.).
  6. Małgorzata Wrześniewska, Polityka w prasie – analiza prasoznawcza czasopisma „Niedziela” za rok 2016, Wydawnictwo HUMANICA Instytut Studiów Kobiecych, 2017, s. 337–349, ISBN 978-83-946177-3-8 [dostęp 2020-09-06] (pol.).
  7. Rafał Leśniczak, Czy tygodnik katolicki „Niedziela” poparł Prawo i Sprawiedliwość w kampanii parlamentarnej w 2019 r? Studium medioznawcze, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” (2), 2020, s. 171–190, DOI10.14746/ssp.2020.2.9, ISSN 1731-7517 [dostęp 2020-09-06] (pol.).
  8. Medale Pro Bono Poloniae i Pro Patria dla Tygodnika Katolickiego Niedziela oraz przekazanie ziemi z Miednoje dla Ojców Paulinów [online], Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, 28 listopada 2023 [dostęp 2023-11-29].

Linki zewnętrzne

edytuj

Bibliografia

edytuj