Wikipedia

Jerzmanice-Zdrój (stacja kolejowa)

Jerzmanice-Zdrój – stacja kolejowa[3] położona w Jerzmanicach-Zdroju, w Polsce. Została otwarta w 1895 i stanowi ważny węzeł kolejowy dla lokalnych linii, eksploatowanych przez pociągi towarowe[2][4].

Jerzmanice-Zdrój
Zabytek: nr rej. A-5857/1-2 z 5 lutego 2013
Ilustracja
Budynek dworca na stacji
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Jerzmanice-Zdrój

Data otwarcia

16 września 1895

Poprzednie nazwy

Hermsdorf Bad
(1895–1945)[1]

Dane techniczne
Liczba peronów

2

Liczba krawędzi
peronowych

3[2]

Kasy

N

Linie kolejowe
Położenie na mapie gminy wiejskiej Złotoryja
Mapa konturowa gminy wiejskiej Złotoryja, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Jerzmanice-Zdrój”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Jerzmanice-Zdrój”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Jerzmanice-Zdrój”
Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego
Mapa konturowa powiatu złotoryjskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Jerzmanice-Zdrój”
Ziemia51°06′46,3″N 15°53′24,7″E/51,112861 15,890194
Multimedia w Wikimedia Commons

Położenie

edytuj

Stacja jest położona we wschodniej części Jerzmanic-Zdroju, w dolinie rzeki Kaczawa, niedaleko drogi wojewódzkiej nr 364. Administracyjnie stacja położona jest w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, w gminie Złotoryja[5].

Stacja położona jest na wysokości 202 m n.p.m.[4]

Historia

edytuj
 
Stacja w latach międzywojennych
 
Stacja kolejowa Jerzmanice-Zdrój – widok od strony Kruczych Skał

Do 1945

edytuj

Powstanie stacji ma związek z budową linii ze Złotoryi. Linię tę otwarto 16 września 1895, tj. po dziesięciu latach od doprowadzenia jej do Złotoryi. Linię dalej poprowadzono do Świerzawy (obecnie linia kolejowa nr 312). W dniu 15 maja 1896 omawiana stacja stała się węzłem kolejowym, gdyż oddano do użytku odcinek z Nowej Wsi Grodziskiej. Po dwóch latach budowy 18 maja 1951 uruchomiono linię Jerzmanice-Zdrój – Wilków Złotoryjski (linia kolejowa nr 342), na której w latach 1952-1957 prowadzono przewozy pasażerskie. Linia do Wilkowa wybudowana została dla transportu rudy miedzi z kopalni Lena, uruchomionej w 1939.

Po 1945

edytuj

Ruch pasażerski przez stację po 1945 stopniowo ograniczano. W latach 50. zlikwidowano połączenia do Wilkowa Złotoryjskiego, 10 października 1991 zawieszono przewozy osobowe do Lwówka Śląskiego, w 1995 do Marciszowa. W międzyczasie, w 1988 dokonano elektryfikacji odcinka Legnica - Jerzmanice-Zdrój - Nowy Kościół[6]. Po zakończeniu elektryfikacji nie prowadzono bezpośrednich pociągów na całej linii Legnica - Marciszów, tylko w Jerzmanicach pasażerowie przesiadali się z elektrycznych zespołów trakcyjnych do pociągów z trakcją spalinową i na odwrót.

W latach 2008–2009 na krótko wznowiono przewozy pasażerskie na odcinku Legnica – Jerzmanice-Zdrój, ale z powodu znikomej frekwencji dokonano ich likwidacji. Obecnie na odcinku do Krzeniowa jest prowadzony intensywny ruch towarowy na potrzeby kamieniołomów w PGP Bazalt S.A.

Linie kolejowe

edytuj
 
Lokomotywa klasy 66 na stacji Jerzmanice-Zdrój

Stacja Jerzmanice-Zdrój ma charakter stacji węzłowej. Z niej rozpoczynają się, przebiegają lub kończą się następujące linie[7][3][2]:

  • 284 Legnica – Jerzmanice-Zdrój (d. Legnica – granica państwa; ruch towarowy do stacji Jerzmanice-Zdrój; 24,276 km),
  • 312 Krzeniów II – Jerzmanice-Zdrój (d. Marciszów – Jerzmanice-Zdrój; ruch towarowy; 36,669 km).
  • 342 Jerzmanice-Zdrój – Wilków Złotoryjski (d. Jerzmanice-Zdrój – Leszczyna; ruch towarowy; 0,000 km)

Układ torowy stacji to 2 tory główne zasadnicze, 2 tory główne dodatkowe i 9 torów bocznych[4].

Infrastruktura

edytuj
 
Nastawnia wykonawcza stacji kolejowej

Na stacji znajduje się[4][8]:

  • dworzec kolejowy z magazynem i nastawnią (obecnie pełni funkcję placówki PKP Cargo oraz mieszkalną),
  • nastawnia wykonawcza,
  • zabudowania gospodarcze,
  • plac ładunkowy,
  • 3 perony.

Ciekawostki

edytuj
  • Linia do Wilkowa posiada największe nachylenie wzniesienia wśród czynnych linii w Polsce (40,9 promila). W przeszłości zdarzały się na niej wypadki. Przykładem jest zdarzenie z udziałem parowozu Tr5-65, stacjonującego w MD Legnica, który wykoleił się 30 sierpnia 1955, gdyż najechał na kozioł oporowy w Jerzmanicach-Zdroju w wyniku braku wymaganego ciężaru hamującego w pociągu zjeżdżającym z Wilkowa[8];
  • Przedwojenny kilometraż niemieckich linii kolejowych był liczony od Berlina - na linii do Marciszowa Jerzmanice były na 319,60 kilometrze[8].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Indeks stacji, przystanków osobowych i posterunków kolejowych z nazwami aktualnymi i wcześniejszymi. W: Ryszard Stankiewicz, Marcin Stiasny: Atlas linii kolejowych Polski 2010. Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter, 2010. ISBN 978-83-926946-8-7.
  2. ↑ a b c Jarosław Woźny, Marek Potocki (red.): Jerzmanice Zdrój. [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. bazakolejowa.pl. [dostęp 2014-01-11]. (pol.).
  3. ↑ a b Załącznik 2.4. Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych. W: Regulamin przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych w ramach rozkładu jazdy pociągów 2013/2014, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2013, s. 74 (pol.).
  4. ↑ a b c d Linia Legnica - Pobiedna. [w:] Strona MK z Jeleniej Góry [on-line]. www.jelenia.rail.pl. [dostęp 2014-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  5. ↑ Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2014-01-09]. (pol.).
  6. ↑ Jarosław Woźny, Marek Potocki (red.): Linia Marciszów - Jerzmanice Zdrój. [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. bazakolejowa.pl. [dostęp 2014-01-11]. (pol.).
  7. ↑ Załącznik 1. Wykaz linii kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. W: Regulamin przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych w ramach rozkładu jazdy pociągów 2013/2014, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2013 (pol.).
  8. ↑ a b c Adam Pacześniak (red.): Jerzmanice Zdrój. [w:] Kolej na Dolnym Śląsku [on-line]. www.kolej.o-to.pl. [dostęp 2013-12-11]. (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • Adam Pacześniak (red.): Jerzmanice Zdrój. [w:] Kolej na Dolnym Śląsku [on-line]. www.kolej.o-to.pl. [dostęp 2013-12-11]. (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Jerzmanice–Zdrój
Linia 284 Legnica – Jerzmanice Zdrój (d. Legnica – granica państwa) (24,276 km)
   
Złotoryja
odległość: 2,994 km
  
odległość: 7,006 km
Linia 312 Krzeniów II – Jerzmanice Zdrój (d. Marciszów – Jerzmanice Zdrój) (36,669 km)
   
Nowy Kościół
odległość: 5,326 km
  
Linia 342 Jerzmanice Zdrój – Wilków Złotoryjski (d. Jerzmanice Zdrój – Leszczyna) (0,000 km)
 
odległość: 6,277 km
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Jerzmanice-Zdrój_(stacja_kolejowa)&oldid=74945618”