Jean-Antoine Marbot
Jean-Antoine Marbot, znany również jako Antoine Marbot (wym. [ʒɑ̃ ɑ̃twan maʁbo]; ur. 7 grudnia 1754 w Altillac we Francji, zm. 19 kwietnia 1800 w Genui we Włoszech) – francuski generał i polityk[1][2].
generał dywizji | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Główne wojny i bitwy |
Wojna pierwszej koalicji: |
Późniejsza praca |
Poseł departamentu Corrèze w Zgromadzeniu Prawodawczym |
Życiorys
edytujAncien Régime
edytujUrodził się w 1754 roku w szlacheckiej rodzinie z dawnej prowincji Quercy, w okolicach dzisiejszego departamentu Corrèze. Jego kariera wojskowa rozpoczęła się podczas panowania króla Ludwika XV, w pułku Gwardii Królewskiej. Osiągnął w niej stopień kapitana dragonów i służył jako aide-de-camp dowódcy pułku, generała de Schomberga.
Zgromadzenie Prawodawcze
edytujBędąc zwolennikiem idei oświecenia, po wybuchu rewolucji francuskiej odszedł z wojska i powrócił do ziem rodzinnych. Został wybrany administratorem nowo utworzonego departamentu Corrèze w 1790 roku, a następnie posłem tego departamentu w Zgromadzeniu Prawodawczym (fr. Assemblée Législative) 3 września 1791 roku.
Armia Pirenejów
edytujW latach 1793–1795 wstąpił do Armii Pirenejów (fr. Armée des Pyrénées) dowodzonej przez generała Dagoberta de Fontenille i stał się jednym z przywódców wojsk francuskich walczących z siłami generała Ricardosa na granicy z Hiszpanią. 30 sierpnia 1793 roku otrzymał stopień generała brygady, odznaczył się między innymi podczas zdobycia Cerdanyi i awansował do stopnia generała dywizji w październiku 1794 roku.
Rada Starszych
edytujW dniu 15 października 1795 roku został wybrany posłem departamentu Corrèze w Radzie Starszych (fr. Conseil des Anciens), wyższej izbie francuskiego ustawodawstwa podczas I Republiki Francuskiej, będącej odpowiednikiem dzisiejszego Senatu. Zasiadując w Radzie Starszych, dwukrotnie piastował urząd przewodniczącego izby. Pierwszą kadencję objął 6 września 1797 roku, drugą rok później, 19 czerwca 1798 roku.
Gubernator wojskowy Paryża
edytujPowołany został przez ministra wojny, generała Bernadotte, na stanowisko gubernatora wojskowego Paryża w dniu 5 lipca 1799 roku, przejmując po generale Joubercie dowództwo stołecznej 17 dywizji wojskowej. Po powrocie generała Bonapartego z kampanii egipskiej, sprzeciwił się planom przewrotu, mającego obalić rządy Dyrektoriatu i zastąpić je bardziej autokratycznym ustrojem politycznym w postaci Konsulatu. Jego autorom, sterowanym przez dyrektora Emmanuela Sieyèsa, a od niedawna również przez generała Bonapartego, niezbędne było wsparcie wojsk stacjonujących w Paryżu. Obawiając się przywiązania obecnego gubernatora do idei republikańskich, zaoferowali mu nowe stanowisko w dowództwie Armii Italii (fr. Armée d’Italie), które przyjął. Po jego ustąpieniu, przychylny przewrotowi generał Lefebvre mianowany został nowym gubernatorem wojskowym Paryża.
Armia Italii
edytujPrzed przewrotem 18 brumaire’a (9 listopada 1799 roku), wysłany został jako generał dywizji do Armii Italii, walczącej z korpusem wojsk austriackich na terytorium północnych Włoch. Po śmierci generała Championneta, przejął naczelne zwierzchnictwo nad armią aż do przybycia generała Massény. Dowodził siłami francuskimi stacjonującymi w Savonie, gdzie toczyły się liczne starcia z oddziałami wroga usiłującymi przedostać się do przedmieść Genui, w szczególności w dniach 6 i 13 kwietnia 1800 roku. Wkrótce zachorował i musiał zostać przewieziony na leczenie do Genui. Zmarł 19 kwietnia 1800 roku, podczas oblężenia miasta przez wojsko austriackie, z powodu tyfusu i poniesionych ran.
Upamiętnienie
edytujJego nazwisko jest zapisane na 34 kolumnie zachodniego filara Łuku Triumfalnego w Paryżu.
Rodzina
edytuj3 października 1776 roku poślubił Marię-Louisę Certain du Puy (1756–1826), spokrewnioną z François Certainem de Canrobertem, marszałkiem Francji w okresie II Cesarstwa Francuskiego. Z tego małżeństwa pochodziło czterech synów:
- Antoine Adolphe Marcelin, znany jako Adolphe (1781–1844): generał francuski
- Jean-Baptiste Antoine Marcelin, znany jako Marcellin (1782–1854): generał francuski, autor wspomnień
- Jean François Théodore Xavier, znany jako Théodore (1785–1803): uczeń szkoły kadetów Prytanée national militaire
- Jean Jacques Édouard Félix, znany jako Félix (1787–1805): uczeń akademii wojskowej École spéciale impériale militaire
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytujBibliografia
edytuj- Rabbe, Vieilh de Boisjolin, Sainte-Preuve, Biographie universelle et portative des contemporains, T. 3, Paryż, Levrault, 1834, s. 452.
- Robert, Cougny, Dictionnaire des parlementaires français de 1789 à 1889, T. 4, Paryż, Bourloton, 1889, s. 255.