Janka Bryl (biał. Янка Брыль, właściwie Iwan Antonowicz Bryl, biał. Іван Антонавіч Брыль; ur. 22 lipca?/4 sierpnia 1917 w Odessie, zm. 26 lipca 2006 w Mińsku) – białoruski pisarz, tłumacz, wojskowy.

Janka Bryl
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 sierpnia 1917
Odessa

Data i miejsce śmierci

26 lipca 2006
Mińsk

Zawód, zajęcie

pisarz, tłumacz, wojskowy

Odznaczenia
Nagroda Stalinowska
Order Wojny Ojczyźnianej II klasy Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Przyjaźni Narodów Order „Znak Honoru”

Życiorys

edytuj

Uczył się w polskiej szkole (ukończył 7 klas), po czym pracował na roli. Debiutował w 1938 na łamach pisma „Szlach moładzi”. Zmobilizowany w 1939 walczył po stronie polskiej w kampanii wrześniowej w obronie Gdyni (Oksywia). Dostał się do niewoli niemieckiej, z której w 1941 zbiegł. Wstąpił w szeregi sowieckiej partyzantki, współuczestniczył w redagowaniu pism podziemnych.

Tłumaczył na białoruski dzieła polskich pisarzy, m.in.: Tadeusza Różewicza, Marii Konopnickiej, Elizy Orzeszkowej, Ernesta Brylla, Iwaszkiewicza, Aliny Centkiewicz, Czesława Centkiewicza, Juliana Kawalca, Władysława Machejka, Wojciecha Żukrowskiego, Leona Kruczkowskiego. W 1981 otrzymał tytuł Ludowego Pisarza Białoruskiej SRR. W 1952 został laureatem Nagrody Stalinowskiej, a w 1982 Nagrody Państwowej Białoruskiej SRR im. J. Kołasa[1].

Był przewodniczącym Towarzystwa Przyjaźni Białorusko-Polskiej. W 1970 otrzymał odznakę „Zasłużonego dla kultury polskiej” i w 1969 „Zasłużonego dla ziemi gdańskiej”. Dostał także Nagrodę im. W. Pietrzaka w 1972. W 2009 jego imieniem nazwano jedną z ulic w Gdyni[2].

Został odznaczony m.in. dwukrotnie Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy, Orderem Przyjaźni Narodów, Orderem Wojny Ojczyźnianej II klasy oraz Orderem „Znak Honoru”.

Publikacje

edytuj
  • 1946 – Apawiadanni (wyd. Zbor tworau, 1967)
  • 1953 – W Zabłociu świta
  • 1968 – Miż tych palou... Pra ziamlu, szto natchniała Mickiewicza (wraz z U. Kalestnikiem)
  • 1971 – Patrzeć na trawę
  • 1974 – Świat daleki i bliski
  • 1978 – Ja ze spalonej wsi (zbiór dokumentalny)
  • 1979 – Witraże
  • 1989 – Wartki Niemen

Przypisy

edytuj