Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego
Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego (IH UO) – jednostka dydaktyczno-naukowa należąca do struktur Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Opolskiego[1]. Dzieli się na 8 katedr i zakład[2]. Posiada uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego oraz wnioskowania o nadanie tytułu naukowego profesora. Prowadzi działalność dydaktyczną i badawczą związaną z historią polityczną, społeczną i gospodarczą w jej poszczególnych epokach i różnych aspektach[3]. Instytut oferuje studia na kierunku historia[4]. Aktualnie w Instytucie prowadzi się wyłącznie zajęcia w trybie stacjonarnym[5].
Data założenia |
1971 |
---|---|
Typ |
naukowo-badawczy |
Państwo | |
Adres |
45-084 Opole |
Liczba pracowników • naukowych |
|
Dyrektor |
dr hab. Tomasz Ciesielski |
Położenie na mapie Opola | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa opolskiego | |
50°39′58,0824″N 17°55′20,9460″E/50,666134 17,922485 | |
Strona internetowa |
Na strukturę Instytutu Historii składają się obecnie 3 katedry, 1 zakład oraz 3 pracownie naukowe[6]. Jego kadrę naukową tworzy 22 pracowników naukowo-dydaktycznych, w tym: 7 profesorów, 8 doktorów habilitowanych i 7 doktorów[7]. Siedzibą instytutu jest gmach, mieszczący się przy ul. Strzelców Bytomskich 2, w którym ponadto mieści się Biblioteka Główna[8].
Instytut powstał jako jedna z pierwszych jednostek Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu w 1971 roku, którego twórcami byli naukowcy przybyli w znacznej części z Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu Jagiellońskiego. Związanych z tym było wielu badaczy, m.in.: Alojzy Gembala, Aleksander Rombowski, Władysław Dziewulski. Pracownicy naukowi instytutu zajmowali też często najważniejsze stanowiska w hierarchii uniwersyteckiej – rektorów: Maurycy Horn (1966–1968), Stanisław Nicieja (1996–2002, 2005–2008, 2012–2016), Marek Masnyk (od 2016) oraz prorektorów: Alojzy Gembala (1956–1958), Jan Seredyka (1968–1972), Marek Masnyk (2005–2008, 2012–2016), wielokrotnie obejmowali też funkcję dziekanów na swoich wydziałach. Instytut początkowo afiliowany był przy Wydziale Filologiczno-Historycznym, od reorganizacji struktur uniwersyteckich w 1996 roku przy Wydziale Historyczno-Pedagogicznym (obecnie Wydział Nauk Społecznych)[9].
Historia
edytujInstytut Historii UO jest jedną z najstarszych jednostek na opolskiej uczelni. W 1958 roku zaczęto na Wyższej Szkole Pedagogicznej wykładać historię, czemu służyć miało przekształcenie Wydziału Filologicznego w Wydział Historyczno-Filologiczny. Nowy kierunek funkcjonował jako sekcja tego wydziału, w ramach której działały trzy katedry: Historii Polski, Historii Powszechnej i Historii Śląska[9].
Wydział Filologiczno-Historyczny posiadał uprawnienia do nadawania stopnia doktora, a od 1974 roku doktora nauk humanistycznych w zakresie historii Polski[9].
W 1971 roku istniejącą na WSP sekcję historii przekształcono w instytut. Od powołania w 1994 roku Uniwersytetu Opolskiego Instytut Historii wchodzi w skład Wydziału Historyczno-Pedagogicznego (obecnie pod nazwą Wydział Nauk Społecznych) i posiada pełne prawa akademickie w nadawaniu stopni naukowych: doktora oraz doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii Polski i powszechnej oraz wszczynania procedury o nadanie tytułu naukowego profesora[9].
Władze (2016–2020)
edytuj- Dyrektor: dr hab. Tomasz Ciesielski, prof UO
- Zastępca dyrektora ds nauki, współpracy z zagranicą i promocji: dr Magdalena Przysiężna-Pizarska
- Zastępca dyrektora ds dydaktyki: dr Anna Gołębiowska
Poczet dyrektorów
edytuj- 1971–1974: dr hab. Jan Seredyka
- 1975–1977: dr Adam Suchoński
- 1977–1979: dr hab. Jan Seredyka
- 1979–1981: prof. dr hab. Ignacy Pawłowski
- 1981–1982: prof. dr hab. Jan Kwak
- 1982–1984: prof. Edward Mendel
- 1984–1988: prof. dr hab. Włodzimierz Kaczorowski
- 1988–1990: prof. dr hab. Jan Seredyka
- 1990–1993: prof. dr hab. Jan Przewłocki
- 1993–1996: prof. dr hab. Stanisław Nicieja
- 1996–2005: prof. dr hab. Adam Suchoński
- 2005–2006: prof. dr hab. Leszek Kuberski
- 2006–2012: prof. dr hab. Anna Pobóg-Lenartowicz
- od 2012 r.: dr hab. Tomasz Ciesielski, prof. UO
Kierunki kształcenia
edytujInstytut kształci studentów na studiach pierwszego stopnia (licencjackich, 3-letnich). Do wyboru są następujące kierunki i specjalizacje[10]:
- historia[11]
- nauczycielska
- archeologia
- historia sztuki
- archiwistyka i zarządzanie współczesną dokumentacją
- historia i teraźniejszość 40+[12]
Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia ich absolwenci mogą kontynuować naukę na studiów drugiego stopnia (magisterskich uzupełniających, 2-letnich). Do wyboru mają oni następujące kierunki i specjalizacje[10]:
- historia[13]
- nauczycielska
- regionalna dokumentacja archiwalno-archeologiczna
- historia i zarządzanie dobrami kultury
- dziedzictwo kulturowe Europy Środkowej
- zarządzanie współczesną dokumentacją regionalną
- researching[14]
- historyczna
- muzykologiczna
Ponadto instytut prowadzi studia podyplomowe[15]:
- w zakresie historii, przygotowujące merytorycznie do nauczania przedmiotu „historia” oraz „historia i kultura Niemiec”;
- informacja naukowa i bibliotekoznawstwo[16]
Główne kierunki badań
edytuj- monastycyzm średniowieczny
- dzieje księstwa opolsko-raciborskiego
- studia nad hagiografią średniowieczną
- funkcjonowanie centralnych i terenowych struktur władzy w Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku
- biografistyka najnowszych dziejów Polski, ze szczególnym uwzględnieniem środowisk polskich w Londynie i Galicji wschodniej
- dzieje Śląska w okresie międzywojennym i współczesne
- dydaktyka historii, ze szczególnym uwzględnieniem środków audiowizualnych oraz problematyki świadomości historycznej dzieci i młodzieży
Katedra historii powszechnej i Polski do końca XVIII w.
edytuj- kierownik: dr hab. Mariusz Sawicki, prof. UO
- pracownicy:
- prof. dr hab. Anna Pobóg-Lenartowicz
- dr hab. Marcin Böhm, prof. UO
- dr hab. Magdalena Ujma, prof. UO
- dr Joanna Porucznik
Katedra historii powszechnej i Polski XIX w. i najnowszej
edytuj- pracownicy:
- prof. dr hab. Marek Masnyk
- dr hab. Adrianna Dawid, prof. UO
- dr hab. Antoni Maziarz, prof. UO
- dr hab. Mariusz Patelski, prof. UO
- dr hab. Piotr Pałys
Katedra dydaktyki, nauk wspomagających i popularyzacji historii
edytuj- pracownicy:
- dr hab. Marek Białokur, prof. UO
- prof. dr hab. Tomasz Ciesielski, prof. UO
- dr Magdalena Przysiężna-Pizarska
- dr Bartłomiej Janicki
- dr Aleksandra Starczewska Wojnar
- mgr Adam Wołoszyn
Katedra historii kultury i sztuki
edytuj- kierownik: dr hab. Grzegorz Poźniak, prof. UO
- pracownicy:
- dr hab. Kazimierz S. Ożóg, prof. UO
- dr Marcin Pietrzak
- dr Andrzej Prasał
- mgr Ewelina Szendzielorz
Katedra Muzykologii
edytuj- kierownik: dr hab. Franciszek Koenig, prof. UO
- pracownicy:
- dr Gabriela Gacek
- dr Mariusz Pucia
- dr Gabriela Czurlok
- mgr Karolina Pawlik
Katedra Filozofii
edytuj- kierownik: dr hab. Grzegorz Francuz, prof. UO
- pracownicy:
- prof. dr hab. Henryk Benisz
- dr hab. Stanisław Kijaczko, prof. UO
- dr hab. Anna Pietryga, prof UO
- dr hab. Robert Sochacki, prof. UO
- dr Piotr Leśniak
Doktoraty honoris causa UO przyznane z inicjatywy instytutu
edytujInstytut Historii UO był inicjatorem przyznania czterech godności doktora honoris causa uczelni[18]:
- 10 marca 2000: Janusz Tazbir
- 10 marca 1998: Ryszard Kaczorowski
- 10 marca 1998: Wojciech Kilar
- 17 maja 2001: Wojciech Wrzesiński
- 10 marca 2008: Władysław Bartoszewski
- 10 marca 2009: Henryk Samsonowicz
- 10 marca 2011: Lech Wałęsa
- 11 marca 2013: Daniel Olbrychski
- 10 marca 2017: Marceli Kosman
- 10 marca 2017: Tomasz Szarota
Przypisy
edytuj- ↑ Struktura WHP UO. whp.uni.opole.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-28)]. [on-line] [dostęp 2012-11-10].
- ↑ Struktura IH UO [on-line] [dostęp 2012-11-10].
- ↑ Instytut Historii w bazie instytucji naukowych portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2012-11-11].
- ↑ Oferta edukacyjna IH UO na rok akademicki 2017/2018.
- ↑ Stan na 30.12.2016 r., źródło BIP UO.
- ↑ Struktura IH UO od roku akademickiego 2017/2018 [on-line] [dostęp 2017-10-17].
- ↑ Zespół pracowników IH UO, stan na rok akademicki 2017/2018 [on-line] [dostęp 2017-09-11].
- ↑ Informacje o siedzibie IH UO na stronie instytutu. historia.uni.opole.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-22)]. [on-line] [dostęp 2012-11-11].
- ↑ a b c d Historia IH UO [on-line] [dostęp 2012-11-11].
- ↑ a b Oferta edukacyjna IH UO na rok akademicki 2017/2018[on-line] [dostęp 2017-10-11].
- ↑ Opis kierunku historia na stronie IH UO. rekrutacja.uni.opole.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-20)]. [on-line] [dostęp 2016-09-11].
- ↑ Opis kierunku historia i teraźniejszość 40+ na stronie IH UO [on-line] [dostęp 2017-10-21].
- ↑ Opis kierunku historia II stopnia na stronie IH UO. rekrutacja.uni.opole.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-19)]. [on-line] [dostęp 2017-10-21].
- ↑ Opis kierunku researching na stronie IH UO [on-line] [dostęp 2017-10-22].
- ↑ Studia podyplomowe oferowane przez IH UO na rok akademicki 2017/2018. cedu.uni.opole.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-23)]. [on-line] [dostęp 2017-10-11].
- ↑ Studia prowadzone są wspólnie przez pracowników Instytutu Historii oraz Biblioteki Głównej Uniwersytetu Opolskiego.
- ↑ Struktura organizacyjna IH UO [on-line] [dostęp 2022-08-22].
- ↑ Lista doktorów honoris causa WSP w Opolu i UO [on-line] [dostęp 2017-10-11].
Bibliografia
edytuj- Oficjalna strona Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego
- Instytut Historii w bazie instytucji naukowych portalu Nauka Polska (OPI).
- Alma Mater Opoliensis. Ludzie, fakty, wydarzenia, pod red. Stanisława Nicieji, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2004.