Hygrocybe calciphila
Hygrocybe calciphila Arnolds – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Hygrocybe calciphila |
| Nazwa systematyczna | |
| Hygrocybe calciphila Arnolds Persoonia 12(4): 475 (1985) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrocybe, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1985 r. Eef Arnolds na wapiennej glebie w Holandii[1]. Synonimy nazwy naukowej:
- Hygrocybe calciphila var. microspora (Kühner) Bon 1989
- Hygrocybe miniata var. microspora Kühner 1977
- Pseudohygrocybe calciphila (Arnolds) Kovalenko 1988[2].
Morfologia
edytujŚrednica 1–2,5 cm, początkowo półkulisty, potem przechodzący w płaski z nieco zagłębionym środkiem, niehigrofaniczny. Powierzchnia łuskowata z nieco jaśniejszymi, pomarańczowo- żółtymi lub żółtawymi, bardzo cienkimi łuseczkami[3].
Rzadkie, lekko brzuchate, szeroko przyrośnięte, żółto-pomarańczowe[3].
Wysokość 2–3 cm, grubość 0,2–0,3 cm, walcowaty lub nieco spłaszczony, żółtopomarańczowy, gładki, z białawą grzybnią u podstawy[3].
Cienki, pomarańczowożółty, bez wyraźnego zapachu i smaku[3].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 42–52 × 6,0–7 μm, 2–(–3) zarodnikowe. Zarodniki w widoku z boku średnio 8,6 × 6,1 μm, w widoku z przodu średnio 8,0 × 6,0 μm, elipsoidalne, jajowate do półkulistych, niezwężone, dwujądrowe. Trama blaszek regularna, zbudowana z cylindrycznych strzępek o wymiarach średnio 71 × 9,2 μm. Skórka kapelusza typu trichoderma z elementami końcowymi średnio 45 × 7,9 μm, cylindrycznymi, tępo wrzecionowatymi do maczugowatych, zaobserwowano też kilka wąskich strzępek. Trama w trzonie regularna z niemal cylindrycznymi elementami o wymiarach średnio 82 × 12 μm. Skórka trzonu typu cutis, zbudowana z mniej więcej prostopadłych strzępek, podobnie jak u wilgotnicy purpurowej (Hygrocybe miniata). Zaobserwowano w niej tylko kilka tylko kilka włosków z elementami końcowymi o szerokości 4,5–6,0 μm. Na strzępkach w rozproszeniu są sprzążki, brak ich w hymenium[3].
- Gatunki podobne
Jest wiele podobnych gatunków wilgotnic. Charakterystyczne cechy Hygrocybe calciphila to: pomarańczowe i pomarańczowo-czerwone kolory kapelusza i trzonu dzięki drobnym łuskom i preferencja do występowania na glebach wapiennych. Mikroskopowo wyróżnia się szeroko elipsoidalnymi i niezwężonymi zarodnikami, zwykle powstającymi na 4-zarodnikowych podstawkach. Jest blisko spokrewniona z wilgotnicą purpurową. Gatunki te można odróżnić jedynie badaniem mikroskopowym[3].
Występowanie
edytujOpisano występowanie Hygrocybe calciphila głównie w Europie. Jest tu szeroko rozprzestrzeniony na obszarze od Półwyspu Iberyjskiego i Morza Śródziemnego po środkową część Półwyspu Skandynawskiego, Anglię i Irlandię. Poza tym podano go na jednym stanowisku we wschodniej części Ameryki Północnej[4]. W Polsce do 2003 r. nie był notowany[5], ale znaleziono go w latach późniejszych[6]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-03-08] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-03-08] (ang.).
- ↑ a b c d e f Manna Ronikier, Torbjørn Borgen, Notes on Hygrocybe subsection Squamulosae from Poland, „Polish Botanical Journal”, 55 (1), 2010, s. 209–215 [dostęp 2023-03-08] (ang.).
- ↑ Występowanie Hygrocybe calciphila na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-03-08].
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-08].
- ↑ Aktualne stanowiska Hygrocybe calciphila w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-08] (pol.).