Hruszów (obwód lwowski)
Hruszów (ukr. Грушів, Hrusziw) – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie jaworowskim. Leży na Płaskowyżu Tarnogrodzkim, przy polskiej granicy, niedaleko Krowicy Hołodowskiej. Liczy 464 mieszkańców.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Powierzchnia |
1,327 km² |
| Wysokość |
230 m n.p.m. |
| Populacja (2001) • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
+380 3259 |
| Kod pocztowy |
81016 |
| Tablice rejestracyjne |
BC |
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
 50°05′24″N 23°18′36″E/50,090000 23,310000
| |
Historia
edytujW XIX wieku właścicielem tabularnym Hruszowa był hr. Władysław Rozwadowski[1][2].
W latach 1920–1934 Hruszów stanowił gminę jednostkową w powiecie jaworowskim w województwie lwowskim II Rzeczypospolitej. W 1921 roku liczył 1260 mieszkańców, w tym 946 Ukraińców, 167 Żydów i 139 Polaków[3]. 15 czerwca 1934 roku Hruszów (a także Budomierz) przyłączono do powiatu lubaczowskiego w tymże województwie[4]. 1 sierpnia 1934 roku w związku z reformą scaleniową Hruszów wszedł w skład nowo utworzonej zbiorowej gminy Lisie Jamy w powiecie lubaczowskim[5].
Podczas czystki etnicznej w latach 1944–1945 większość Polaków ewakuowała się z Hruszowa do miejscowości uważanych za bezpieczniejsze[3]. W tym czasie nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 6 Polaków, którzy pozostali, oraz 5-osobową rodzinę sołtysa, Ukraińca, za „zdradę narodu ukraińskiego”[6].
Po wojnie – jako jedna z dwóch wsi (obok Lipowca) dawnego powiatu lubaczowskiego – został odłączony od Polski i włączony do Ukraińskiej SRR.
W miejscowości urodził się Artur Kopacz – polski nauczyciel i działacz społeczny, współzałożyciel Klubu Demokratycznego we Lwowie, radny Lwowa.
Zabytki
edytuj- drewniana cerkiew pw. św. Mikołaja z 1715 roku fundacji Rozwadowkich[7]
- W miejscowości znajdują się dawne polskie koszary, na terenie których wznosi się neogotycki kościół z początku XX wieku[7]. Po II wojnie światowej i odebraniu wschodnich terenów Polski na rzecz Ukraińskiej SRR Hruszów znalazł się poza granicami Polski, a kościół służył jako magazyn rolny, którego właścicielem był miejscowy kołchoz. Magazyn zlikwidowano po 1991 roku i od tego dnia kościół w stanie posuniętej ruiny stoi pusty i podlega dalszej degradacji (w 2012 roku zapadła się część dachu z sygnaturką). 200 metrów od kościoła przebiega trasa do przejścia granicznego Budomierz-Hruszów.
Przypisy
edytuj- ↑ Hipolit Stupnicki: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 65.
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w Królestwie Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem. Lwów: 1868, s. 69.
- ↑ a b Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 343, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 425.
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 596.
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 342-343, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
- ↑ a b Grzegorz Rąkowski, Ziemia Lwowska. Przewodnik po Ukrainie Zachodniej. Część III, Pruszków: Rewasz, 2007, s. 519, ISBN 978-83-89188-66-3, OCLC 189428719.
Linki zewnętrzne
edytuj- Hruszów, pow. jaworowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 595.