Historia odkryć i badań nad chorobą wrzodową i Helicobacter pylori
W tym haśle opisano historię odkryć i badań nad chorobą wrzodową i Helicobacter pylori. W 2005 Barry Marshall i Robin Warren otrzymali nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny za odkrycie, że powstawanie choroby wrzodowej jest spowodowane głównie przez zakażenie Helicobacter pylori, bakterię preferującą kwaśne środowisko, jakie występuje w żołądku. W wyniku tych odkryć, wrzody trawienne związane z zakażeniem H. pylori są obecnie leczone antybiotykami, które stosuje się w celu eradykacji zakażenia. Przez 30 lat przed ich odkryciem powszechnie uważano, że powstawanie wrzodów trawiennych jest wywoływane przez nadmiar kwasu solnego w żołądku. W tym czasie kontrolowanie kwasowości środowiska było podstawową metodą leczenia wrzodów trawiennych, co przynosiło tylko częściowy sukces.
Przed 1950 podano wiele opisów mikrobiologicznych bakterii obecnych w żołądku i soku żołądkowym, co uwiarygodniało teorię infekcyjną i nadkwaśności jako przyczyny choroby wrzodowej. W jednym badaniu, przeprowadzonym w 1954, nie odnaleziono dowodów na obecność bakterii w bioptatach żołądka barwionych tradycyjnymi metodami, co sprawiło, że teoria nadkwaśności stała się dogmatem. Ten paradygmat został zmieniony, gdy Warrenowi i Marshallowi udało się spełnić postulaty Kocha w serii doświadczeń w latach 1980., jednakże potrzebne były znaczne wysiłki, aby przekonać środowisko medyczne do znaczenia ich odkrycia. H. pylori powiązano dodatkowo z chłoniakami i gruczolakorakami żołądka i został zaklasyfikowany przez Światową Organizację Zdrowia jako czynnik rakotwórczy.
Przed wiekiem XX.
edytuj- Przed wiekiem XVI.
- Hipokrates po raz pierwszy opisał objawy choroby wrzodowej[1].
- Awicenna zwrócił uwagę na związek między bólem żołądka a czasem przyjmowania posiłków[1].
- 1586
- Marcellus Donata z Mantuy wykonywał autopsje i opisał wrzody żołądka[2].
- 1688
- Johannes von Murault odkrył wrzody dwunastnicy[2].
- 1728
- Stahl zaproponował teorię, że niektóre stany gorączkowe są związane z zapaleniem i owrzodzeniem żołądka[1].
- 1761
- Wykazano związek bólu w górnej części jamy brzusznej z wrzodami żołądka[3][4].
- 1799
- Matthew Baillie opublikował opis choroby wrzodowej[2].
- 1812
- Broussais odkrył, że ostre zapalenie żołądka może przejść w fazę przewlekłą jeśli nie zostanie wyleczone[1].
- 1821
- Nepveu opowiedział się za związkiem między zapaleniem żołądka i rakiem żołądka[1].
- 1868
- Kussmaul zasugerował wykorzystanie związków bizmutu (działających antybakteryjnie) w celu leczenia wrzodów żołądka (subsalicylan bizmutu jest od tamtej pory używany w wielu komercyjnych lekach jako część terapii eradykacyjnej H. pylori). Antybakteryjne właściwości bizmutu zostały poznane dopiero długi czas później[1].
- 1875
- G. Bottcher i M. Letulle podali hipotezę, że wrzody są powodowane przez bakterie[1]
- 1880
- J. Cohnheim zasugerował, że choroba wrzodowa może być spowodowana przez czynniki chemiczne[1].
- 1881
- Edwin Klebs zwrócił uwagę na obecność organizmów przypominających bakterie w świetle gruczołów żołądka[5].
- 1889
- Walery Jaworski opisał spiralne mikroorganizmy w osadzie popłuczyn z ludzkiego żołądka. Zasugerował, że organizmy te mogą być związane z chorobą wrzodową[1].
- 1892
- Giulio Bizzozero zauważył spiralne mikroorganizmy w żołądkach psów[6][7].
1900-1950
edytuj- 1905
- F. Reigel zasugerował, że wrzody są spowodowane przez nadmiar kwasu[1].
- 1906
- Krienitz odnalazł bakterie w żołądku osób z rakiem żołądka[2].
- Turck karmi psy bakterią Bacillus coli i wywołuje w ten sposób powstanie u nich wrzodów[8].
- 1907
- Berkley Moynihan zasugerował, że kwas jest przyczyną powstawania wrzodów[1].
- 1910
- Schwartz opublikował teorię, że nadmiar kwasu wywołuje wrzody, ukuwając słynne zdanie: "bez kwasu nie ma wrzodu"[2].
- Gibelli stwierdził, że nie jest w stanie odtworzyć doświadczenia Turcka[1].
- 1913
- Rosenow zasugerował, że paciorkowce wywołują wrzody[9]
- 1915
- Po raz pierwszy w leczeniu choroby wrzodowej zaproponowano leki zobojętniające kwas żołądkowy[3].
- Powiązano występowanie choroby wrzodowej z bakteriami, ale przyjęto, że bakterie zamieszkują jamę ustną[10]
- 1919
- Kasai i Kobayashi wyizolowali krętki od kotów i przenosząc je na króliki, wywołali u nich wrzody[11].
- 1921
- Luger odkrył krętki w soku żołądkowym i powiązał ich obecność z rakiem żołądka[5].
- 1924
- Luck i Seth odkryli ureazy w żołądku człowieka, które ich zdaniem występują tam naturalnie[12]. Obecnie wiadomo, że jednym z czynników wirulencji H. pylori są ureazy, która rozkładają mocznik do amoniaku.
- 1925
- Hoffman wstrzykiwał śwince morskiej niewielkie próbki pobrane od ludzi z chorobą wrzodową, wywołując powstanie u nich wrzodów. Wyizolował bakterie, które jego zdaniem były przyczyną owrzodzeń[13].
- 1936
- W pierwszym wydaniu rosyjskiej Wielkiej Encyklopedii Medycznej zasugerowanie, że zakażenia są jedną z przyczyn choroby wrzodowej[14].
- 1939
- A. Stone Freedberg rozpoczął badania w poszukiwaniu bakterii w ludzkim żołądku w Szpitalu Beth Izrael. Odkrył H. pylori. Rozpuszczano pogłoski, że inni nie mogą powtórzyć jego wyników, choć nie opublikowano negatywnych prac na ten temat[15].
- James Doenges opisuje w sekcjach zwłok obecność krętków[16].
- 1940
- Freedberg i Baron obserwują w sekcjach zwłok obecność krętków[17].
- 1948
- Fitzgerald i Murphy podali teorię, że choroba wrzodowa jest spowodowana przez kwas niszczący błonę śluzową, i wykazali skuteczność mocznika w leczeniu choroby wrzodowej.
1950–1970
edytuj- 1951
- J. Allende opublikował podręcznik zawierający opis leczenia wrzodów trawiennych przy pomocy penicyliny[2].
- 1953
- Dintzisowi i Hastingsowi udało się powstrzymać produkcję ureazy u myszy po zastosowaniu antybiotyków, co wskazało na powiązanie pomiędzy ureazą a zakażeniem bakteryjnym[18].
- 1954
- Palmer publikuje badania, w których nie znaleziono bakterii w ludzkim żołądku. Stwierdza, że wcześniejsze wyniki badań były wynikiem zanieczyszczenia. Nie wykorzystuje metody barwienia srebrem, którą później Warren i Marshall wykorzystali do udkrycia H. pylori.
1970–XXI wiek
edytuj- 1990
- Rauws i Tytgat opisują wyleczenie wrzodu dwunastnicy poprzez eradykację H. pylori przy użyciu terapii potrójnej składającej się z bizmutu i dwóch antybiotyków[20]. Terapia potrójna, zmodyfikowana o inhibitor pompy protonowej i dwa antybiotyki wkrótce stała się terapią pierwszego rzutu w eradykacji.
- Światowy Kongres Gastroenterologii poleca eradykację H. pylori celem leczenia wrzodów dwunastnicy[20]. Pojawiają się pierwsze doniesienia o oporności H. pylori na metronidazolu[21].
- Oporność H. pylori na stosowaną terapię skłoniła do opracowania schematów z wieloma innymi antybiotykami i inhibitorami pompy protonowej stosowanymi do eradykacji[22].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l Kidd M., Modlin IM. A century of Helicobacter pylori: paradigms lost-paradigms regained.. „Digestion”. 59. 1, s. 1-15, 1998. DOI: 10.1159/000007461. PMID: 9468093.
- ↑ a b c d e f A. Stone Freedberg: 2. Helicobacter pylori treatment in the past and in the 21st century. W: Barry J. Marshall: Helicobacter pioneers: firsthand accounts from the scientists who discovered helicobacters, 1892–1982. Victoria, Australia: Blackwell, 2002, s. 203-213. ISBN 0-86793-035-7.
- ↑ a b c Buckley MJ., O'Morain CA. Helicobacter biology--discovery.. „Br Med Bull”. 54. 1, s. 7-16, 1998. PMID: 9604426.
- ↑ Morgagm GB. De sedibus et causis morborum per anatomen indigatis, libri quinque. Venetiis, typog. Remondiniana, 2 vols, 1761
- ↑ a b Barry J. Marshall: Helicobacter pioneers: firsthand accounts from the scientists who discovered helicobacters, 1892–1982. Victoria, Australia: Blackwell, 2002, s. 15–24. ISBN 978-0-86793-035-1.
- ↑ Giulio Bizzozero. Ueber die schlauchförmigen Drüsen des Magendarmkanals und die Beziehungen ihres Epitheles zu dem Oberflächenepithel der Schleimhaut. „Archiv für mikroskopische Anatomie”. 42, s. 82–152, 1893.
- ↑ Figura, Natale & Laura Bianciardi, "Helicobacters were discovered in Italy in 1892: An episode in the scientific life of an eclectic pathologist, Giulio Bizzozero", in Helicobacter Pioneers, pp. 1-13.
- ↑ F.B. J.M Turck. Ulcer of the stomach: Pathogenesis and pathology: Experiments in producing artificial gastric ulcer and genuine induced peptic ulcer. „Journal of the American Medical Association”. 46, s. 872, 1906. DOI: 10.1001/jama.1906.62510500017003a.
- ↑ E.C. J.M Rosenow. The production of ulcer of the stomach by injection of streptococci. „Journal of the American Medical Association”. 61, s. 1947, 1913. DOI: 10.1001/jama.1913.04350230001001.
- ↑ E.C. Rosenow, A.H. Sanford. The Bacteriology of Ulcer of the Stomach and Duodenum in Man. „Journal of Infectious Diseases”. 15, s. 219–226, 1915. DOI: 10.1093/infdis/17.1.219.
- ↑ Katsuya Kasai , Rokuzo Kobayashi , The Stomach Spirochete Occurring in Mammals, „The Journal of Parasitology”, 6 (1), 1919, s. 1–11, DOI: 10.2307/3271009, ISSN 0022-3395, JSTOR: 3271009 [dostęp 2024-01-28] .
- ↑ J.M. Luck, T.N. Seth. Gastric Urease. „Biochemical Journal”. 37, s. 1227–1231, 1924. DOI: 10.1042/bj0181227. PMID: 16743392.
- ↑ A Hoffman. Experimental gastric duodenal inflammation and ulcer, produced with a specific organism fulfilling Koch's postulates. „American Journal of Medical Science”. 170, s. 212, 1925.
- ↑ a b c Mozorov, Igor A., "Helicobacter pylori was discovered in Russia in 1974", in Helicobacter Pioneers, pp. 105-118.
- ↑ A. Stone Freedberg: 3. An Early Study of Human Stomach Bacteria. W: Barry J. Marshall: Helicobacter pioneers: firsthand accounts from the scientists who discovered helicobacters, 1892–1982. Victoria, Australia: Blackwell, 2002, s. 25–28. ISBN 978-0-86793-035-1.
- ↑ James Doenges. Spirochaetes in the gastric glands of the Macaus Rhesus and Human without definite history of related disease. „Archives of Pathology”. 27, s. 469–477, 1939. DOI: 10.3181/00379727-38-9924P.
- ↑ A.S. Freedberg, L.E. Baron. The presence of spirochaetes in human gastric mucosa. „American Journal of Digestive Diseases”. 7, s. 443–445, 1940. DOI: 10.1007/BF02997393.
- ↑ Dintzis RZ., Hastings AB. The Effect of Antibiotics on Urea Breakdown in Mice.. „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, s. 571–8, lipiec 1953. PMID: 16589306.
- ↑ HL. KORNBERG, RE. DAVIES. Gastric urease.. „Physiol Rev”. 35 (1), s. 169-77, Jan 1955. PMID: 14356931.
- ↑ a b Rauws EA., Tytgat GN. Cure of duodenal ulcer associated with eradication of Helicobacter pylori.. „Lancet”. 8700 (335), s. 1233–5, maj 1990. PMID: 1971318.
- ↑ Becx MC., Janssen AJ., Clasener HA., de Koning RW. Metronidazole-resistant Helicobacter pylori.. „Lancet”. 8688 (335), s. 539–40, marzec 1990. PMID: 1968548.
- ↑ Malfertheiner P., Mégraud F., O'Morain C., Hungin AP., Jones R., Axon A., Graham DY., Tytgat G. Current concepts in the management of Helicobacter pylori infection--the Maastricht 2–2000 Consensus Report.. „Alimentary pharmacology therapeutics”. 2 (16), s. 167–80, luty 2002. PMID: 11860399.
Bibliografia
edytuj- One hundred years of discovery and rediscovery of Helicobacter pylori and its association with peptic ulcer disease. W: Harry L. T. Mobley, George L. Mendz, Stuart L. Hazell: Helicobacter Pylori: Physiology and Genetics. American Society Microbiology, 2001. ISBN 1-55581-213-9.