Henryk Liefeldt
Henryk Liefeldt (ur. 14 kwietnia 1894 w Warszawie, zm. 13 września 1937 tamże) – polski kierowca wyścigowy, inżynier mechanik, konstruktor, pierwszy automobilowy mistrz Polski (1927).
Henryk Liefeldt (1930 r.) | |
Państwo | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
14 kwietnia 1894 |
Data i miejsce śmierci |
13 września 1937 |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujBył synem Aleksandra, współwłaściciela Hotelu Brühlowskiego, i Emmy z domu Finck. Kształcił się na wydziale mechanicznym technikum w Mittweidzie, a następnie w wyższej szkole technicznej w Coventry; praktykę zawodową odbył w fabryce samochodów Humber w Anglii[1][2] . Od 1912 r. uprawiał sporty motorowe. Już jako student brał udział - i odnosił sukcesy - w zawodach motocyklowych na terenie Anglii. W roku 1913 odniósł pierwszy sukces sportowy, zwyciężając w zawodach motocyklowych Coupe de la Meuse w Belgii[3] .
W czasie pierwszej wojny światowej powrócił do kraju i w roku 1918 wstąpił jako ochotnik do armii polskiej. W listopadzie tego roku przedostał się w przebraniu z Warszawy do zaboru austriackiego celem zabezpieczenia sprzętu lotniczego pozostawionego tam przez armię austriacką. Następnie współdziałał w organizowaniu zaplecza technicznego powstającego po odzyskaniu niepodległości lotnictwa polskiego[2][3][4] . Służbę wojskową pełnił w 1 Eskadrze Łącznikowej, przeformatowanej następnie w 8 Eskadrę Wywiadowczą. Z nią, jako szef-mechanik eskadry, wyjechał wiosną 1919 r. na front. Brał czynny udział w licznych lotach bojowych[4][5]. W szczególności 5 lipca 1919, lecąc wraz z ppor. pilotem Karolem Chlupką, wziął udział w bombardowaniu stacji kolejowej, parowozowni oraz sztabu bolszewickiego stacjonującego w Łunińcu, co zmusiło bolszewików do natychmiastowego opuszczenia Łunińca[6]. Za zasługi bojowe był awansowany do stopnia podchorążego. W roku 1920 na skutek ciężkiej choroby został zwolniony z wojska[2] .
Po odzyskaniu zdrowia uruchomił w Warszawie warsztaty samochodowe «Autoremont», które pracowały dla potrzeb armii. W 1924 r. warsztaty te zostały przekształcone w Wytwórnię Silników i Warsztaty Mechaniczne Henryk Liefeldt – Stefan Schiffner. Przedsiębiorstwo to od 1925 r. produkowało silniki przemysłowe i motopompy oraz nadwozia do samochodów osobowych i użytkowych. Po wygraniu konkursu wykonało ponadto ok. r. 1928, pod patronatem Departamentu Aeronautyki, serię silników samolotowych. Przez kilka lat było reprezentantem fabryki samochodów Austro-Daimler w Polsce[2] , a sam Henryk Liefeldt - jako kierowca rajdowy i wyścigowy - wielokrotnie startował na samochodach tej marki[3] . Od r. 1932 Liefeldt był również dyrektorem technicznym w Polskim Towarzystwie Samochodowym Citroën w Warszawie. W latach 1925–33 był przysięgłym rzeczoznawcą do spraw samochodowych oraz członkiem komisji egzaminacyjnej i rejestracyjnej przy Komisariacie Rządu. Współdziałał też w tworzeniu szkolnictwa mechaników lotniczych[2] . Zmarł 13 września 1937 po długotrwałej chorobie[3] .
Działalność sportową jako automobilista Henryk Liefeldt rozpoczął w r. 1922. Był siedmiokrotnym zwycięzcą Międzynarodowych Rajdów Automobilklubu Polskiego oraz zdobywcą I miejsca w licznych wyścigach krajowych[2] . W uznaniu jego osiągnięć Automobilklub Polski przyznał mu w 1927 tytuł automobilowego mistrza Polski[7] . Mistrzostwo Polski zdobył następnie w 1928. Brał udział we wszystkich edycjach Wyścigu Tatrzańskiego, przy tym w 1927 roku zwyciężył w klasyfikacji ogólnej, w 1928 i 1929 roku był drugi, a w 1930 roku wypadł z trasy omijając nieostrożnego widza[8]. W roku 1930 wygrał Grand Prix Lwowa. Był ponadto wielokrotnym rekordzistą Polski w jeździe szybkiej na dystansie 1 km ze startu lotnego (170,110 km/h w 1928 r. i 184,673 km/h w 1931 r.) i ze startu normalnego (98,441 km/h w 1926 r. i 127,779 km/h w 1931 r.)[9].
Był członkiem zarządu głównego Automobilklubu Polski i jednym z nielicznych członków Elity Polskich Jeźdźców Automobilowych.
Za zasługi na polu rozwoju automobilizmu polskiego odznaczony został w roku 1937 Złotym Krzyżem Zasługi[10].
Pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim przy ulicy Młynarskiej (aleja 14, grób 32)[11].
Przypisy
edytuj- ↑ Szulc 1989 ↓.
- ↑ a b c d e f IPSB i Liefeldt Henryk ↓.
- ↑ a b c d Przegląd Sportowy 1937 ↓.
- ↑ a b Automobilklub (1921-1939) ↓.
- ↑ Tarkowski 1991 ↓, s. 29.
- ↑ Romeyko (red.) 1933 ↓, s. 169.
- ↑ Przegląd Sportowy 1927 ↓.
- ↑ Bolesław J. Kachel. W Tatrach. „Przegląd Samochodowy i Motocyklowy”. Nr 22. II, s. 21-23, wrzesień 1927.; Marjan Krynicki. Międzynarodowy Wyścig Tatrzański. „Auto”. Nr 9. VII, s. 413-418, wrzesień 1928.; Marjan Krynicki. Międzynarodowy Wyścig Tatrzański. „Auto”. Nr 8. VIII, s. 8-11, sierpień 1929.; Marjan Krynicki. Międzynarodowy Wyścig Tatrzański. „Auto”. Nr 9. IX, wrzesień 1930.
- ↑ Nowe rekordy inż. Henryka Liefeldta. „Auto”. Nr 9. X, s. 11, wrzesień 1931.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 152, poz. 254
- ↑ śp. Henryk Liefeldt
Bibliografia
edytuj- Rozwój i lata świetności. Automobilklub Polski 1921-1939. W: Bogumił Mierkowski (red.), Longin Bielak (red.): Automobilklub Polski (1909-2009): monografia. Warszawa: Automobilklub Polski, 2009, s. 18. OCLC 823688350.
- Pierwszy mistrz Polski w jeździe automobilowej, inż. Liefeldt. „Przegląd Sportowy”. R.07: 1927 (50), s. 2, 1927-12-17. e-Kolekcja Czasopism Polskich. Kraków: Krakowski Związek Okręgowej Piłki Nożnej. [dostęp 2019-06-11].
- śp. Henryk Liefeldt, Pierwszy automobilowy mistrz Polski. „Przegląd Sportowy”. R.17: 1937 (74), s. 4, 1937-09-16. e-Kolekcja Czasopism Polskich. Kraków: Krakowski Związek Okręgowej Piłki Nożnej. [dostęp 2019-06-11].
- Marian Romeyko (red.): Ku czci poległych lotników. Księga pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku Czci Poległych Lotników, 1933.
- Krzysztof Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.
- Kazimierz Toporowicz: Liefeldt Henryk (1894-1937). Internetowy Polski Słownik Biograficzny - Narodowy Instytut Audiowizualny. [dostęp 2019-06-15].
- Eugeniusz Szulc: Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie. Zmarli i ich rodziny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 330-331. ISBN 83-06-01606-8.
Linki zewnętrzne
edytuj- Henryk Liefeldt, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-04-12].