Gizela Ludwika Maria Habsburg-Lotaryńska (niem. Gisela Louise Marie; ur. 12 lipca 1856 w Laxenburgu, zm. 27 lipca 1932 w Monachium) – arcyksiężniczka austriacka, księżniczka bawarska. Druga córka cesarza Franciszka Józefa I i cesarzowej Elżbiety.

Gizela Habsburg-Lotaryńska
Gisela Louise Marie
Ilustracja
ilustracja herbu
Dane biograficzne
Dynastia

habsbursko-lotaryńska

Data i miejsce urodzenia

12 lipca 1856
Laxenburg

Data i miejsce śmierci

27 lipca 1932
Monachium

Miejsce spoczynku

Kościół św. Michała w Monachium

Ojciec

Franciszek Józef I

Matka

Elżbieta Bawarska

Mąż

Leopold Bawarski

Dzieci

Elżbieta
Augusta
Jerzy
Konrad

Odznaczenia
Dama Orderu Królowej Marii Luizy (Hiszpania) Order Krzyża Gwiaździstego

Życiorys

edytuj
 
Arcyksiężniczka Gizela, ok. 1860

Urodziła się 12 lipca 1856 roku w Laxenburg jako drugie dziecko cesarza Austrii, Franciszka Józefa I, oraz jego żony, Elżbiety Bawarskiej. Następnego dnia odbył się chrzest arcyksiężniczki, która otrzymała imiona Gizela Ludwika Maria (niem. Gisela Louise Marie)[1].

Wychowana została przez swoją babkę, arcyksiężną Zofię Wittelsbach, co bardzo nie podobało się jej matce, cesarzowej Elżbiecie, i było powodem wielu kłótni[2]. Gizela kochała i szanowała babkę, która była jej bardzo bliska[3]. Silne więzi emocjonalne łączyły ją z również z bratem, Rudolfem. Po ślubie nadal utrzymywali ze sobą kontakt. Szokiem dla niej była samobójcza śmierć brata.

Arcyksiężniczka szczerze kochała swojego ojca, cesarza Franciszka Józefa I, którego z charakteru bardzo przypominała. Podzielała poglądy ojca i uwielbiała przebywać w jego towarzystwie[4]. Natomiast jej relacje z matką nie układały się najlepiej. Cesarzowa, pozbawiona wpływu na wychowywanie dzieci, miała do Gizeli dystans[2]. Od momentu śmierci najstarszej córki pary cesarskiej, Zofii, kobieta zaniedbywała młodsze dzieci, skupiając się głównie na własnej urodzie, zaś po urodzeniu najmłodszej córki, Marii Walerii, całkowicie się od nich odsunęła[2]. Sama Gizela również nigdy nie czuła się szczególnie związana ze swoją matką. Cesarzowa określała swoją córkę jako rackerdürre Sau[5]. Racker to staroniemieckie słowo oznaczające końskiego rzeźnika. Słowo dürr oznacza chudy lub wątły, zaś Sau - maciorę.

W 1873 poślubiła Leopolda, księcia Bawarii, syna Luitpolda Wittelsbacha, księcia-regenta i Augusty Ferdynandy Habsburg, księżniczki toskańskiej. Miała z nim czworo dzieci:

  • Elżbieta Maria (1874-1957), żona Ottona, hrabiego von Seefried auf Buttenheim
  • Augusta Maria (1875-1964), żona Józefa Augusta Habsburga
  • Jerzy Franciszek (1880-1943), mąż Izabeli Habsburg
  • Konrad Luitpold (1883-1969), mąż Bony Małgorzaty Sabaudzkiej

20 kwietnia 1923 roku Gisela i Leopold obchodzili złote gody. W trakcie trwania I wojny światowej prowadziła lazaret. W 1932 zmarła jako ostatnie dziecko austriackiej pary cesarskiej. Pochowana została w kościele św. Michała w Monachium.

Genealogia

edytuj
Prapradziadkowie

cesarz rzymski
Leopold II Habsburg
(1747-1792)
∞ 1765
Maria Ludwika Burbon
(1745–1792)

król Hiszpanii
Ferdynand I Burbon
(1751-1816)
∞ 1768
Maria Karolina Habsburg
(1752–1814)

Fryderyk Michał Wittelsbach
(1724-1767)
∞1746
Maria Franciszka Wittelsbach
(1724-1794)

Karol Ludwik Badeński
(1755–1801)
∞ 1774
Amalia Fryderyka Hessen-Darmstadt
(1754-1832)

książę w Bawarii
Wilhelm Wittelsbach
(1752-1837)
∞1780
Anna Maria Wittelsbach
(1753-1824)

Ludwik Maria Arenberg
(1757-1795)

Anna de Mailly-Nesle
(1766-1789)

Pradziadkowie

cesarz Austrii
Franciszek II Habsburg
(1768-1835)
∞ 1790
Maria Teresa Burbon-Sycylijska
(1772-1807)

król Bawarii
Maksymilian I Józef Wittelsbach
(1756-1825)
∞ 1797
Karolina Fryderyka Badeńska
(1776-1841)

książę w Bawarii
Pius Wittelsbach
(1786-1837)
∞1807
Amalia Luiza Arenberg
(1789-1823)

Dziadkowie

arcyksiążę
Franciszek Karol Habsburg
(1802-1878)
∞ 1824
arcyksiężna
Zofia Wittelsbach
(1805-1872)

Ludwika Wilhelmina Wittelsbach
(1808-1892)
∞1828
książę w Bawarii
Maksymilian Józef Wittelsbach
(1808-1888)

Rodzice

cesarz Austrii
Franciszek Józef I (1830-1916)
∞1854
Elżbieta Wittelsbach (1837-1898)

Gizela Habsburg-Lotaryńska (1856–1932)

Przypisy

edytuj
  1. Gwiazdka Cieszyńska – dzieci cesarza Franciszka Józefa i cesarzowej Sisi [online], histmag.org [dostęp 2021-05-29].
  2. a b c Jan Koźbiał, Cesarzowa Elżbieta, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1999, ISBN 83-06-02755-8, OCLC 750949586 [dostęp 2019-07-11].
  3. Anna Ehrlich, Amalthea Signum Verlag GmbH., Erzherzogin Sophie Die starke Frau am Wiener Hof. Franz Josephs Mutter. Sisis Schwiegermutter, wyd. 1. Aufl, Wien, ISBN 978-3-99050-024-8, OCLC 932029774 [dostęp 2019-07-11].
  4. Grażyna Waluga, Franciszek Józef : prywatne życie ostatniego wielkiego cesarza Europy, wyd. 1, Warszawa: Amber, 2006, ISBN 83-241-2633-3, OCLC 318186155 [dostęp 2019-07-11].
  5. Karl Vocelka, Uwe Göbel, Sisi : Leben und Legende einer Kaiserin, wyd. 1. Auflage, Munich, Germany, ISBN 978-3-406-66090-0, OCLC 876044011 [dostęp 2019-07-11].