Order Krzyża Gwiaździstego

Order Krzyża Gwiaździstego
	; Awers insygniów orderu
	; Awers oznaki orderowej
	; Baretka
Ustanowiono	18 września 1668
Dewiza	SALUS ET GLORIA; (Zbawienie i Chwała)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wysoce Szlachetny Order Krzyża Gwiaździstego^[1] (niem. Hochadeliger Sternkreuzorden^[2], węg. Hölgyi Csillagkereszt-rend^[3]) – do roku 1918 najwyższy order kobiecy Austrii i Austro-Węgier. Obecnie, obok Orderu Złotego Runa jest jednym z orderów domowych byłej cesarskiej dynastii Habsburgów Lotaryńskich.

Historia

Order ustanowiony został 18 września 1668 przez cesarzową Eleonorę, trzecią małżonkę Ferdynanda III na pamiątkę odnalezienia cennego zagubionego relikwiarza i w celu adoracji Krzyża Świętego i prowadzenia cnotliwego i pełnego dobrych uczynków życia.

Liczba dam orderu jest nieograniczona, ale przyjęcie do grona odznaczonych wymaga przeprowadzenia surowego wywodu szlachectwa (niem. Adelsprobe), przy którym trzeba się wykazać ośmioma szlacheckimi generacjami po stronie ojca i matki oraz szesnastoma szlacheckimi przodkami małżonka.

Obecnie suwerenem orderu jest arcyksiążę Karol II Habsburg, a żeńskim protektorem jest jego siostra arcyksiężna Gabriela Habsburg^[4].

Insygnia

Insygnium jednoklasowego orderu to medalion, na którym dwugłowy czarny orzeł monarchii habsburskiej nosi nałożony czerwony krzyż grecki, uwieńczony białą emaliowaną wstęgą z dewizą orderu: SALUS ET GLORIA (Zbawienie i Chwała). Order noszony jest na czarnej wstążce w formie kokardy nad lewą piersią.

Odznaczone

Z tym tematem związana jest kategoria: Damy Orderu Krzyża Gwiaździstego.

Z tym tematem związana jest kategoria: Polki odznaczone Orderem Krzyża Gwiaździstego.

Przypisy

↑ Nowy leksykon PWN. Warszawa: PWN, 1998, s. 880. ISBN 83-01-12490-3.
↑ Václav Měřička: Orden und Ehrenzeichen der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń-Monachium: Schroll, 1974, s. 137.
↑ Emil Récsi: Közigazatási törvénytudomány kézikönyve, az ausztriai birodalmi törvényhozás jelen állása szerint különös tekintettel Magyarországra. Peszt: 1854, s. 28.
↑ Report of the International Commission for Orders of Chivalry 2009. [w:] Register of orders of chivalry [on-line]. icocregister.org. s. III. [dostęp 2015-04-15].

Bibliografia

Roman Freiherr von Procházka, Österreichisches Ordenshandbuch, Große Ausgabe, t. 1-4, München 1979
Kronika. Wykaz dam Krzyża gwiaździstego zmarłych w 1916. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 13 z 18 stycznia 1917.

[nl-1] Nowy leksykon PWN. Warszawa: PWN, 1998, s. 880. ISBN 83-01-12490-3.

[2] Václav Měřička: Orden und Ehrenzeichen der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wiedeń-Monachium: Schroll, 1974, s. 137.

[3] Emil Récsi: Közigazatási törvénytudomány kézikönyve, az ausztriai birodalmi törvényhozás jelen állása szerint különös tekintettel Magyarországra. Peszt: 1854, s. 28.

[4] Report of the International Commission for Orders of Chivalry 2009. [w:] Register of orders of chivalry [on-line]. icocregister.org. s. III. [dostęp 2015-04-15].

[1]

[2]

[3]

[4]