Głożyna afrykańska
Głożyna afrykańska (Ziziphus lotus (L.) Lam.) – gatunek krzewu lub niewysokiego drzewa z rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae). Rośnie dziko w Afryce Północnej (Algieria. Egipt. Libia; Maroko, Tunezja, Zachodnia Sahara) i Zachodniej (Mali, Mauritania), Europie Południowej (Hiszpania, Sycylia), Na Półwyspie Arabskim (Arabia Saudyjska, Jemen) oraz w Azji Zachodniej (Cypr, Izrael, Jordania, Syria, Turcja)[4]
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
głożyna afrykańska | ||
Nazwa systematyczna | |||
Ziziphus lotus (L.) Lam. Encycl. 3: 317 1789[3] | |||
Synonimy | |||
|
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Gęsty, ciernisty krzew lub małe drzewko o wysokości do 2 m[5].
- Liście
- Drobne, o długości do 1,5 cm, eliptyczne, pojedyncze, nagie, błyszczące. Posiadają terzy równoległe nerwy. Dwa przylistki przekształcone w niewielkie ciernie; jeden z nich jest prosty, drugi zagięty[6].
- Kwiaty
- Drobne, obupłciowe, zielonożółte, zebrane w groniaste kwiatostany. Zbudowane są z 5 działek kielicha, 5 płatków korony, 5 pręcikow i 1 słupka[6].
- Owoce
- Mięsisty pestkowiec z twardą pestką i miąższem. Ma średnicę 8-10 mm i po dojrzeniu jest jasnobrązowy, co odróżnia go od owocu głożyny cierń Chrystusa, której owoce są żółte[6].
Zastosowanie
edytujUdział w kulturze
edytujJest jednym z gatunków, które są utożsamiane z antycznym opisem drzewiastego lotosu[7]. N. H. Moldenke, A. L. Moldenke są zdania, że roślina ta opisana jest w biblijnej Księdze Hioba (40,21-22) hebrajskim słowem şe'êlîm, które tłumaczone jest jako lotos, a powinno być jako głożyna afrykańska. J. Maillat i S. Maillat nie zgadzają się z tym. Z kolei M. Zohary i F. N. Hepper uważają, że z głożyny afrykańskiej mogła być wykonana korona cierniowa, którą żołnierze rzymscy wcisnęli na głowę Jezusa Chrystusa[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-12-02] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2015-02-03].
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2015-02-12].
- ↑ a b Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
- ↑ a b c d e Wild flowers of Israel. [dostęp 2015-02-12].
- ↑ Piotr Panek , Ubrania i przebrania, czyli jak ludzi mami krótkie słowo „lotos” [online], Pulsar, 18 lutego 2024 [dostęp 2024-02-19] .
- EoL: 483647
- EUNIS: 178002
- GBIF: 3039418
- identyfikator iNaturalist: 199911
- IPNI: 719341-1
- ITIS: 506081
- NCBI: 345809
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2470687
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:719341-1
- Tela Botanica: 73244
- identyfikator Tropicos: 50087361
- USDA PLANTS: ZILO
- CoL: 5D5ZN