Głożyna (roślina)

Głożyna (Ziziphus Mill.) – rodzaj roślin należący do rodziny szakłakowatych. Obejmuje około 100 gatunków występujących głównie w tropikalnej i subtropikalnej Azji oraz na kontynentach amerykańskich. Nieliczne gatunki rosną także w Afryce i w strefie klimatu umiarkowanego[4]. Niektóre jej gatunki są utożsamiane z antycznym opisem drzewiastego lotosu[5].

Głożyna
Ilustracja
Głożyna pospolita
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

szakłakowate

Rodzaj

głożyna

Nazwa systematyczna
Ziziphus P. Miller
Gard. Dict. Abr. ed. 4. 28 Jan 1754[3]
Typ nomenklatoryczny

Z. jujuba P. Miller[3]

Głożyna cierń Chrystusa

Morfologia

edytuj
Pokrój
Niewielkie drzewa i krzewy, czasem pnące, często kolczaste, zimozielone lub z opadającymi liśćmi[4].
Liście
Skrętoległe i ogonkowe, przylistki często przekształcone w ciernie[4].
Kwiaty
Kwiaty drobne, obupłciowe, zebrane w drobnych kwiatostanach wyrastających w kątach liści. Kielich zrosłodziałkowy, płytki, półkolisty. Płatki korony żółto-zielone, trójkątne, na szczycie z kantem, u nasady z paznokciem, odwrotnie jajowate lub łopatkowate. Dysk mięsisty, 5–10-klapowany. Słupek górny, kulisty, z 2–3, rzadko 4 komorami, szyjka słupka 2- lub 4-krotnie głęboko podzielona[4].
Owoce
Kuliste i owalne pestkowce z pojedynczą pestką, z 2 lub 3 komorami w każdej z pojedynczym nasionem[4]. U niektórych gatunków jadalne[6].

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Rodzaj należący do plemienia Paliureae, rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae L.), rzędu różowców, kladu różowych w obrębie okrytonasiennych[2][7].

Lista gatunków[8]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-02-04] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
  4. a b c d e Ziziphus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
  5. Piotr Panek, Ubrania i przebrania, czyli jak ludzi mami krótkie słowo „lotos” [online], Pulsar, 18 lutego 2024 [dostęp 2024-02-19].
  6. Debela Hunde Feyssa, Jesse T. Njoka, Zemede Asfaw, M.M. Nyangito. Wild Edible Fruits of Importance for Human Nutrition in Semiarid Parts of East Shewa Zone, Ethiopia: Associated Indigenous Knowledge and Implications to Food Security. „Pakistan Journal of Nutrition”. 10 (1), s. 40–50, 2011. Asian Network for Scientific Information. ISSN 1680-5194. (ang.). 
  7. Taxus: HoveZiziphus nia. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
  8. Ziziphus. The Plant List. [dostęp 2016-09-22]. (ang.).