Franz Joseph Spribille

niemiecki botanik

Franz Joseph Spribille (ur. 29 stycznia 1841 w Czarnocinie, zm. 13 stycznia 1921 we Wrocławiu) – niemiecki nauczyciel pracujący na terytorium współczesnej Polski; botanik, specjalizujący się w badaniach nad jeżynami (Rubus).

Franz Joseph Spribille
Data i miejsce urodzenia

29 stycznia 1841
Czarnocin

Data i miejsce śmierci

13 stycznia 1921
Wrocław

Zawód, zajęcie

nauczyciel, botanik

Alma Mater

Königliche Universität Breslau

Życiorys

edytuj

W latach 1852–1861 uczęszczał do gimnazjum w Gliwicach, a w latach 1861–1866 studiował na Uniwersytecie Wrocławskim. Pracował jako nauczyciel języków łacińskiego, greckiego, niemieckiego i polskiego[1] m.in. w Śremie i Inowrocławiu[2]. W 1890 nadano mu tytuł profesora. Po przejściu na emeryturę w 1908 przeniósł się do Wrocławia[3].

Prace naukowe

edytuj

Badania Spribillego dotyczyły flory okolic, które zamieszkiwał[4]; pozostawił zbiory zielnikowe[5]. Jego głównym tematem badań była jednak batologia, czyli nauka o jeżynach (Rubus), w szczególności ich mikrotaksonomii czyli rozpoznaniu systematycznym na poziomie mikrogatunków. Według International Plant Names Index opublikował 54 nazwy, z czego większość w obrębie rodzaju Rubus[6]. Zielnik Spribillego zachował się we Wrocławiu (herbarium WRSL)[1].

Według monografii jeżyn Polski Jerzego Zielińskiego na terenie Polski występują następujące gatunki opisane przez Spribillego[7]:

  • jeżyna krótkopręcikowa[8] Rubus capricollensis (Sprib.) Sprib.[9];
  • jeżyna gliwicka[8] Rubus glivicensis (Sprib. ex Sudre) Sprib.[10], opisana z Gliwic;
  • jeżyna świerząbkowata[8] Rubus charerophylloides Sprib.[11];
  • jeżyna poznańska[8] Rubus posnaniensis Sprib.[12];
  • jeżyna trójlistkowa[8] Rubus oboranus (Sprib.) Sprib.[13];
  • jeżyna Pfuhla[8] Rubus pfuhlianus Sprib.[14];
  • jeżyna Holzfussa[8] Rubus holzfuszii Sprib.[15], opisana z okolic Strzelec Opolskich;
  • jeżyna ostrowska[8] Rubus ostroviensis Sprib.[16], opisana z okolic Ostrowa Wielkopolskiego;
  • jezyna siemianicka[8] Rubus siemianicensis Sprib.[17], opisana z okolic Siemianic;
  • jeżyna notecka[8] Rubus czarnunensis Sprib.[18], opisana z okolic Czarmunia;
  • jeżyna podgórska[8] Rubus fabrimontanus (Sprib.) Sprib.[19], opisana z okolic Jeleniej Góry;
  • jeżyna dolnośląska[8] Rubus dollnensis Sprib.[20], opisana z Gór Sowich.

Natomiast na jego cześć nazwano jeżynę Spribillego[8] Rubus spribillei (Pfuhl ex Sprib.) Kulesza[21], opisaną z okolic Śremu.

Przypisy

edytuj
  1. a b H.E. Weber, Batologi Europaei, breviter illustrati et descripti [online], Flora Deutschlands, 2009, s. 1–46 (niem.).
  2. Georg-August-Universität Göttingen- Öffentlichkeitsarbeit, S - Georg-August-University Göttingen [online], Georg-August Universität Göttingen [dostęp 2023-05-27] (niem.).
  3. H. Harms, Franz Joseph Spribille, „Verhandlungen des Botanischen Vereins für die Provinz Brandenburg”, 64, 1922, s. 148–149 (niem.).
  4. Biologie / Autoren / Beteiligte - [1-17] [online], sammlungen.ub.uni-frankfurt.de [dostęp 2023-05-27].
  5. Spribille, Franz Joseph (1841-1921) on JSTOR, plants.jstor.org, DOI10.5555/al.ap.person.bm000379433 [dostęp 2023-05-27].
  6. Spribille, Franz Joseph | International Plant Names Index [online], ipni.org [dostęp 2023-05-27].
  7. Jerzy Zieliński, The genus Rubus (Rosaceae) in Poland, Krakow: W. Szafer Institute of Botany, 2004, ISBN 978-83-89648-10-5.
  8. a b c d e f g h i j k l m Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 150-157, ISBN 978-83-62975-45-7.
  9. Rubus capricollensis | International Plant Names Index [online], www.ipni.org [dostęp 2023-05-29].
  10. Rubus glivicensis | International Plant Names Index [online], www.ipni.org [dostęp 2023-05-29].
  11. Rubus chaerophylloides | International Plant Names Index [online], www.ipni.org [dostęp 2023-05-29].
  12. Rubus posnaniensis | International Plant Names Index [online], www.ipni.org [dostęp 2023-05-29].
  13. Rubus oboranus | International Plant Names Index [online], www.ipni.org [dostęp 2023-05-29].
  14. Rubus pfuhlianus | International Plant Names Index [online], www.ipni.org [dostęp 2023-05-29].
  15. Rubus holzfuszii | International Plant Names Index [online], www.ipni.org [dostęp 2023-05-29].
  16. Rubus ostroviensis | International Plant Names Index [online], www.ipni.org [dostęp 2023-05-29].
  17. Rubus siemianicensis | International Plant Names Index [online], www.ipni.org [dostęp 2023-05-29].
  18. Rubus czarnunensis | International Plant Names Index [online], www.ipni.org [dostęp 2023-05-29].
  19. Rubus fabrimontanus | International Plant Names Index [online], www.ipni.org [dostęp 2023-05-29].
  20. Rubus dollnensis | International Plant Names Index [online], www.ipni.org [dostęp 2023-05-29].
  21. Rubus spribillei | International Plant Names Index [online], www.ipni.org [dostęp 2023-05-29].