Franciszek Irzyk
Franciszek Irzyk (ur. 1879, zm. 1940) – polski przemysłowiec, wiceprezydent Lwowa w II Rzeczypospolitej, ofiara zbrodni katyńskiej.
Data urodzenia |
1879 |
---|---|
Data śmierci |
1940 |
Wiceprezydent Lwowa | |
Okres |
od lat 30. |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujSyn Kasjana. Zawodowo był przemysłowcem[1]. Był członkiem honorowym (filistrem) polskiej korporacji akademickiej „Cresovia Leopoliensis”[2]. W latach 30. pełnił obowiązki prezydenta miasta Lwowa[3][4][5]. W wyborach samorządowych 1934 uzyskał mandat radnego Rady Miasta Lwowa z ramienia listy nr 1 (prorządowej)[6]. W radzie miejskiej był członkiem i prezesem Polskiego Klubu Radzieckiego[7][8]. 2 lipca 1936 został wybrany na urząd wiceprezydenta Lwowa w miejsce Stanisława Ostrowskiego, wybranego na urząd prezydenta miasta[9][10] i zaprzysiężony w tym miesiącu[11][12][13]. Funkcję wiceprezydenta sprawował jako przedstawiciel interesów robotników[14]. Jednocześnie sprawował stanowisko przewodniczącego Tymczasowej Rady Miasta Lwowa[15]. Zasiadł w radzie Miejskiej Komunalnej Kasy Oszczędności we Lwowie[16]. Był skarbnikiem Zjednoczenia Stanu Średniego (1928)[17], prezesem Towarzystwa Walki z Gruźlicą we Lwowie (1933)[18], prezesem stowarzyszenia „Gwiazda” we Lwowie[19].
Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 na terenach wschodnich II Rzeczypospolitej został aresztowany przez Sowietów. Został zamordowany przez NKWD[2] na wiosnę 1940. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 42/414 oznaczony numerem 1185, dosłownie określony jako Franciszek Iżyk)[20]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
Pozostali dwaj zastępcy prezydenta Lwowa z lat 30. Stanisława Ostrowskiego, Wiktor Chajes i Jan Weryński, także zostali ofiarami zbrodni katyńskiej dokonywanej na terenach ukraińskich[21][22].
Ordery i odznaczenia
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Opinia szerokich sfer o tworzącym się obozie politycznym. „Wschód”. Nr 40, s. 3, 28 lutego 1937.
- ↑ a b Cresovia Leopoliensis. archiwumkorporacyjne.pl. [dostęp 2015-06-28].
- ↑ Magistrat kr. st. m. Lwowa. Wydział I. „Gazeta Lwowska”, s. 8, Nr 137 z 17 czerwca 1931.
- ↑ Wiadomości bieżące. Poświęcenie nowo urządzonej kaplicy. „Słowo Polskie”, s. 6, Nr 76 z 18 marca 1932.
- ↑ Utworzenie Komitetu obywatelskiego dla uczczenia święta 3-go Maja. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 82 z 10 kwietnia 1932.
- ↑ Oficjalne wyniki wyborów do Rady Miejskiej we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 130 z 31 maja 1934.
- ↑ Kronika miejska. Nowe prezydium Polskiego Koła Radzieckiego. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 52 z 4 marca 1936.
- ↑ Zaprzysiężenie prezydenta dr. Ostrowskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 144 z 26 czerwca 1936.
- ↑ P. Irzyk wiceprezydentem miasta Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 150 z 4 lipca 1936.
- ↑ Franciszek Irzyk. „Wschód”, s. 1, Nr 17 z 10 lipca 1936.
- ↑ Komunikaty. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 165 z 22 lipca 1936.
- ↑ Manifestacja społeczeństwa polskiego w sprawie Gdańska. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 166 z 23 lipca 1936.
- ↑ Budżet gminy miasta Lwowa uchwalony na Komisji budżetowej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 58 z 13 marca 1937.
- ↑ Z Tadeuszem Krzyżewski rozmawia Janusz M. Paluch. „Cracovia Leopolis”. 4 (36), s. 18, 2003. ISSN 1234-8600.
- ↑ Z Tymczasowej rady miejskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 48 z 28 lutego 1931.
- ↑ Miejska Komunalna Kasa Oszczędności we Lwowie. „Gazeta Handlowa”, s. 4, Nr 78 z 4-7 kwietnia 1931.
- ↑ Obrady Zgromadzenia Obywatelskiego odbytego w dniu 30 grudnia 1928 staraniem Zjednoczenia Stanu Średniego oraz Mieszczańskiego Towarzystwa Strzeleckiego w sali tegoż Tow. we Lwowie, Lwów 1929 s. 2.
- ↑ Towarzystwo Lekarskie Warszawskie [online], www.tlw.waw.pl [dostęp 2020-09-16] .
- ↑ Komunikaty. Z „Gwiazdy” lwowskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 93 z 24 kwietnia 1936.
- ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 33. [dostęp 2015-06-17].
- ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 12, 104. [dostęp 2016-04-07].
- ↑ Z Tadeuszem Krzyżewskim rozmawia Janusz M. Paluch. cracovia-leopolis.pl. [dostęp 2016-04-07].
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 338 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- ↑ Odznaczenia 11-listopadowe. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 2, Nr 722 z 8 listopada 1934.
- ↑ Wykaz odznaczeń. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 3, Nr 724 z 10 listopada 1934.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 132, poz. 212 „za zasługi w służbie samorządowej i na polu pracy społecznej”.
- ↑ Wojewoda Alfred Bilyk na lwowskim Ratuszu. Odznaczenie prezydenta miasta dr Ostrowskiego i wiceprezydenta Irzyka. „Wschód”. Nr 74, s. 1, 10 lutego 1938.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 356 „za zasługi na polu pracy społecznej”.