Enrofloksacyna
Enrofloksacyna (łac. enrofloxacinum) – organiczny związek chemiczny, antybiotyk z grupy fluorochinolonów, który jako pierwszy został dopuszczony do stosowania w leczeniu zwierząt domowych.
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
C19H22FN3O3 | ||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
359,39 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd |
jasnożółte kryształy[1] | ||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | |||||||||||||||||||||||||||
| DrugBank | |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||
Działanie enrofloksacyny polega na inhibicji bakteryjnej gyrazy DNA, enzymu warunkującego tworzenie spirali nici DNA. Wysoką biodostępność uzyskuje się zarówno poprzez doustne, jak również pozajelitowe podanie leku. Wydalanie substancji z organizmu zachodzi głównie przez nerki. Biologiczny okres półtrwania zależy od gatunku zwierzęcia i waha się od 2 do 7 godzin. Głównym metabolitem jest cyprofloksacyna. U psów stopień przemiany metabolicznej kształtuje się na poziomie ponad 40%[3].
Enrofloksacyna jest stosowana jako chemioterapeutyk w chorobach zakaźnych u psów, kur domowych, kotów, cieląt, krów, świn, indyków, małych zwierząt domowych. Wykazuje wysoką skuteczność przeciwko dużej liczbie zarówno Gram-dodatnich, jak również Gram-ujemnych patogenów, takich jak Escherichia coli, Erysipelothrix rhusiopathie, Haemophilus spp., Salmonella spp., Pasteurella spp. i Staphylococus oraz mykoplazm (Mycoplasma bovis i Mycoplasma hyopneumoniae). W zależności od gatunku zwierzęcia, stosuje się ją do leczenia różnych chorób:
- psy/koty: infekcje przewodu pokarmowego i układu oddechowego, moczowego, oraz skóry;
- kurczaki/indyki: zakaźny nieżyt nosa ptaków (Coryza contagiosa avium), salmoneloza, pastereloza, infekcje spowodowane E. coli;
- cielęta/bydło: infekcje przewodu pokarmowego i układu oddechowego, zapalenie gruczołu mlekowego;
- świnie: choroby układu oddechowego, bezmleczność poporodowa u macior, kolibakterioza, salmoneloza;
Przy jednoczesnym stosowaniu chloramfenikolu, tetracyklin, lub antybiotyków makrolidowych mogą występować zjawiska antagonistyczne. U pacjentów, u których wykryto paciorkowce należy zrezygnować z podawania leku, ze względu na niską skuteczność. Enrofloksacyna może być podawana zarówno doustnie w formie tabletek, jak również dożylnie lub podskórnie.
Działania niepożądane
edytujSzczególną wrażliwość na enrofloksacynę wykazują przede wszystkim rosnące psy i indyki. Może ona poważnie uszkodzić chrząstki stawowe znajdującą się w okresie wzrostu i ze względu na to nie powinna być podawana w tym przypadku w ogóle. Enrofloksacyny nie należy stosować również przy stwierdzonej oporności na chinolony ponieważ istnieje możliwość pojawienia się oporności krzyżowej. Z dalszych działań niepożądanych, mogą pojawić się zaburzenia żołądkowo-jelitowe (występujące przy dużych dawkach leku), oraz miejscowe reakcje w miejscu wstrzyknięcia.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Enrofloxacin, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 71188 [dostęp 2024-09-01] (ang.).
- ↑ a b Enrofloxacin [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 28 lutego 2023, numer katalogowy: 17849 [dostęp 2024-09-02]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Dawn Merton Boothe i inni, Plasma concentrations of enrofloxacin and its active metabolite ciprofloxacin in dogs following single oral administration of enrofloxacin at 7.5, 10, or 20 mg/kg, „Veterinary Therapeutics”, 3 (4), 2002, s. 409–419, PMID: 12584678 (ang.).
