Eliasz Ostaszewski

Eliasz Ostaszewski (ur. 1802) – filareta, student Uniwersytetu Wileńskiego, więzień, pamiętnikarz.

Eliasz Ostaszewski

Ostoja
Rodzina	Ostaszewscy
Data urodzenia	1802
Ojciec	Adam Ostaszewski
Matka	Tekla Dąbrowska
Żona	Celestyna Staniszewska

Klasztor Bazylianów w Wilnie. Wejście do skrzydła mieszczącego po 1823 więzienie carskie. Widoczna tablica w językach polskim i litewskim z napisem: “W tym budynku od 23 X 1823 do 21 IV 1824 był więziony wraz z innymi Filomatami Adam Mickiewicz. Tu rozgrywa się akcja “Dziadów” części III". Fotografia z 2005

Życiorys

Urodził się w 1802 w szlacheckiej rodzinie Ostaszewskich herbu Ostoja jako syn Adama Ostaszewskiego, byłego majora kawalerii narodowej i Tekli Dąbrowskiej, właścicieli ziemskich na Wołyniu.

Uczęszczał do szkoły Bazylianów w Lubarze (1809-1819). Następnie był studentem prawa na Uniwersytecie Wileńskim (1819-1824). W czasie studiów przystąpił do patriotycznego Zgromadzenia Filaretów, towarzystwa młodzieży polskiej w Winie powołanego w 1820 roku w celu organicznej pracy edukacyjno-patriotycznej.

W 1823 został wraz z Adamem Mickiewiczem i innymi członkami Zgromadzenia aresztowany przez władze carskie i uwięziony w klasztorze bazylianów w Wilnie, w którym przebywał do 1824 roku. Po wypuszczeniu z aresztu w jego kwaterze w Wilnie zbierali się Adam Mickiewicz, filolog Józef Jeżowski, prawnik Franciszek Malewski, matematyk Wincenty Budrewicz i inni.

Spisał “Siva rerum”, których fragmenty zostały opublikowane w 1894 roku we Lwowie w zbiorze zatytułowanym “Wspomnienia polskich czasów dawnych i późniejszych”, wydanym przez Eustachego Iwanowskiego (1813-1903). Jak pisał wydawca tych wspomnień, Eliasz Ostaszewski był to “znakomitszy obywatel guberni wołyńskiej”, który “staroświeckim obyczajem spisywał współczesne fakta, wrażenia swoje i o polskich książkach przeczytanych uwagi”.

Był właścicielem majątku ziemskiego Pyszki na Wołyniu.

Był ożeniony z Celestyną Staniszewską, zostawił dwie córki: Emilię za Konstantym Piotrem Szaulińskim (ślub 14.02.1865 Żytomierz) i Jadwigę za Edwardem Porczyńskim oraz dwóch synów: Tadeusza Stefana (ur. 10.09.1835 Pyszki, parafia Ostropol), wcześnie zmarłego i Adama, po ojcu dziedzica Pyszek.

Data jego śmierci nie jest znana.

Zobacz też

• Zgromadzenie Filaretów
• Ostaszewscy
• Ród Ostojów (Mościców)
• Ostoja (herb szlachecki)

Bibliografia

• Heleniusz (Eustachy Iwanowski), Wspomnienia polskich czasów Lwów 1894, t. 2, s. 224 i n.
• Kazimierz Pułaski, Kronika polskich rodów szlacheckich Podola, Wołynia i Ukrainy, t. 1, Warszawa 1911, s. 147-148
• Archiwum filomatów: Listy z więzienia, opr. Czesław Zgorzelski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2000
• Jerzy Borowczyk, Rekonstrukcja procesu filomatów i filaretów 1823-1824: historia śledztwa przeciw uczestnikom konspiracji studenckich i młodzieżowych w Wilnie oraz w Wileńskim Okręgu Naukowym, Wyd. Nauk. Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2003