Duparquetia orchidacea

gatunek rośliny

Duparquetia orchidaceagatunek rośliny z rodziny bobowatych Fabaceae, o izolowanej pozycji systematycznej w obrębie rodziny – reprezentuje monotypowy rodzaj Duparquetia i podrodzinę Duparquetioideae. Występuje w zachodniej i środkowej Afryce w krajach nad Zatoką Gwinejską od Liberii na zachodzie po Zair na wschodzie[3]. Występuje w wilgotnych lasach tropikalnych[5].

Duparquetia orchidacea
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

Duparquetioideae

Rodzaj

Duparquetia

Gatunek

Duparquetia orchidacea

Nazwa systematyczna
Duparquetia orchidacea Baill.
Adansonia 6: 190 (1865)[3]
Synonimy
  • Oligostemon pictus Benth.[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Morfologia

edytuj
Pokrój
Pnąca liana sięgająca w lasach piętra koron drzew[5].
Liście
U nasady z trójkątnymi, wolnymi, wyrastającymi w bocznej pozycji przylistkami. Liście nieparzystopierzaste, z rozszerzoną nasadą ogonka. Listki osadzone są naprzeciwlegle[5].
Kwiaty
Obupłciowe, zebrane po 10–30 w szczytowe kwiatostany groniaste. U nasady kwiatów znajdują się po dwie, drobne przysadki. Kwiaty są grzbieciste. Działki kielich są cztery, nierównej wielkości, kapturkowate, boczne barwne. Płatków jest 5 i są one wolne. Płatek doosiowy i dwa boczne są jajowate, a dwa odosiowe są taśmowate. Pręciki są cztery. Zalążnia powstaje z jednego owocolistka i zawiera 2–5 zalążków[5].
Owoce
Wydłużone, drewniejące, czworoboczne strąki. Zawierają 2–5 jajowatych lub eliptycznych nasion[5].

Systematyka

edytuj

Gatunek z monotypowego rodzaju Duparquetia o izolowanej pozycji systematycznej w obrębie rodziny bobowatych Fabaceae. Morfologicznie wyróżnia się drewniejącym strąkiem, grzbiecistymi kwiatami zebranymi w grono; nietypowa w skali nie tylko rodziny jest budowa pyłku. Analizy filogenetyczne sytuują ten takson w pozycji siostrzanej względem Dialioideae, bobowatych właściwych Faboideae i brezylkowych Caesalpinioideae[5].

Pozycja systematyczna[6][2]
bobowate


Detarioideae



Cercidoideae





Duparquetioideae




Dialioideae




Faboideaebobowate właściwe



Caesalpinioideaebrezylkowe






Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2023-12-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-12-20] (ang.).
  3. a b c Duparquetia orchidacea Baill., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-20].
  4. Duparquetia orchidacea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. a b c d e f Duparquetioideae, [w:] Legume Data Portal [online], legumedata.org [dostęp 2023-12-20].
  6. Legume Phylogeny Working Group. A new subfamily classification of the Leguminosae based on a taxonomically comprehensive phylogeny. „Taxon”. 66, 1, s. 44–77, 2017.