Dialekt środkowoczeski
jeden z czterech dialektów czeskich właściwych
Dialekt środkowoczeski[2] (cz. středočeská podskupina[3], středočeské nářečí) – jeden z czterech dialektów czeskich właściwych obok dialektu wschodnioczeskiego, zachodnioczeskiego i czesko-morawskiego. Zajmuje obszar środkowych Czech[4]. Ważne miejsce wśród gwar środkowoczeskich zajmuje gwara praska, na której opiera się codzienna mowa mieszkańców Pragi, a także potoczny język czeski[5].
Cechy językowe
edytujDialekt środkowoczeski nie posiada wielu cech językowych, którymi odróżniałby się od pozostałych dialektów czeskich właściwych[3].
Do cech fonetycznych gwar środkowoczeskich można zaliczyć:
- skracanie í oraz ú w niektórych końcówkach fleksyjnych, np. nesmim, nosim, chlapum, po dobrim[3],
- dyftongizacja í do ej po spółgłoskach s, z, c, np. cejtit, vozejk, sejtko[3].
Charakterystycznymi cechami morfologii gwar środkowoczeskich są:
- formy pierwotnie mianownika w funkcji biernika, np. viděl dva vojáci, podobnie jak w gwarach wschodnioczeskich[3],
- odmiana typu úhlí, úhlího, úhlímu[3],
- na północy obszaru środkowoczeskiego występuje odmiana typu bratroj, jak w gwarach wschodnioczeskich, zaś na południu spotyka się formy typu jedneho, pjekneho, jak w gwarach zachodnioczeskich[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Short 1993 ↓.
- ↑ Stieber 1965 ↓, s. 79.
- ↑ a b c d e f Kosek ↓, s. 86.
- ↑ Скорвид 2005 ↓.
- ↑ a b Stieber 1965 ↓, s. 81.
Bibliografia
edytuj- Zdzisław Stieber: Zarys dialektologii języków zachodniosłowiańskich. Warszawa: PWN, 1965.
- D. Short: Czech // The Slavonic Languages / Edited by Comrie B., Corbett G. London, New York: Routledge, 1993, s. 455–532. ISBN 0-415-04755-2. (ang.).
- Pavel Kosek: Česká nářečí. [dostęp 2022-07-25]. (cz.).
- С.С. Скорвид: Чешский Язык // Языки мира: Славянские языки. 2005. (ros.).