Cyprian
imię męskie
Cyprian – imię męskie pochodzenia łacińskiego. Imię to zostało utworzone od nazwy wyspy Cypr przyrostkiem -ianus i oznaczające „pochodzący z Cypru, Cypryjczyk”[1] (przyrostek -ianus często używano do tworzenia nazw osobowych wyzwoleńców)[2]. W Polsce imię to notowane jest od 1193 roku[3], w formie łac. Cyprianus, a także (Cypryjan) i – wschodniosłowiańskiej – Kupryjan, ze zdrobnieniem Cyprek (?)[4].
| Płeć |
męskie |
|---|---|
| Imieniny |
14 lutego, 10 marca, 18 marca, 27 czerwca, 30 czerwca, 7 lipca, 11 lipca, 8 sierpnia, 14 września, 16 września, 26 września, 3 października |
| Znaczenie | |
| Języki |
łacina |
| Słowo |
łac. Cyprianus |
| Znaczenie |
„Cypryjczyk” |
| Alternatywne nazwy | |
| Warianty obcojęzyczne |
Cipriano, Cyprien, Купрыян, Киприан |
- 14 lutego[5]
- 10 marca[5][6], jako wspomnienie św. Cypriana wspominanego razem ze śś. Kwadratem, Dionizym, Anektem, Pawłem i Krescencjuszem[7],
- 18 marca[5]
- 27 czerwca[5]
- 30 czerwca[5]
- 7 lipca[5]
- 11 lipca[5][6]
- 8 sierpnia[5][6]
- 14 września[5][6]
- 16 września[5][6], jako wspomnienie św. Cypriana z Kartaginy (†258), biskupa i męczennika,
- 26 września[5][6], jako wspomnienie św. Cypriana z Antiochii (†304), biskupa i męczennika,
- 3 października, jako wspomnienie św. Cypriana z Tulonu[2].
Odpowiedniki w innych językach
edytuj- łacina – Cyprianus
- język angielski – Cyprian
- język białoruski – Купрыян
- esperanto – Cipriano[8]
- język francuski – Cyprien
- język hiszpański – Cipriano
- język niemiecki – Cyprianus, Cyprian, Zyprian
- język rosyjski – Киприан
- język włoski – Cipriano
Osoby o imieniu Cyprian
edytuj- św. Cyprian z Kartaginy, biskup (†258).
- Cyprian – biskup lubuski od 1198, następnie biskup wrocławski od 1201
- Cyprian – patriarcha Aleksandrii.
- Cyprian – bułgarski mnich i pisarz, metropolita Moskwy i Wszechrusi.
- Cyprian Bazylik (1535 – ok. 1600) – polski kompozytor, pisarz, poeta, działacz reformacyjny (kalwinista).
- Cyprian Paweł Brzostowski – wojewoda trocki, dyplomata.
- Cyprian Dylczyński – polski malarz.
- Cyprian Głowiński – kapitan sanitarny Wojska Polskiego, bibliotekarz i bibliograf.
- Cyprian Godebski – poeta i prozaik.
- Cyprian Godebski – polski rzeźbiarz, wnuk poprzedniego.
- Cyprian Michał Iwene Tansi (1903–1964) – nigeryjski zakonnik trapista (OCSO), błogosławiony Kościoła rzymskokatolickiego.
- Cyprian Michał Janczewski – jeden z bohaterów III części mickiewiczowskich „Dziadów”.
- Kipryjan Kandratowicz – rosyjski, a następnie białoruski wojskowy i działacz narodowy..
- Cyprian Kościelniak – polski grafik filmowy, plakacista, ilustrator i rysownik polityczny.
- Cyprian Kreutz – generał rosyjski, baron.
- Cyprian Lachnicki – kolekcjoner sztuki, artysta amator.
- Cyprian Kamil Norwid – poeta i artysta.
- Cyprien Ntaryamira – burundyjski polityk.
- Cypriano Nunes – brazylijski piłkarz.
- Cyprian Odorkiewicz – uczestnik powstania warszawskiego, dowódca Zgrupowania „Krybar”.
- Cyprian Odyniec – duchowny katolicki, jezuita.
- Cipriano Ribeiro Freire (1749–1824) – polityk portugalski.
- Cyprien Richard – francuski narciarz alpejski.
- Cyprian Aleksy Rokossowski – szambelan króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, konsyliarz konfederacji targowickiej.
- Cypriano de Rore – kompozytor franko-flamandzki działający głównie we Włoszech, uczeń Adriana Willaerta.
- Cyprian Sapecki – polski duchowny katolicki, dominikanin, pisarz religijny i kaznodzieja.
- Cyprian Witte – niemiecki duchowny katolicki, prefekt apostolski Środkowej Norwegii.
- Cyprian Zabłocki – polski ziemianin, którego nazwisko zostało utrwalone w powiedzeniu „wyjść jak Zabłocki na mydle”.
- Cyprian Zdzitowiecki – pułkownik Wojska Polskiego, ranny 28 listopada 1812 nad Berezyną.
- Cyprian Żochowski – metropolita kijowski, halicki i całej Rusi.
- Iwo Cyprian Pogonowski – inżynier budowlany i przemysłowy, autor atlasów i słowników.
- Kazimierz Cyprian Ujazdowski – polski adwokat, działacz konspiracji niepodległościowej, obrońca Warszawy.
- brat Cyprian z Czerwonego Klasztoru – mnich (z zakonu kamedułów) z Czerwonego Klasztoru.
Zobacz też
edytuj- dzieła Cypriana z Kartaginy
- San Cipriano d’Aversa – miejscowość i gmina we Włoszech
- San Cipriano Picentino – miejscowość i gmina we Włoszech
- San Cipriano Po – miejscowość i gmina we Włoszech
- Saint-Civran – miejscowość i gmina we Francji
- Saint-Cybranet (Saint-Cyprien-le-Petit) – miejscowość i gmina we Francji
- Saint-Cyprien – 5 miejscowości we Francji
Przypisy
edytuj- ↑ Jan Grzenia, Słownik imion, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2002, ISBN 83-01-13741-X, OCLC 830306364.
- ↑ a b Henryk Fros, Franciszek Sowa, Księga imion i świętych, t. 1, Kraków: Wyd. WAM, 1997, ISBN 83-7097-271-3, OCLC 830132402.
- ↑ W. Taszycki (red.), Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 1 z. 3 (Ciemek-Dźwiżeń). Wrocław•Warszawa•Kraków•Gdańsk 1967.
- ↑ M. Malec (red.), Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych t. 2, Kraków 1995, ISBN 83-85579-68-0.
- ↑ a b c d e f g h i j k Cyprian [online], deon.pl [dostęp 2023-09-16].
- ↑ a b c d e f Mike Campbell, Name Days for the name Cyprian [online], Behind the Name [dostęp 2023-09-16] (ang.).
- ↑ Fros H., Sowa F., Księga imion i świętych, t. 3, Kraków 1998, ISBN 83-7097-464-3, kol. 554.
- ↑ Kazimierz Tymiński: Mały słownik POLSKO-ESPERANCKI. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 429. ISBN 83-214-0326-3.