Chocim (województwo opolskie)

wieś w województwie opolskim

Chocim (niem. Kotzem, śl. Kocym, cz. Kočim[4]) – osada w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik, wchodząca w skład sołectwa Łąka Prudnicka[5]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej.

Chocim
osada
Ilustracja
Wjazd do Chocimia
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Prudnik

Sołectwo

Łąka Prudnicka

Wysokość

300–315 m n.p.m.

Liczba ludności (2016)

33[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-200[3]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0502658

Położenie na mapie gminy Prudnik
Mapa konturowa gminy Prudnik, na dole znajduje się punkt z opisem „Chocim”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Chocim”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Chocim”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Chocim”
Ziemia50°18′07″N 17°32′55″E/50,301944 17,548611[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2016 osada była zamieszkana przez 33 osoby[2].

Geografia

edytuj

Chocim położony jest na zachodnim stoku wzniesienia Okopowa, na wysokości 300–315 m n.p.m., około 3,5 km od granicy z Czechami, w okolicy Lasu Prudnickiego[6].

Do 1936 używana była niemiecka nazwa Kotzem. Ze względu na jej polskie pochodzenie, w 1936 w miejsce nazwy nazistowska administracja III Rzeszy wprowadziła nową, niemiecką – Linden[7]. 1 października 1948 r. nadano miejscowości, wówczas administracyjnie związanej z Łąką Prudnicką, polską nazwę Chocim[8]. Nazywana też Kocym[9].

Historia

edytuj

Wieś Chocim założył w 1255 przebywający wówczas w Opawie najwyższy marszałek Królestwa Czech i namiestnik Styrii – czeski wielmoża Wok z Rożemberka (Woko de Rosenberch, Vok I. z Rožmberka) pod nazwą Stary Chocim[10] (niem. Alt Kotzem)[11]. 1 czerwca 1259 podarował ją klasztorowi cystersów w Vyššim Brodě, a 29 maja 1261 odnowił darowiznę[10]. W 1388 roku wieś została przekazana Prudnikowi przez Władysława Opolczyka[6] w celu zwiększenia obszaru i zaludnienia miasta[12].

 
Chocim (Wieser Kozem i Neustädter Kozem) wśród miejscowości ziemi prudnickiej na mapie z XIX wieku

Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego prudnickiego w Monarchii Habsburgów[13]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[14]. W czasie wojny o sukcesję bawarską w lutym 1779, Chocim został chwilowo zajęty przez austriackich piechurów w czasie ataku na Prudnik. 30 sierpnia 1779 przez Chocim przejeżdżał przebywający w Prudniku cesarz Józef II. W XVIII wieku w skład Chocimia wchodziło 5 zagród. Wieś była własnością arystokratycznej rodziny Mettichów z Prudnika. Wchodziła w skład dóbr zamku w Łące Prudnickiej[10]. W 1829, Anna i Maria von Mettich sprzedały swoje zadłużone dobra generałowej Colomb. Ta z kolei w 1830 sprzedała Chocim, Łąkę Prudnicką, Niemysłowice i Spalony Dwór Johannowi Karlowi von Siedlintzkiemu herbu Odrowąż[15].

Powstał tu jeden z folwarków miejskich Prudnika z dziedzińcem otoczonym czterema podłużnymi budynkami, który nosił nazwę Stadt Kozem. Pełnił funkcję owczarni. Znajdował się on na terenie ugoru obok niewielkiego lasu przy drodze z Dębowca do Chocimia. Obecnie w miejscu byłego folwarku nie ma po nim żadnych pozostałości[16]. Pod koniec XIX wieku Chocim stał się popularnym miejscem spacerów prudniczan[10].

 
Chocim na mapie z 1930

W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Chocim znalazł się po stronie zachodniej, poza terenem plebiscytowym[17]. Po II wojnie światowej, od marca do maja 1945 powiat prudnicki znajdował się pod kontrolą radzieckiej komendantury wojskowej. 11 maja 1945 polska administracja przejęła władzę cywilną w powiecie prudnickim[18]. Wówczas w Chocimiu została osiedlona część polskich repatriantów z Kresów Wschodnich. Niemieckojęzyczna ludność została wysiedlona na zachód.

W spisie gromad i miejscowości w powiecie prudnickim na dzień 1 stycznia 1953 wymieniono Chocim jako przysiółek Dębowca pod nazwą Lipy[19]. Według podziału administracyjnego województwa opolskiego na dzień 31 sierpnia 1964, Chocim, jako przysiółek Łąki Prudnickiej, należał do gromady Moszczanka[20]. W 1966 w przysiółku mieszkały 44 osoby[21].

W 2013 w miejscowości mieszkało 35 osób[22]. Uchwałą z 18 grudnia 2020 Rady Miejskiej Prudnika wyznaczono na terenie gmin Prudnik i Głuchołazy aglomerację Prudnik o równoważnej liczbie mieszkańców 30667 oraz zlokalizowaną na terenie miejscowości: Prudnik, Chocim, Dębowiec, Jarnołtówek, Łąka Prudnicka, Moszczanka, Niemysłowice, Pokrzywna z oczyszczalnią ścieków w Prudniku[23].

Mieszkańcy

edytuj

Miejscowość zamieszkiwana jest przez ludność mieszaną. Mieszkają w niej autochtoni: mniejszość niemiecka oraz Ślązacy, a także ludność napływowa, przybyła na Śląsk z Kresów Wschodnich po 1945 w wyniku przymusowych przesiedleń ludności polskiej oraz z centralnej Polski (teren późniejszych województw krakowskiego i nowosądeckiego)[24].

Gospodarka

edytuj
 
Stajnia w Chocimiu

W Chocimiu znajduje się Stadnina Koni Prudnik – ośrodek hodowli koni sportowych, która ma swoją siedzibę w Lipnie w Prudniku. Hodowlę koni w Chocimiu rozpoczęto w 1949. Do gospodarstw podległych ówczesnemu oddziałowi Stadniny Koni Moszna w Łące Prudnickiej przetransportowano z Janowa Podlaskiego około 30 klaczy rasy fiording, a w 1950 następną grupę klaczy z Prószkowa. Od 1 lipca 1968 w Chocimiu funkcjonuje Stadnina Koni, która powstała po wydzieleniu części gospodarstw ze Stadniny Koni w Mosznej[25].

Transport

edytuj
 
Przystanek autobusowy

Chocim posiada połączenia autobusowe z Prudnikiem i Dębowcem. W miejscowości znajduje się jeden przystanek autobusowy[26].

Religia

edytuj

Katolicy z Chocimia należą do parafii św. Michała Archanioła w Prudniku (dekanat Prudnik)[27]. W miejscowości znajduje się kapliczka z figurą Matki Bożej z Medziugoria, poświęcona 3 lutego 2024[28].

 
Parkur w Chocimiu

Chocim jest ośrodkiem jeździeckim[29]. Stadnina Koni Prudnik organizuje w Chocimiu Regionalne Zawody Konne w ramach Opolskiej Marki Jeździeckiej[30]. W rywalizacji biorą zarówno dzieci i dorośli z Polski oraz z Czech[31]. W Chocimiu znajduje się ujeżdżalnia pod dachem, tor przeszkód i hipodrom[6].

Turystyka

edytuj

Z miejscowości rozciąga się widok na Góry Opawskie i okolice Prudnika. Na terenie Stadniny Koni Prudnik w Chocimiu oferowane są noclegi w domkach kempingowych[32].

13 lipca 2010, w ramach organizowanego w Prudniku VI Europejskiego Tygodnia Turystyki Rowerowej, w którym wzięli udział rowerzyści z całej Europy, przez Chocim prowadziła trasa „Dzień Czeski”[33].

Bezpieczeństwo

edytuj

Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 7 Komendy Powiatowej Policji w Prudniku[34].

Teren miejscowości, jak i całej gminy Prudnik, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[35]. Gminę Prudnik obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[36].

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 15773
  2. a b Tadeusz Pawlik, Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Prudnik – Zmiana 2017 r. [online], 2017.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 143 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Vincenc Prasek, Vlastivěda Slezská Dílu III. čásť I. Dějiny Opavska, Opava 1891, s. 63.
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. a b c Sołectwa – Urząd Miejski w Prudniku [online], prudnik.pl [dostęp 2019-04-08].
  7. GOV :: Kotzem, Linden, Chocim [online], gov.genealogy.net [dostęp 2020-06-12].
  8. Rozporządzenie Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 października 1948 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1948 r. nr 78, poz. 692).
  9. Andrzej Hanich, Słownik nazw miejscowości diecezji opolskiej w XX i XXI wieku, Opole: Instytut Śląski, 2021, s. 115, ISBN 97-83-7126-390-3.
  10. a b c d Kasza 2020 ↓, s. 631.
  11. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom IX [online], dir.icm.edu.pl [dostęp 2022-02-15].
  12. Kasza 2020 ↓, s. 11.
  13. Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736.
  14. Andrzej Dereń, XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X.
  15. Kasza 2020 ↓, s. 845.
  16. Dereń, Galert „Góry Opawskie – miejsca tajemne” [online], web.archive.org, 19 lipca 2004 [dostęp 2019-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2004-07-19].
  17. Aplikacja do analizy wyników plebiscytu [online], silesia-plebiscite.netlify.app [dostęp 2023-02-02].
  18. Andrzej Dereń, Polska Ziemia Prudnicka, „Tygodnik Prudnicki”, 19 (754), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 11 maja 2005, s. 8, ISSN 1231-904X.
  19. 11. Powiat Prudnicki (siedziba m. Prudnik), „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 6, Opole: Prezydium WRN, 20 maja 1953, s. 41.
  20. Podział administracyjny województwa opolskiego według stanu na dzień 31 sierpnia 1964 r., „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 9, Opole: Urząd Wojewódzki w Opolu, 3 września 1964, s. 13.
  21. Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 222.
  22. Andrzej Dereń, Jak wyludniła się Twoja miejscowość: sprzedam wieś pod Prudnikiem, „Tygodnik Prudnicki”, 2 (1202), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 stycznia 2014, s. 11, ISSN 1231-904X.
  23. Uchwała Rady Miejskiej w Prudniku nr XXXIV-590-2020 z dnia 18 grudnia 2020 r. w sprawie wyznaczenia obszaru i granic aglomeracji Prudnik [online], duwo.opole.uw.gov.pl [dostęp 2023-08-31].
  24. Ludność Ziemi Prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 52 (266), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 24 grudnia 1995, s. 10, ISSN 1231-904X.
  25. Kasza 2020 ↓, s. 632.
  26. Rozkład jazdy PKS na przystanku Chocim, gm. Prudnik [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-08-02].
  27. Parafie według dekanatów [online], www.diecezja.opole.pl [dostęp 2022-02-15] (pol.).
  28. Andrzej Dereń, Matka Boża Chocimska [online], Teraz Prudnik!, 3 lutego 2024 [dostęp 2024-02-03] (pol.).
  29. Turystyka konna [online], prudnik.pl [dostęp 2024-06-13] (pol.).
  30. Daniel Klimczak, 130 zawodników rywalizuje na hipodromie w Prudniku. Zawody zorganizowano pod patronatem Opolskiej Marki Jeździeckiej [online], Radio Opole, 23 sierpnia 2020 [dostęp 2021-06-03] (pol.).
  31. Beata Chabraszewska, Wierzchem przez przeszkody. Zawodnicy znów w siodłach [online], tvp.pl [dostęp 2021-06-03] (pol.).
  32. Baza noclegowa [online], prudnik.pl [dostęp 2024-06-13] (pol.).
  33. Trasy rowerowe VI ETTR w Prudniku, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (1019), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 lipca 2010, s. 20–21, ISSN 1231-904X.
  34. Komenda Powiatowa Policji w Prudniku [online], prudnik.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-24] (pol.).
  35. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
  36. PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08].

Bibliografia

edytuj
  • Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020. ISBN 978-83-954314-5-6.