CASA C-295
CASA C-295 (EADS CASA C-295) – średniej wielkości samolot transportowy produkowany przez hiszpańskie zakłady lotnicze Construcciones Aeronáuticas SA (obecnie część holdingu Airbus).
 CASA C-295 w barwach Sił Powietrznych RP | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ | |
| Konstrukcja |
górnopłat o konstrukcji metalowej |
| Załoga |
2 pilotów, 1 inżynier pokładowy + opcjonalnie technik załadunku (loadmaster) |
| Historia | |
| Data oblotu |
28 listopada 1997 |
| Lata produkcji |
od 1999 |
| Liczba egz. |
220 (stan na 2024) |
| Liczba wypadków • w tym katastrof |
3 |
| Dane techniczne | |
| Napęd | |
| Moc |
2281 kW każdy |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
25,81 m |
| Długość |
24,50 m |
| Wysokość |
8,60 m |
| Masa | |
| Startowa |
21000 kg (normalna) |
| Zapas paliwa |
7650 l |
| Osiągi | |
| Prędkość przelotowa |
480 km/h |
| Zasięg |
5630 km (maksymalny) |
| Rozbieg |
844 m |
| Dobieg |
680 m |
| Dane operacyjne | |
| Liczba miejsc | |
| 69-78 żołnierzy lub 27 rannych i 4 sanitariuszy | |
| Przestrzeń ładunkowa | |
| 9250 kg | |
| Użytkownicy | |
.png)
| |
| Rzuty | |
| |
.jpg)
.jpg)
Historia
edytujJest zbudowany na podstawie wcześniejszej konstrukcji tej samej firmy, samolotu CASA CN-235, jednak ze zwiększonym zasięgiem i maksymalną masą przenoszonego ładunku.
.jpg) CASA CN-235 |
 CASA C-295M |
|
|
Z maszyn tego typu korzystają m.in. Siły Powietrzne RP oraz Hiszpańskie Siły Powietrzne i Portugalskie Siły Powietrzne.
Pierwszy prototyp samolotu C-295M wystartował 28 listopada 1997 roku[1].
Polska była pierwszym klientem eksportowym na C-295M. W 2001 roku zamówiono osiem sztuk z opcją na cztery[2]. Siły powietrzne aktualnie posiadają 16 samolotów CASA C-295M. Wyposażone są w najnowocześniejsze systemy nawigacji GPS, radiolokacyjne stacje ostrzegawcze oraz wyrzutnie flar i pasków folii odbijających fale radarowe do zmylania i zakłócania systemów naprowadzania rakiet przeciwlotniczych. Koszt eksploatacji na jedną godzinę lotu według informacji SPRP wynosi 3184 zł. Koszt zakupu takiej maszyny bez dodatkowego wyposażenia to wydatek około 25 milionów dolarów[1].
9 listopada 2012 roku w rejonie Lozère na południu Francji rozbił się algierski C-295M, transportujący sześć osób i ładunek papieru do produkcji banknotów, z Paryża do Al-Bulajda. Nikt nie przeżył[3].
Polskie CASA C-295 stacjonują w 8 Bazie Lotnictwa Transportowego w Krakowie.
Katastrofa pod Mirosławcem
edytujJedna z maszyn (CASA C-295 M - zakupiona w roku 2007) o numerze bocznym 019 użytkowana przez Siły Powietrzne uległa katastrofie 23 stycznia 2008 o godzinie 19:07 niespełna kilometr od lotniska wojskowego 12. Bazy Lotniczej w Mirosławcu. Na pokładzie było 20 osób, w większości oficerowie wojsk lotniczych. Nikt nie przeżył katastrofy. Oficerowie wracali z Konferencji Bezpieczeństwa Lotów Lotnictwa Sił Zbrojnych RP, która odbywała się w Warszawie.
Komisja ustaliła, że na katastrofę wpływ miał m.in. niewłaściwy dobór załogi i jej niewłaściwa współpraca w kabinie, niekorzystne warunki atmosferyczne na lotnisku, brak obserwacji wskazań radiowysokościomierza podczas podejść do lądowania i błędna interpretacja wskazań wysokościomierzy[4].
Użytkownicy
edytujOd 2000 roku EADS CASA (od 2009 Airbus Military, od 2014 Airbus Defence & Space) zakontraktowała 281 samolotów C-295 dla 31 państw, z czego w służbie jest 207 maszyn, dwie utracono, dwa egzemplarze posiada producent[5]. Dziewięć zmontowano na licencji w Indonezji[6]. Samolot oferowany jest w trzech wersjach: transportowy oryginalny C-295M i zmodernizowany C-295W z wingletami, morski patrolowiec C-295MPA Persuader oraz samolot wczesnego ostrzegania C-295AEW. W 2013 roku przetestowano system zrzutu wody umożliwiający zastosowanie jako samolot gaśniczy[7]. W 2016 roku przetestowano także moduł do podawania paliwa, który zamienia C-295 w latającą cysternę[8]. W 2018 i 2020 r. dostarczono dwa prywatne C-295M (rej. 5Y-TMP, 5Y-JUB) zakupione przez przedsiębiorstwo Stellwagen (obecnie Seraph), użytkowane przez DAC Aviation do celów humanitarnych w Afryce[9].
Algierskie Siły Powietrzne- 5 C-295M w służbie (od 2005, 1 utracono w 2012)
Angola- Angola zakupiła trzy samoloty, ich użytkownikiem będzie Marinha de Guerra Angolana (marynarka wojenna)[10].
Królewskie Saudyjskie Siły Powietrzne- 1 C-295W (od 2015, zamówiono 4)[11][12]
Bangladesz- W 2016 roku zamówiono jeden C-295W[13], dostarczony w 2017.
Brazylijskie Siły Powietrzne- 13 C-105A Amazonas (12 C-295M SAR od 2006, 1 C-295W od 2016) - dwanaście samolotów Brazylia zamówiła w 2005 roku. Maszyny znalazły się na stanie dwóch jednostek, 1°/9° Grupo de Aviação (grupy lotniczej) stacjonującej w Manaus i 1°/15° Grupo de Aviação w Campo Grande. 28 lipca 2014 roku Airbus ogłosił, iż podpisano z Brazylią kolejną umowę na dostarczenie następnych trzech maszyn w konfiguracji poszukiwawczo-ratowniczej (SAR)[14].
Burkina Faso- W 2019 roku zamówiono jeden egzemplarz C295W[15], dostarczony w 2021 r[16].
Armada de Chile- 3 C-295MPA (od 2010)
Czeskie Siły Powietrzne- 6 C-295M (od 2010)
Egipskie Siły Powietrzne- 24 C-295M (od 2011)[17][18][19]
Ekwadorskie Siły Powietrzne- 3 C-295M (od 2014)
Fińskie Siły Powietrzne- 3 C-295M (od 2007)
Filipińskie Siły Powietrzne- 3 C-295M (od 2015)
Ghańskie Siły Powietrzne- 3 C-295M (od 2011)
Hiszpańskie Siły Powietrzne- 13 T.21 (C-295M od 2000); CASA posiada dwa prototypy EC295 i EC296
Indyjskie Siły Powietrzne- W 2015 roku zaakceptowano ofertę konsorcjum Airbus i Tata o wartości ok. 2,4 mld USD na 56 C-295M/W dla zastąpienia samolotów Hawker Siddeley HS 748M. Samoloty zmontuje na licencji Hindustan Aeronautics Limited[20].
Indonezyjskie Siły Powietrzne- 11 CN-295M (od 2012)
Irlandzki Korpus Lotniczy- Irlandia zamówiła dwie Casy C295 MPA do zadań morskich w 2021 r[21].
Jordańskie Siły Powietrzne- 2 C-295M (od 2003)
Royal Canadian Air Force- 15 C-295FWSAR / CC-295 Kingfisher (od 2021) W grudniu 2016 C-295W wygrał przetarg na samolot poszukiwaczo-ratowniczy (SAR) dla RCAF z zapotrzebowaniem na 16 sztuk[22].
- W 2017 roku Stellwagen, firma zależna od Acasta Enterprises Inc. zamówiła 12 samolotów z przeznaczeniem na leasing[23].
Siły Powietrzne Republiki Kazachstanu- 9 C-295M (6 dostarczonych w latach 2013[24]-2016). W 2017 zamówiono dalsze dwa[25].
Kolumbijskie Siły Powietrzne- 6 C-295M (od 2008)
Armée de l'air du Mali- 2 C-295W. Mali w 2016 zamówiły jeden C-295W[26], który dostarczono w 2017. W 2022 r. dostarczono drugi egzemplarz[27].
Fuerza Aérea Mexicana i Armada de México- lotnictwo: 8 C-295M; marynarka: 4 C-295M i 2 C-295W (od 2009)
Królewskie Siły Powietrzne Omanu- 5 C-295M, 3 C-295MPA (od 2013)
Siły Powietrzne- 16 C-295M w służbie (od 2003, 1 utracono w 2008)
Portugalskie Siły Powietrzne- 7 C-295M, 5 C-295MPA (od 2008)
Siły Powietrzne Uzbekistanu- 4 C-295W. Według niepotwierdzonych informacji z 2014 roku podczas trwania targów KADEX w Kazachstanie, Uzbekistan zamówił cztery samoloty w wersji C-295W z zamontowanymi wingletami na końcach skrzydeł, zmniejszającymi zużycie paliwa i poprawiającymi parametry lotu. Maszyny zastąpiły pamiętające jeszcze czasy Związku Radzieckiego samoloty An-26. Pierwszy z zamówionych C-295W został oblatany przez Airbusa 25 czerwca 2015 roku. Uzbekistan nie życzył sobie, aby informacja o zakupie dotarła do opinii publicznej. Dopiero dziewiczy lot pierwszego z zamówionych samolotów ujawnił oficjalnie zamówienie[28]. Dwa samoloty dla nieujawnionego klienta dostarczono do końca 2015 roku, a dalsze dwa w pierwszej połowie 2016 roku.
Wojska Lądowe Królestwa Tajlandii- 2 C-295W (zamówiono 3). Tajlandia w czerwcu 2016 roku odebrała jeden C-295W dla wojsk lądowych[29]
Wietnamskie Ludowe Siły Powietrzne- Wietnam rozpoczął proces wymiany wiekowej i wyeksploatowanej floty samolotów transportowych typu An-24 i An-26 zamawiając trzy maszyny C-295, początkowo informowano, iż zamówienie ma objąć pięć nowych samolotów. 4 maja 2015 roku przybył do Wietnamu ostatni z zamówionych C-295 realizując tym samym kontrakt[30].
Siły Powietrzne Zjednoczonych Emiratów Arabskich- W 2017 roku zamówiono pięć sztuk z dostawami od 2018 dla zastąpienia sześciu CN-235[31].
Zobacz też
edytuj- CASA CN-235
- Alenia C-27J Spartan, włoski samolot o podobnej konfiguracji
Przypisy
edytuj- ↑ a b Polskie Siły powietrzne. [dostęp 2008-01-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-04)].
- ↑ Samolot C-295M a transport powietrzny Wojska Polskiego.
- ↑ Algerian cargo plane crashes in France.
- ↑ Klich: odpowiedzialni za katastrofę CASY nie wrócą na kierownicze stanowiska [online], gazeta.pl, 17 września 2008 [zarchiwizowane z adresu 2012-07-22].
- ↑ Airbus – Orders, Deliveries, In Operation Military aircraft by Country – Worldwide. defence.airbus.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-21)].
- ↑ Airbus Military signs contract with Indonesia for nine C295 aircraft [online], airbusmilitary.com, 15 lutego 2012 [zarchiwizowane z adresu 2012-02-18] (ang.).
- ↑ Airbus Military reveals more details of C295 firefighter programme [online], airbusdefenceandspace.com, 11 grudnia 2013 [zarchiwizowane z adresu 2015-05-14] (ang.).
- ↑ C295W jako tankowiec. Altair, 5 października 2016
- ↑ Stellwagen delivers second Airbus C295 for humanitarian support operations.
- ↑ Angola kupuje C295 [online], www.altair.com.pl [dostęp 2021-10-17] (ang.).
- ↑ Saudi Arabia orders four Airbus C295W aircraft
- ↑ C-295 [online], phantomaviation.nl [dostęp 2018-01-05] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-05].
- ↑ Bangladesh to join the fFamily of C295W operators [online], airbusgroup.com, 11 października 2016 [zarchiwizowane z adresu 2016-10-12] (ang.).
- ↑ Tadeusz Wróbel,Skrzydła nad Amazonią, „Lotnictwo”, nr 7 (2015), s. 78-89, ISSN 1732-5323
- ↑ Burkina Faso zamawia C295 [online], MILMAG, 12 grudnia 2019 [dostęp 2021-03-27] (pol.).
- ↑ Airbus delivers C295W to Burkina Faso.
- ↑ Egipt zamówił kolejne C295
- ↑ Jakub Palowski, Samoloty transportowe Airbus C-295 dla Egiptu [online], defence24.pl, 19 lipca 2014 [zarchiwizowane z adresu 2016-09-22].
- ↑ Egipt zamówił 4 kolejne C295
- ↑ India Approves Airbus-Tata Bid To Supply 56 C-295s.
- ↑ Dobry czas dla C-295 - Defence24 [online], www.defence24.pl [dostęp 2021-03-27].
- ↑ Canada Selects Airbus C295W for Fixed-Wing Search and Rescue.. airbusdefenceandspace.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-21)].
- ↑ Stellwagen orders C295 transport aircraft in pioneering deal. Airbus, 21 czerwca 2017.
- ↑ Airbus Military lands C-295 deal with Kazakhstan
- ↑ Kazachstan zamówił kolejne C295. Altair, 21 kwietnia 2017.
- ↑ Nowy nabywca C295W. Altair, 16 lutego 2016.
- ↑ Mali receives second C295 aircraft.
- ↑ Uzbekistan i Brazylia kolejnymi klientami na C-295 W, „Lotnictwo”, nr 8 (2015), s. 10, ISSN 1732-5323
- ↑ Thailand orders C295W transport aircraft. janes.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-01)].
- ↑ Wietnam odebrał ostatni C-295M, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 6 (2015), s. 48, ISSN 1230-1655
- ↑ United Arab Emirates orders five Airbus C295 aircraft.
Linki zewnętrzne
edytuj
- Galeria zdjęć polskiego samolotu CASA C-295M. plastikowe.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-17)].
- CASA C-295. militis.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-15)].