Bitwa pod Verchen
Bitwa pod Verchen (w polskich źródłach też jako Bitwa pod Wierzchnem nad Jeziorem Komorowskim)[1] - jedna z najważniejszych bitew, do których doszło w czasie powstania Obodrytów przeciwko księciu saskiemu i bawarskiemu Henrykowi Lwu 6 lipca 1164 w Verchen u brzegów jeziora Kummerower See.
 Demmin - pozostałości wału obronnego Słowian | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Wynik |
Zwycięstwo Sasów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Meklemburgii-Pomorza Przedniego  | |||
Położenie na mapie Niemiec  | |||
| 53°51′N 12°54′E/53,850000 12,900000 | |||
W roku 1164 doszło w Meklemburgii do wybuchu powstania władcy Obodrytów księcia Przybysława przeciwko księciu saskiemu Henrykowi Lwu, który pozbawił go należnego dziedzictwa po swoim ojcu. Po zdobyciu przez powstańców grodów Meklemburg, Quetzin i Malchow, Henryk rozpoczął kampanię przeciwko Przybysławowi[2]. W tym samym czasie sojusznik Henryka, król duński Waldemar I Wielki zapobiegł przyłączeniu się do powstania żyjącego na terenie Rugii ludu Ranów. Przybysława wsparli natomiast książęta pomorscy Kazimierz I dymiński oraz Bogusław I.
Wydzielone oddziały Henryka dowodzone przez hrabiego Adolfa II Holsztyńskiego, Reinholda von Dithmarschen, Guncelina I von Schwerin oraz Christiana I von Oldenburga pomaszerowały w kierunku Demmin. Na początku lipca 1164 r. oddziały te założyły obóz pod Verchen nad Kummerower See. Siły główne Henryka miały dotrzeć tu później.
Rankiem 6 lipca 1164 r. wojowie słowiańscy skierowali się w kierunku obozu, zamierzając przeprowadzić atak z zaskoczenia, z kierunku, z którego spodziewano się nadejścia sił Henryka. Obecność Słowian została wykryta przez żołnierzy wysłanych z obozu po żywność. Pierwszy atak zakończył się niepowodzeniem, gdyż Słowian w porę dostrzeżono z obozu. Ostatecznie udało się im zająć obóz. W walce śmierć ponieśli Adolf II oraz Reinhold von Dithmarschen[3]. Po zajęciu obozu Słowianie rzucili się do jego plądrowania. Zamieszanie to wykorzystali pozostali dowódcy niemieccy Guncelin I oraz Christian I von Oldenburg, którym udało się zgromadzić wokół siebie 300 ludzi, z których pomocą uderzyli na obóz, gdzie broniły się jeszcze resztki ich towarzyszy. Po ciężkiej walce Słowian wyparto z obozu, a następnie całkowicie rozbito. Straty słowiańskie według Helmolda von Bosau wyniosły 2500 zabitych. Reszta oddziałów obotrycko-pomorskich wycofała się do Demmin.
Gdy na miejscu pojawił się Henryk wraz ze swoimi siłami, bitwa była już zakończona. Władca wyruszył więc w kierunku Demmin, ścigając Słowian. Ci zdążyli już jednak ten gród spalić i wycofali się w głąb kraju. Nie napotykając oporu Henryk pomaszerował wzdłuż rzeki Peene do Klasztoru Stolpe, gdzie spotkał się z królem Waldemarem I Wielkim[2], gdzie doszło do zawarcia pokoju[4].
Książęta pomorscy Kazimierz I i Bogusław I stali się lennikami Henryka[1], otrzymując od niego Demmin. Do śmierci (1180 - Kazimierz i 1181 - Bogusław) pozostali jego sojusznikami. W roku 1167 zależność lenną uznał Przybysław, który uzyskał od Henryka większą część należnych mu ziem[2], stając się jego lojalnym lennikiem.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Bogusław I pomorski (szczeciński) na www.poczet.com
- ↑ a b c Pribislav na Deutsche-biographie.de
- ↑ Adolf II. (Graf von Holstein und Stormarn) na Allgemeine Deutsche Biographie
- ↑ Joachim Felgenhauer „Verchen, aus der Geschichte eines vorpommerschen Fischer- und Klosterdorfes“ za: Geschichte vom Kloster zum Kinder- und Jugendhotel
Bibliografia
edytuj- Werner Buchholz: Deutsche Geschichte im Osten Europas. Pommern. Siedler Verlag, Berlin 1999, ISBN 3-88680-272-8, s. 32-34
- Karl Goetze: Geschichte der Stadt Demmin auf Grund des Demminer Ratsarchivs, der Stolleschen Chronik und anderer Quellen bearbeitet. Verlag Frantz, Demmin 1903. Wznowienie: Verlag Steinke, Demmin 1997, ISBN 3-89557-077-X.
- Martin Wehrmann: Geschichte von Pommern, 2. Aufl., Bd. 1. Verlag Andreas Perthes, Gotha 1919. Wznowienie: Weltbild Verlag, Augsburg 1992, ISBN 3-89350-112-6, s. 81-82.