Bój pod Biskupcami
Bój pod Biskupcami – walki polskiego Mińskiego pułku strzelców ppłk. Bronisława Adamowicza z oddziałami sowieckiej 56 Dywizji Strzelców w czasie lipcowej ofensywy Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego w okresie wojny polsko-bolszewickiej.
| Wojna polsko-bolszewicka | |||
| |||
| Czas |
16 lipca 1920 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
Biskupce[a] | ||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
ofensywa Frontu Zachodniego | ||
| Wynik |
zwycięstwo Sowietów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Wojna Polska 1918–1921[1]
Położenie wojsk przed bitwą
edytujW pierwszej dekadzie lipca przełamany został front polski nad Autą, a wojska Frontu Północno-Wschodniego gen. Stanisława Szeptyckiego cofały się pod naporem ofensywy Michaiła Tuchaczewskiego[2]. Naczelne Dowództwo nakazało powstrzymanie wojsk sowieckiego Frontu Zachodniego na linii dawnych okopów niemieckich z okresu I wojny światowej[3].
Sytuacja operacyjna, a szczególnie upadek Wilna i obejście pozycji polskich od północy, wymusiła jednak dalszy odwrót[4]. 1 Armia gen. Gustawa Zygadłowicza cofała się nad Niemen, 4 Armia nad Szczarę, a Grupa Poleska na Kanał Ogińskiego i Pińsk[5][6]
Dzień 14 lipca rozstrzygnął los polskiej obrony na pozycji okopów poniemieckich. Wobec sytuacji, jaka wytworzyła się na lewem skrzydle 1 Armii, jej dowództwo nakazało odwrót na nową linię obrony mającą na celu osłonę Lidy[7].
Działania wojsk
edytuj14 lipca, będąca w strukturach 1 Armii, 1 Dywizja Litewsko-Białoruska gen. Jana Rządkowskiego otrzymała rozkaz opuszczenia linii okopów niemieckich z czasów I wojny światowej i o świcie 16 lipca obsadziła odcinek frontu na północ od Niemna, od Honczar po Kierwy[8]. Miński pułk strzelców zajął odcinek od Kierw do Dunaju[9].
Nacierające z dużym impetem sowieckie 21. i 56 Dywizja Strzelców po kilkugodzinnej walce przełamały jej obronę w rejonie Kierwy – Dunaj. Dywizja cofała się dalej, z zamiarem obrony na linii Gawii[8].
Podczas walk toczonych w trudnym, zalesionym terenie, Miński pułk strzelców odłączył się od dywizji i wycofał się do Wielkich Kniazikowic. Tutaj napotkał oddziały 11 Dywizji Piechoty gen. Stanisława Nałęcza-Małachowskiego i do końca dnia walczył w jej szeregach[10].
17 lipca Miński pułk strzelców wymaszerował z Wielkich Kniazikowic do Biskupic, aby dołączyć do macierzystej 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej. W tym czasie sowiecka 56 Dywizja Strzelców przełamała obronę 1 DL-B nad Gawią, a nieświadom tego Miński ps trafił na główne siły 56 Dywizji Strzelców. Zaatakowany przez Sowietów, został zepchnięty na bagna w widłach Gawii i Niemna. Dowódca pułku ppłk Adamowicz skierował swoje pododdziały na północny wschód, gdzie pierścień okrążenia był najsłabszy, rozerwał go i dołączył do ariergard 17 Dywizji Piechoty wycofujących się wzdłuż linii kolejowej na Lidę[11].
Uwagi
edytuj- ↑ Obecnie Biskupcy (biał. Біскупцы) w rejonie lidzkim (biał. Лідскі раён).
Przypisy
edytuj- ↑ Przybylski 1930 ↓.
- ↑ Piłsudski i Tuchaczewski 1989 ↓, s. 174.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 277.
- ↑ Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 261.
- ↑ Cisek, Paduszek i Rawski 2010 ↓, s. 49.
- ↑ Szeptycki 2016 ↓, s. 97.
- ↑ Waligóra 1928 ↓, s. 277.
- ↑ a b Odziemkowski 2004 ↓, s. 266.
- ↑ Waligóra 1928 ↓, s. 281.
- ↑ Waligóra 1928 ↓, s. 284.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 42.
Bibliografia
edytuj- Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Józef Piłsudski, Michaił Tuchaczewski: „Rok 1920”. „Pochód za Wisłę”. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1989. ISBN 83-218-0777-1.
- Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
- Stanisław Szeptycki: Front Litewsko-Białoruski; 10 marca 1919 – 30 lipca 1920. Warszawa: Wydawnictwo 2 Kolory. Sp.z o.o; Fundacja Patriotyczna Serenissima, 2016. ISBN 978-83-64649-19-6.
- Bolesław Waligóra: Dzieje 85-go pułku Strzelców Wileńskich. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1928.
- Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2: Poza granicami współczesnej Polski. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.