Bierkowo
Bierkowo (kaszb. Biérkòwò[5], niem. Birkow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Redzikowo[4][6].
| wieś | |
 Kościół filialny św. Józefa (1895) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
62 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2021) |
1093[2] |
| Strefa numeracyjna |
59 |
| Kod pocztowy |
76-200[3] |
| Tablice rejestracyjne |
GSL |
| SIMC |
0750570[4] |
Położenie na mapie gminy Redzikowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu słupskiego  | |
 54°28′39″N 16°55′52″E/54,477500 16,931111[1]
| |
Wieś jest siedzibą sołectwa Bierkowo w którego skład wchodzi również miejscowość Miednik. Zbudowana na planie ulicówki, z główną zabudową zogniskowaną o 700 m na południe od gminnej drogi Słupsk – Darłowo, będącej przedłużeniem słupskiej ul. 3 Maja, wzdłuż której do centrum miasta jest ze wsi ok. 6 km. Na zachód od Bierkowa, w bezpośrednim jego pobliżu bierze początek Moszczeniczka, niewielki dopływ Wieprzy.
Do 1954 część miasta Słupsk[7]. W latach 1975–1998 – miejscowość administracyjnie należy do województwa słupskiego.
Nazwa
edytujNazwa ma pochodzenie słowiańskie i jest wzmiankowana po raz pierwszy w 1628. Ma charakter dzierżawczy i powstała przez dodanie do nazwy osobowej Bier(e)k formantu -owo[8]. Niemiecka nazwa Birkow jest adaptacją fonetyczną pierwotnej nazwy słowiańskiej z adideacją do nazwy pospolitej Birke „brzoza”'[9].
Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Biérkòwò[10].
Historia
edytuj- W starożytności osadnictwo pod wpływem Rzymian – odkryto w okolicy skarb monet rzymskich.
- 1628 – najstarszy zapis nazwy wsi: Birckow,
- 1779 – aż do 1945 roku wieś funkcjonowała w dokumentach jako: Birkow,
- 1784 – wieś liczyła łącznie 21 domów w tym folwark i 12 gospodarstw chłopskich,
- 1800 – lub około tej daty rozparcelowany został majątek królewski, ulicom nadano nazwy, z początkiem wieku wybudowano pośrodku wsi masywny dom z wieżą z dzwonem adaptowany jako szkoła,
- 1895 – wybudowano kościół filialny pod wezwaniem św. Józefa należący do parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Bruskowie Wielkim (przebudowany w 1924)[11],
- 1922 – założono Wassergenossenschaft Gross Brüskow–Birkow–Strellin, spółdzielnię utrzymującą kanał rzeki Słupi na wysokości Strzelina; oprócz niej do 1939 roku działały jeszcze Motzbachgenossenschaft odpowiedzialna za meliorację Moszczeniczki oraz Molkereigenossenschaft produkująca mleko,
- 1942 – we wsi funkcjonowała kasa pożyczkowo-oszczędnościowa, mleczarnia, zakład instalacji energetycznych, rybiarnia, masarnia, młyny, sklepy wielobranżowe, usługi świadczyli mistrz budowlany, kowale, krawcy, szewcy i stolarze,
- 1945 – wkroczenie Armii Czerwonej,
- 1966 – oddano do użytku budynek nowej szkoły stanowiący centrum wsi; do szkoły podstawowej dojeżdżają dzieci z Bruskowa Wielkiego, Bruskowa Małego, Krzemienicy, Wierzbięcina i Swołowa.
Infrastruktura
edytuj
Kanalizacja. Nowe oświetlenie. Nowe chodniki. Nowe drogi asfaltowe. Stacja redukcyjna gazu ziemnego, szkoła, świetlica wiejska, dwa place zabaw.
55 gospodarstw rolnych o powierzchni od 1 do 55 ha zajmujących się uprawami oraz hodowlą.
Firma ORvita produkująca czystej odmiany produkty orkiszowe, palarnia kawy, wędzarnia ryb, ubojnia zwierząt, stolarnie, sklepy.
Dwie duże firmy: Fabryka Przekładni Kątowych (150 osób), KDP (120 osób).
Nieopodal Bierkowa jedyne w powiecie wysypisko śmieci spełniające normy UE.
Najbliższa stacja kolejowa: Słupsk.
Kultura
edytujFolklorystyczny zespół wokalny Bierkowianki ma w swoim dorobku udział w kilku programach telewizyjnych. Próby odbywają się w świetlicy przekazanej Kołu Gospodyń Wiejskich.
Przy kościele pw. św. Józefa działa schola dziecięco-młodzieżowa pod opieką bierkowskiej młodzieży.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 5811
- ↑ Strona gminy. Stan ludności 31.12.2021 [dostęp 2022-01-28]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 62 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
- ↑ Uchwała nr 6 2010 – Nazwy miast, wsi gminnych i sołeckich – Skarbnica Kaszubska [online] [dostęp 2023-12-20] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie z dnia 27 listopada 1954 r., Nr. 17
- ↑ Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 19.
- ↑ Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 20.
- ↑ Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 199, ISBN 978-83-62137-50-3.
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 264, ISBN 978-83-7495-133-3.