Bethylus

	Bethylus
	Latreille, 1802
	; Bethylus fuscicornis
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	błonkoskrzydłe
Podrząd	trzonkówki
Infrarząd	żądłówki
Nadrodzina	złotolitki
Rodzina	płaszczykowate
Podrodzina	Bethylinae
Rodzaj	Bethylus
	Typ nomenklatoryczny
	Omalus fuscicornis Jurine, 1807
Synonimy
	Anoxus Thomson, 1862; Anoxys Dalla Torre, 1898; Digoniozus Kieffer, 1905; Episemus Thompson, 1862; Perisemus Förster, 1856;
	Anoxus Thomson, 1862; Anoxys Dalla Torre, 1898; Digoniozus Kieffer, 1905; Episemus Thompson, 1862; Perisemus Förster, 1856;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”.
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.

Bethylus – rodzaj błonkówek z rodziny płaszczykowatych i podrodziny Bethylinae. Obejmuje 38 opisanych gatunków.

Morfologia

Błonkówki o małych i średnich jak na przedstawicieli rodziny rozmiarach. U większości gatunków w przypadku obu płci występuje wielopostaciowość skrzydeł (pterygopolimorfizm), tj. spotykane są formy długoskrzydłe, krótkoskrzydłe i mikropteryczne^[1].

Głowa u form długoskrzydłych jest zaopatrzona w dobrze rozwinięte oczy złożone oraz przyoczka. Czułki mają biczyki zbudowane z dziesięciu członów. Nadustek ma niewielką długość i pozbawiony jest silnego kątowego zagięcia. Aparat gębowy cechuje się krótkimi i grubymi żuwaczkami o czterech (u form mikropterycznych trzech) ostrych zębach wierzchołkowych, zbudowanymi z pięciu członów głaszczkami szczękowymi oraz dwuczłonowymi głaszczkami wargowymi^[1].

Mezosoma zawsze pozbawiona jest notaulusów, występuje natomiast bruzda parapsydialna. Przednia część tarczy śródplecza (łac. anteromesoscutum) jest krótka. Dużych rozmiarów przedpiersie jest rombowate. Mezopleury są małe. Kompleks metapektalno-propodealny cechuje się obecnością listewek bocznych i brakiem środkowej listewki metapostnotalnej. U form długoskrzydłych użyłkowanie skrzydła przedniej pary charakteryzuje się brakiem prestigmy, obecnością trzech zamkniętych komórek, tj. R, 1Cu i C oraz szczytowo otwartą komórką 2R1^[1].

Pomostek pozbawiony jest listewki brzusznej. U obu płci na metasomie widocznych jest osiem tergitów i tyle samo sternitów. Hypopygium samca ma dwupłatową krawędź tylną. Genitalia samca charakteryzują się podwojonymi, całkowicie podzielonymi na ramiona grzbietowe i brzuszne paramerami. U samicy pokładełko przekształcone jest w żądło; jego drugi walwifer cechuje się niepowiększoną okolicą nasadową drugiej gałęzi oraz smukłym wyrostkiem proksymalnym^[1].

Ekologia i występowanie

Owady te są zewnętrznymi parazytoidami niewielkich gąsienic motyli z rodzin kraśnikowatych, trociniarkowatych, skośnikowatych, pochwikowatych, Agonoxenidae, Cosmopterigidae i Olethreutidae oraz larw chrząszczy z rodziny łyszczynkowatych^[1].

Przedstawiciele rodzaju rozmieszczeni są w krainach nearktycznej i palearktycznej^[1].

Taksonomia

Takson ten wprowadził w 1802 roku Pierre-André Latreille. Omalus fuscicornis gatunkiem typowym wyznaczony został w 1944 roku^[1]. Według wyników analiz filogenetycznych Magna S. Ramosa i Celsa O. Azevedy z 2020 roku oraz Diega N. Barbosy i Gabriela A.R. Melo z 2023 roku omawiany rodzaj zajmuje pozycję siostrzaną dla Afrobethylus, tworząc z nim klad siostrzany dla rodzaju Sierola^[2]^[3].

Do rodzaju tego zalicza się 38 opisanych gatunków^[1]:

Bethylus amoenus Fouts, 1928
Bethylus amplipennis (Motschulsky, 1863)
Bethylus antipai Nagy, 1968
Bethylus apteryx Kieffer, 1905
Bethylus arcuatus Kieffer, 1905
Bethylus boops (Thomson, 1862 [1861])
Bethylus cenopterus (Panzer, 1801)
Bethylus cephalotes (Förster, 1860)
Bethylus coniceps (Kieffer, 1904)
Bethylus decipiens (Provancher, 1887)
Bethylus dendrophilus Richards, 1939
Bethylus dubius (Kieffer, 1904)
Bethylus formicarius (Panzer, 1806)
Bethylus fuscicornis (Jurine, 1807)
Bethylus fuscipennis Klug, 1810
Bethylus gaullei Kieffer, 1905
Bethylus gestroi (Kieffer, 1904)
Bethylus hamatus Kieffer, 1905
Bethylus hemipterus (Panzer, 1801)
Bethylus himalayanus Terayama, 2004
Bethylus hyalinus (Marshall, 1874)
Bethylus latus Wollaston, 1858
Bethylus linearis Wollaston, 1858
Bethylus lineatus Kieffer, 1905
Bethylus mandibularis (Kieffer, 1904)
Bethylus musculus Say, 1836
Bethylus nitidus (Thomson, 1862 [1861])
Bethylus nudipennis Klug, 1810
Bethylus paradoxus Nagy, 1970
Bethylus pilosus (Kieffer, 1904)
Bethylus punctatus Latreille, 1804
Bethylus ruficornis Klug, 1810
Bethylus rufipes (Kieffer, 1904)
Bethylus sarobetsuensis Terayama, 2006
Bethylus shigaensis Terayama, 2006
Bethylus sinensis Xu, He & Terayama, 2002
Bethylus struvei Szelenyi, 1941
Bethylus tenuis Wollaston, 1858

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h C.O. Azevedo, I.D.C.C. Alencar, M.S. Ramos, D.N. Barbosa, W.D. Colombo, J.M.R. Vargas, J. Lim. Global guide of the flat wasps (Hymenoptera, Bethylidae). „Zootaxa”. 1 (4489), s. 1–294, 2018. DOI: 10.11646/zootaxa.4489.1.1.
↑ D.N. Barbosa, G.A.R. Melo. Revision of Bethylinae from Dominican amber, with description of a new genus (Hymenoptera, Bethylidae). „Journal of Hymenoptera Research”. 96, s. 167–180, 2023. DOI: 10.3897/jhr.96.100862.
↑ M.S. Ramos, C.O. Azevedo. Revisited phylogeny of Bethylinae (Hymenoptera, Bethylidae) solves basal polytomy. „Insect Systematics & Evolution”. 51 (3), s. 296–346, 2020. DOI: 10.1163/1876312X-00002202.

[Azevedo18-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h C.O. Azevedo, I.D.C.C. Alencar, M.S. Ramos, D.N. Barbosa, W.D. Colombo, J.M.R. Vargas, J. Lim. Global guide of the flat wasps (Hymenoptera, Bethylidae). „Zootaxa”. 1 (4489), s. 1–294, 2018. DOI: 10.11646/zootaxa.4489.1.1.

[bm-2] D.N. Barbosa, G.A.R. Melo. Revision of Bethylinae from Dominican amber, with description of a new genus (Hymenoptera, Bethylidae). „Journal of Hymenoptera Research”. 96, s. 167–180, 2023. DOI: 10.3897/jhr.96.100862.

[ra20-3] M.S. Ramos, C.O. Azevedo. Revisited phylogeny of Bethylinae (Hymenoptera, Bethylidae) solves basal polytomy. „Insect Systematics & Evolution”. 51 (3), s. 296–346, 2020. DOI: 10.1163/1876312X-00002202.

[1]

[2]

[3]