Antoni Kalina

Antoni Kalina
	; Fotografia z 1898
Data i miejsce urodzenia	23 maja 1846 ; Krępa
Data i miejsce śmierci	3 maja 1906 ; Lwów
	Profesor nauk humanistycznych
	Specjalność: slawistyka
Alma Mater	Königliche Universität Breslau; Uniwersytet w Berlinie
Doktorat	1872 ; Uniwersytet w Halle
Profesura	1888
	Polska Akademia Umiejętności
Status	członek krajowy czynny
	Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Lwowski
	Rektor Uniwersytetu Lwowskiego
	Multimedia w Wikimedia Commons

Antoni Kalina (ur. 23 maja 1846 w Krępie (dziś dzielnica Ostrowa Wielkopolskiego), zm. 3 maja 1906 we Lwowie) – polski slawista, etnograf, etnolog, ludoznawca, działacz społeczny, członek Akademii Umiejętności.

Pochodzenie

Pochodził z chłopskiej rodziny, był synem Szymona i Marii z Kostrzewów.

Pierwsze lata nauki

Wykształcenie średnie zdobył w Królewskim Katolickim Gimnazjum w Ostrowie (skąd został usunięty za działalność narodową) i gimnazjum w Śremie^[1]. Studiował historię oraz filologię polską i klasyczną — na uniwersytetach we Wrocławiu i Berlinie. Doktoryzował się w 1872 na Halle, później pracował jeszcze w Pradze. W 1877 osiadł we Lwowie, gdzie został docentem gramatyki porównawczej języków słowiańskich. W 1888 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, po czym objął katedrę slawistyki; od 1892 profesor zwyczajny, pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego (1893/1894) oraz rektora Uniwersytetu Lwowskiego (1904). Jego studentem był m.in. Stefan Ramułt. Został też radnym Lwowa. W 1884 został powołany na członka korespondenta Akademii Umiejętności (późniejszej PAU), w 1895 na jej członka czynnego. Był także członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, założycielem (1895) i prezesem (1895-1905) Towarzystwa Ludoznawczego we Lwowie, prezesem Towarzystwa Pedagogicznego we Lwowie (od 1896, prezesem Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych. Działał ponadto m.in. w Związku Naukowo-Literackim we Lwowie, Związku Nauczycielskim, Zjednoczonym Towarzystwie Ogrodniczym i Pszczelarskim we Lwowie.

Pozostawił po sobie liczne prace z dziedziny gramatyki historycznej języka polskiego, kaszubskiego, bułgarskiego i połabskiego. Współpracownik warszawskiego Słownika języka polskiego. Założyciel i redaktor pierwszego polskiego pisma naukowego — etnologicznego rocznika Lud (od 1895). Do grona jego studentów zaliczali się m.in. Andrzej Gawroński i Bronisław Gubrynowicz.

Życie rodzinne

Jego żoną była Maria Piwkowska^[2]. Ślub zawarli w 1892 w Nowym Mieście. Mieli dwoje dzieci Leona lekarza ortopedę, majora WP (1893-1942) i Cecylię (1900-1989).

Śmierć i pogrzeb

Po 1904 ograniczył pracę naukową z powodu choroby, zmarł na serce we Lwowie. Pochowany jest na Cmentarzu Łyczakowskim.

Upamiętnienie

W Szczecinie jego imieniem została nazwana ulica i osiedle. W Ostrowie Wielkopolskim uhonorowany został ulicą oraz tablicą pamiątkową na domu rodzinnym. Uchwałą Rady Miejskiej Ostrowa, rok 2016 ogłoszony został rokiem prof. Kaliny^[3].

Wybrane publikacje

Rozbiór krytyczny pieśni Bogarodzica 1880,
La langue des Tziganes slowaques 1882,
Historia języka polskiego 1883,
Mowa kaszubska, jako narzecze języka polskiego 1893.

Przypisy

↑ DanutaD. Płygawko DanutaD., AdamA. Podsiadły AdamA. (red.), Słownik biograficzny Śremu, Śrem: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. H. Święcickiego, 2008, s. 138-140, ISBN 978-83-916617-8-9, OCLC 297709006 [dostęp 2023-02-05] .
↑ A00991: Piwkowska Maria () [dostęp 2016-05-22] [zarchiwizowane 2016-07-01] .
↑ Rok 2016 rokiem prof. Antoniego Kaliny. [dostęp 2016-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-05)].

Linki zewnętrzne

[1] DanutaD. Płygawko DanutaD., AdamA. Podsiadły AdamA. (red.), Słownik biograficzny Śremu, Śrem: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. H. Święcickiego, 2008, s. 138-140, ISBN 978-83-916617-8-9, OCLC 297709006 [dostęp 2023-02-05] .

[2] A00991: Piwkowska Maria () [dostęp 2016-05-22] [zarchiwizowane 2016-07-01] .

[3] Rok 2016 rokiem prof. Antoniego Kaliny. [dostęp 2016-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-05)].

[1]

[2]

[3]