Andrzej Rosiewicz
Andrzej Wacław Rosiewicz (ur. 1 czerwca 1944 w Warszawie) – polski piosenkarz estradowy, gitarzysta, tancerz, satyryk, kompozytor i choreograf.
 Andrzej Rosiewicz (2022) | |
| Data i miejsce urodzenia |
1 czerwca 1944 |
|---|---|
| Instrumenty | |
| Typ głosu | |
| Zawód | |
| Aktywność |
od 1953 |
| Odznaczenia | |
  
| |
| Strona internetowa | |
Od 1978 poświęcił się karierze solowej. Najpopularniejsze jego przeboje: „Najwięcej witaminy”, „Czy czuje pani cha-chę”, „Zenek blues”, „Chłopcy radarowcy”, „Wincenty Kalemba” (znana jako „Pieśń o zachodnich bankierach” lub „Graj cyganie graj”) oraz „Czterdzieści lat minęło...” z czołówki serialu Czterdziestolatek (1975). Za czasów „Solidarności” wykonał na I Przeglądzie Piosenki Prawdziwej "Zakazane Piosenki w Hali widowiskowo-sportowej Olivia w Gdańsku-Oliwie „Propagandę sukcesu”, identyfikowaną jako głos antykomunistycznej opozycji.
Życiorys
edytujWczesne lata
edytujUrodził się i dorastał w Warszawie[1], gdzie w 1962 ukończył naukę w VI Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Reytana[2][3]. Został mistrzem warszawskich szkół średnich w skoku wzwyż i skoku w dal, poza tym grywał w szkolnym klubie piłkarskim. Następnie ukończył studia na Wydziale Melioracji Wodnych SGGW. Równocześnie uczęszczał przez pięć lat do szkoły muzycznej na śpiew solowy, a swoje umiejętności prezentował m.in. w Klubie Studenckim Politechniki Warszawskiej „Stodoła”.
Kariera w czasach PRL
edytujKarierę estradową rozpoczął w 1953, dołączając do Zespołu Pieśni i Tańca „Dzieci Warszawy”, do którego należał do 1964. W okresie studiów w latach 60. występował w warszawskich klubach jazzowych i restauracjach. Między 1963 a 1965 rokiem udzielał się w zespole Pesymiści. W latach 1967–1968 należał do formacji jazzowej Old Timers. W 1971, 1974 i 1977 wystąpił na festiwalu Jazz Jamboree. W 1972 za wykonanie utworu „Samba wanna blues” otrzymał nagrodę Komitetu ds. Radia i Telewizji na 10. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu[4]. Piosenka była pierwszym efektem jego współpracy z Asocjacją Hagaw[4]. Z zespołęm wystąpił w 1976 na 14. KFPP w Opolu[4], na którym otrzymał nagrodę dla estradowej osobowość roku[4].
W 1978 rozpoczął karierę solową. W latach 70. i na początku lat 80. został jednym z najpopularniejszych polskich piosenkarzy i artystów estradowych. Wylansował przeboje: „Najwięcej witaminy”, „Czy czuje pani cha-chę”, „Zakochany bałwan”, „Żaba story”, „Zenek blues”, poza tym wykonywał też piosenki, których nie nadawano w radiu i telewizji (np. „Usta Mariana”, „W Lubartowie”). Po powstaniu „Solidarności” nagrał piosenki „Chłopcy radarowcy” i „Pytasz mnie”, a także utwory: „Propaganda sukcesu”, „Chcemy prawdy”, „Książeczka wojskowa” i „Wincenty Kalemba” (znana jako „Pieśń o zachodnich bankierach”/„Graj cyganie graj”), które wówczas były dostępne jedynie na kasetach nagranych amatorsko na koncertach, np. na I Przeglądzie Piosenki Prawdziwej "Zakazane Piosenki w Hali widowiskowo-sportowej Olivia w Gdańsku-Oliwie. W 1980 za wykonanie utworu „Najwięcej witaminy” otrzymał nagrodę za wygraną w konkursie „Premier” na 18. KFPP w Opolu[4]. W tym okresie jego twórczość była utożsamiana z etosem pierwszej „Solidarności” i stanem wojennym, czyli okresem, w którym jego piosenki identyfikowane były jako głos antykomunistycznej opozycji[5].
W 1974 zaśpiewał piosenkę „Czterdzieści lat minęło...” z czołówki serialu Czterdziestolatek, w 1988 – piosenkę Andrzeja Korzyńskiego „Halo ptaki” do filmu Pan Kleks w kosmosie, a w 1993 – utwór „Dwadzieścia lat minęło...” w serialu Czterdziestolatek. 20 lat później. Występował na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze[6].
W 1986 zorganizował w Teatrze Muzycznym w Gdyni koncert dedykowany Lechowi Wałęsie, z którym przyjaźnił się w latach 80[7]. 12 lipca 1988 na dziedzińcu wawelskim w Krakowie zaśpiewał w obecności Michaiła Gorbaczowa pieśń o pierestrojce „Wieje wiosna ze wschodu” (popularnie określana jako „Michaił, Michaił” z uwagi na słowa Michaił, Michail. Eta piesnia dla Tiebia)[1][8][9][10].
Kariera po 1989
edytujNa początku lat 90. próbował wrócić na scenę muzyczną, tworząc utwory w gatunku disco polo, m.in. piosenki „Poleczka Pałeczka” i „Disko Rżysko”[11]. W 1993 napisał piosenkę „Telefon z Belwederu” o przyczynach zerwania przyjaźni z Lechem Wałęsą; w refrenie śpiewa: „Porwał go wielki świat, porwał historii wiatr. Dlaczego? Dlaczego? Przecież zawsze można być kolegą. Przyjaźń uczucie to święte, tylko czasem bywa się prezydentem”[7].
W pierwszych utworach nagrywanych po 2000 śpiewał o sukcesach sportowców, takich jak: Adam Małysz, Jerzy Dudek czy Otylia Jędrzejczak.
Tworzy piosenki religijne i satyryczne (m.in. o bieżących wydarzeniach politycznych w Polsce, a także o miłości do ojczyzny) dla Radia Maryja i Telewizji Trwam. W 2003 nagrał piosenkę „Mamo, ja chcę do Iraku”, w której krytycznie wypowiedział się o wyjeździe polskich żołnierzy do Iraku[12].
W 2003 został członkiem Unii Polityki Realnej, z listy której w 2004 wystartował w wyborach do Parlamentu Europejskiego[13]. UPR nie przekroczyła progu wyborczego. Następnie współpracował z Prawem i Sprawiedliwością, dla którego skomponował kilka piosenek chwalących rządy tej partii (m.in. „Wystarczą cztery Ziobra i Polska będzie dobra”), a następnie wykonał je na zjazdach partyjnych PiS przed wyborami do Sejmu RP w 2005 i 2007[14].
W sierpniu 2007 z okazji 28. rocznicy Sierpnia 80 nagrał dla mediów założonych przez o. Tadeusza Rydzyka piosenkę „Jak Gwiazda w noc czarną”, swoiste podziękowanie Andrzejowi Gwiaździe i Annie Walentynowicz za ich zasługi w obaleniu komunizmu. W tym samym roku nagrał piosenkę „Wystarczą cztery Tuski, no i porządek pruski”, w której wyśmiał rząd premiera Donalda Tuska. W październiku 2008 wydał album pt. Orła mi żal, na którym umieścił m.in. piosenkę „Zostań z nami” o Janie Pawle II i „Barack naszym przyjacielem jest, bo w jego żyłach płynie polska krew” o Baracku Obamie. Przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w 2009 nagrał piosenkę „Eurowybory”, która ukazuje w krzywym zwierciadle kampanię wyborczą i pracę europosłów.
25 czerwca 2009 TVP1 wyemitowała specjalne wydanie programu Jaka to melodia?, w którym Rosiewicz zagrał i otrzymał medal im. Fryderyka Chopina za 40 lat kariery solowej. Tego samego dnia TVP2 wyemitowała wydanie Szansy na sukces z piosenkami Rosiewicza.
W czerwcu 2010 nagrał piosenkę „Najważniejsza jest Polska”, na której oparto spot wyborczy Jarosława Kaczyńskiego w kampanii prezydenckiej emitowany w Telewizji Trwam. Utwór po raz pierwszy wykonał publicznie w lipcu 2010 podczas koncertu w Suwałkach. W następnym miesiącu nagrał estradową wersję tej piosenki – „Zgoda na Polskę”, którą wydał na albumie A gdy się naród obudzi z 2012[15].
W 2014 był kandydatem w wyborach do Sejmiku Województwa Mazowieckiego z listy Mazowieckiej Wspólnoty Samorządowej[16], która nie uzyskała mandatów.
W 2019 został zarejestrowany jako kandydat komitetu Polska Fair Play Roberta Gwiazdowskiego w wyborach do Parlamentu Europejskiego[17]. Komitet nie przekroczył progu wyborczego, a Rosiewicz nie uzyskał mandatu[18].
26 grudnia 2022 TVP2 premierowo nadała benefis artysty Rewia Gwiazd: Andrzej Rosiewicz, którym piosenkarz zapoczątkował świętowanie 70-lecia kariery artystycznej[19][20]. W tym samym roku wystąpił jako gość honorowy w jednym z charytatywnych odcinków programu Jaka to melodia?[21].
Nagrody i wyróżnienia
edytuj- Był czterokrotnie laureatem Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu.
- W 1972 otrzymał nagrodę za piosenkę „Samba wanna blues”,
- w 1975 otrzymał nagrodę specjalną,
- w 1976 za piosenkę „Zenek blues”, a
- w 1980 za piosenkę „Najwięcej witaminy”.
- W 1979 otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi[22].
- W 2000 otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[23].
- W 2010 otrzymał od redakcji programu Jaka to melodia? medal im. Fryderyka Chopina za 40 lat indywidualnej kariery estradowej.
- W 2015 został odznaczony przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[24].
Życie prywatne
edytujPodczas wyborów Miss Rzeszowszczyzny poznał Iwonę, którą poślubił w 1997[25]. Mają syna Jędrzeja oraz bliźniaki – Irenę i Adama[25].
Wybrana dyskografia
edytuj- „UFO” – „Żniwo”
- Asocjacja Hagaw i A. Rosiewicz
- Ach jak przyjemnie... i inne piosenki
- A. Rosiewicz: Dobry interes
- SPPT Chałturnik i A. Rosiewicz
- Rosiewicz '97
- Cossack’s Songs by Andrzej and His Friends
- Tyson, Golota, blondynki i ja
- Godzina z Andrzejem Rosiewiczem
Przypisy
edytuj- ↑ a b Notacje – Andrzej Rosiewicz. Śpiewa, tańczy i prześmiewa. TVP. [dostęp 2020-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-03)].
- ↑ Panie i Panowie: śmiech to zdrowie (rozmawiała: Anna Zalech), „Szlachetne Zdrowie”, nr 7 (17), lipiec 2020, s. 22.
- ↑ Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1962. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2021-08-02].
- ↑ a b c d e Sylwia Gawłowska: Festiwalowe podium. Krajowy Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu 1963–2017 we wspomnieniach artystów. 2018, s. 68–70. ISBN 978-83-938344-7-1.
- ↑ Pod szczęśliwą Gwiazdą: Andrzej Rosiewicz!. Centrum Promocji Kultury, 9 kwietnia 2014. [dostęp 2020-05-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-24)].
- ↑ XIII Festiwal Piosenki Radzieckiej Zielona Góra 1977: program b.n.s.
- ↑ a b Dariusz Zaborek: Cztery Ziobra i dobra (wywiad z Andrzejem Rosiewiczem). wyborcza.pl, 18 września 2007. [dostęp 2021-08-02].
- ↑ Michaił Gorbaczow w Krakowie i w Poroninie. „Nowiny”. Nr 162, s. 1, 2, 13 lipca 1988.
- ↑ Wieje wiosna. „Nowiny”. Nr 164, s. 5, 15 lipca 1988.
- ↑ Kronika XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo „Kronika”, 1991, s. 1288. ISBN 83-900331-0-0.
- ↑ Andrzej Rosiewicz. rmf.fm [dostęp 2020-05-12].
- ↑ „Niedziela” z 2008, nr 37, s. 30–31.
- ↑ Wybory 2004. pkw.gov.pl. [dostęp 2020-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-20)].
- ↑ Życiorys Andrzeja Rosiewicza. znanegwiazdy.pl. [dostęp 2021-06-16].
- ↑ Katalog produktów | Internetowa Księgarnia katolicka Familis [online], familis.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
- ↑ Michał Wojtczak, Rosiewicz do samorządu, „Gazeta Wyborcza – Stołeczna”, 27–28 września 2014, s. 4.
- ↑ Wybory do Parlamentu Europejskiego 2019. Komitet Wyborczy Wyborców Polska Fair Play Bezpartyjni Gwiazdowski. pkw.gov.pl. [dostęp 2019-04-15].
- ↑ Wybory do Parlamentu Europejskiego 2019. Wyniki komitetów. pkw.gov.pl. [dostęp 2019-05-27].
- ↑ Telewizja Polska S.A, Rewia Gwiazd: Andrzej Rosiewicz cz. 1 [online], www.tvp.pl [dostęp 2023-01-29] (pol.).
- ↑ Koncerty: Rewia Gwiazd: Andrzej Rosiewicz, cz. 2 - programy, Oglądaj na VOD TVP [online], TVP VOD [dostęp 2023-01-29] (pol.).
- ↑ Telewizja Polska S.A, Jaka to melodia? - odc. 4999 [online], www.tvp.pl [dostęp 2023-06-12] (pol.).
- ↑ Spotkanie twórców i artystów polskiej estrady. „Nowiny”. 146, s. 2, 2 lipca 1979.
- ↑ M.P.2000.17.368
- ↑ Wręczenie Medali „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. mkidn.gov.pl, 9 stycznia 2015. [dostęp 2021-08-02].
- ↑ a b Rosiewicz do 50. mieszkał z matką! Teraz ma troje dzieci. fakt.pl. [dostęp 2020-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-03)].
Linki zewnętrzne
edytuj- Andrzej Rosiewicz w bazie filmpolski.pl
- Andrzej Rosiewicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-08-18].
- Oficjalna strona artysty