Aeshnoptera
Aeshnoptera – takson ważek z podrzędu Epiprocta i infrarzędu różnoskrzydłych.
| Aeshnoptera | |
| Bechly, 1996 | |
| Okres istnienia: jura–dziś | |
 Archipetalia auriculata z rodziny Austropetalidae | |
.jpg) Żagnica sina z rodziny żagnicowatych | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| (bez rangi) | Euepiproctophora |
| (bez rangi) | Anisopteromorpha |
| (bez rangi) | Trigonoptera |
| (bez rangi) | Pananisoptera |
| (bez rangi) | Neoanisoptera |
| Infrarząd | |
| (bez rangi) | Euanisoptera |
| (bez rangi) | Aeshnoptera |
Morfologia
edytujAeshnoptera podobnie jak inne ważki różnoskrzydłe mają głowę o dużych oczach złożonych z większymi fasetkami po stronie grzbietowej i mniejszymi po stronie brzusznej[1]. Oczy te leżą bardzo blisko siebie, a nawet mogą się ze sobą stykać[2]. Tak jak u innych ważek różnoskrzydłych ich skrzydła w pozycji spoczynkowej trzymane są całkowicie rozprostowane na boki[1]. Ich użyłkowanie charakteryzuje przynajmniej słabo zaznaczony spłaszczony sektor radialny. Poza tym w pierwotnym planie budowy cechować się ono ma pierwszą i drugą gałęzią żyłki radialnej równoległymi w odcinkach nasadowych i tam oddzielonymi przez pojedynczy szereg komórek oraz mniej lub bardziej pofalowanymi gałęzią 3/4 żyłki radialnej tylnej i żyłką medialną przednią – cechy te jednak wtórnie zanikły u części taksonów, jak również znaleźć je można u niektórych taksonów spoza Aeshnoptera. Odwłok ma biegnące przez środek grzbietowej strony tergitów zgięcie lub kil, jednak cecha ta uległa uwstecznieniu lub całkowitemu zanikowi u Austropetaliida i Gomphaeschnidae[2].
Taksonomia
edytujTakson ten wprowadzony został w 1996 roku przez Güntera Bechly’ego[3]. W 2001 roku Bechly wraz z współpracownikami dokonali modyfikacji jego diagnozy[4]. Zalicza się do niego wszystkie ważki różnoskrzydłe z wyjątkiem Petalurida i Exophytica. Filogenetyczna systematyka Aeshnoptera według pracy Bechly’ego z 2007 roku do rangi rodziny przedstawia się następująco[5]:
Przypisy
edytuj- ↑ a b Günter Bechly, Phylogenetic Systematics of basal Pananisoptera and Anisoptera / Petalurida, [w:] Günter Bechly, Phylogenetic Systematics of Odonata, Böblingen 2007.
- ↑ a b Günter Bechly, Phylogenetic Systematics of Euanisoptera / Aeshnoptera, [w:] Günter Bechly, Phylogenetic Systematics of Odonata, Böblingen 2007.
- ↑ Günter Bechly, Morphologische Untersuchungen am Flügelgeäder der rezenten Libellen und deren Stammgruppenvertreter (Insecta; Pterygota; Odonata), unter besonderer Berücksichtigung der Phylogenetischen Systematik und des Grundplanes der *Odonata, „Petalura”, Special Volume 2, 1996, s. 1–402.
- ↑ G. Bechly, A. Nel, and X. Martínez-Declòs, E. A. Jarzembowski, R. Coram, D. Martill, G. Fleck, F. Escuillié, M. M. Wisshak, M. Maisch. A revision and phylogenetic study of Mesozoic Aeshnoptera, with description of numerous new taxa (Insecta: Odonata: Anisoptera). „Neue Paläontologische Abhandlungen”. 4, s. 1-219, 2001.
- ↑ Günter Bechly, Phylogenetic classification of fossil and extant odonates, [w:] Günter Bechly, Phylogenetic Systematics of Odonata, Böblingen 2007.