84 Batalion WOP

84 Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza/Batalion Graniczny Łużyckiej Brygady WOP w Zgorzelcu – zlikwidowany samodzielny pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę na granicy z Niemiecką Republiką Demokratyczną/Republiką Federalną Niemiec.

84 Batalion WOP

Batalion Graniczny ŁB WOP
w Zgorzelcu

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1951; 1983
Rozformowanie	1976; 1991
Tradycje
Rodowód	4 odcinek WOP 18 batalion OP
Organizacja
Numer	JW 1308 – do 1955  JW 3406
Kryptonim	Malina
Dyslokacja	Zgorzelec
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	8 Brygada WOP (8) Łużycka Brygada WOP

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na podstawie rozkazu MBP nr 043/org. z 3 czerwca 1950, na bazie 6 Brygady Ochrony Pogranicza, sformowano 8 Brygadę Wojsk Pogranicza, a z dniem 1 stycznia 1951 18 batalion Ochrony Pogranicza przemianowano na 84 batalion WOP.

W 1961 dowództwo batalionu posiadało kryptonim Malina.

W 1963 Strażnica WOP Sobolice została przekazana 9 Lubuskiej Brygadzie WOP

W 1976 rozwiązano batalion. W jego miejsce zorganizowano sekcje zwiadu, kompanie odwodowe i grupy zabezpieczenia techniczno-kwatermistrzowskiego. Po stanie wojennym odtworzono batalion WOP w Zgorzelcu.

Zarządzeniem nr 012 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 7 maja 1991 w sprawie rozwiązania jednostek WOP oraz utworzenia jednostek organizacyjnych Straży Granicznej Minister Spraw Wewnętrznych polecił z dniem 16 maja 1991 rozwiązać Batalion Graniczny Łużyckiej Brygady WOP w Zgorzelcu istniejący według etatu nr 44/098 o stanie osobowym na okres „W” 776 żołnierzy i 9 pracowników cywilnych oraz na okres „P” 603 żołnierzy i 8 pracowników cywilnych.

Struktura organizacyjna

W 1956 84 batalionowi WOP podlegały:

• 27 strażnica I kategorii – Sobolice
• 26 strażnica I kategorii – Toporów
• 25 strażnica I kategorii – Bielawa Dolna
• 24 strażnica I kategorii – Pieńsk
• 23 strażnica I kategorii – Żarka
• 22 strażnica specjalna – Zgorzelec
• 21 strażnica I kategorii – Koźlice
• 20 strażnica II kategorii – Radomierzyce.

Struktura batalionu WOP Zgorzelec i numeracja strażnic na dzień 31.12.1959.

dowództwo i sztab batalionu – Zgorzelec

• 1 strażnica II kategorii – Sobolice
• 2 strażnica II kategorii – Toporów
• 3 strażnica II kategorii – Bielawa Dolna
• 4 strażnica II kategorii – Pieńsk
• 5 strażnica II kategorii – Żarka
• 6 strażnica I kategorii – Zgorzelec
• 7 strażnica II kategorii – Koźlice
• 8 strażnica II kategorii – Radomierzyce.

Struktura batalionu i numeracja strażnic na dzień 1.01.1964.

• 1 strażnica WOP lądowa II kategorii Toporów
• 2 strażnica WOP lądowa II kategorii Bielawa Dolna
• 3 strażnica WOP lądowa II kategorii Pieńsk
• 4 strażnica WOP lądowa II kategorii Żarka
• 5 strażnica WOP lądowa I kategorii Zgorzelec
• 6 strażnica WOP lądowa II kategorii Koźlice
• 7 strażnica WOP lądowa II kategorii Radomierzyce.

Dowódcy batalionu

• kpt. Tomasz Piwko (1952–1955)
• mjr Aleksander Bielecki (od 1955)
• Ryszard Bartoszewicz (1972–1974)
• ppłk Wiesław Furmanek (do 1988)
• ppłk Czesław Badowski (od 1989).

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945–1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Józef Ostrowski: Lubuska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1989. Ludzie – wydarzenia. Krosno Odrzańskie: Drukarnia Dem-druk w Lubsku, 2005.
• Grzegorz Goryński: Trudne początki – nieznane dokumenty dotyczące narodzin Straży Granicznej i ruchu związkowego. W: Biuletyn 1–2/2012. T. Z historii ochrony granic. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej, 2012, s. 153–204. (pol.).
• Archiwum Straży Granicznej, D WOP sygn. 2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
• Archiwum Straży Granicznej, Historia Łużyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza z lat 1945–1991. Szczecin.