Łyse – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Łyse
gromada
1954–1973
Państwo

 Polska

Województwo

białostockie

Powiat

kolneński

Data powstania

4 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Łyse

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

5

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

24

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Łyse z siedzibą GRN w Łysych utworzono – jako jedną z 8759 gromad[3] – w powiecie kolneńskim w woj. białostockim, na mocy uchwały nr 17/V WRN w Białymstoku z dnia 4 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Łyse, Dęby i Dawia oraz miejscowości Wiele Okrągły, Zagrzędzie, Nadsiastem i Górki z dotychczasowej gromady Wejdo ze zniesionej gminy Turośl oraz obszar dotychczasowej gromady Pupkowizna i kolonia Serafin z dotychczasowej gromady Serafin ze zniesionej gminy Turośl w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 24 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

29 lutego 1956 do gromady Łyse przyłączono część obszaru wsi Tyczek o powierzchni 43,38 ha stanowiącą kolonię Worek z gromady Dudy Puszczańskie w tymże powiecie[8].

1 stycznia 1958 do gromady Łyse przyłączono wieś Serafin i przyległy obszar lasów państwowych N-ctwa Lipniki ze zniesionej gromady Krusza[9].

31 grudnia 1959 do gromady Łyse przyłączono wieś Tyczek i kolonię Tyczek-Nosek oraz przyległy obszar lasów państwowych N-ctwa Lipniki o powierzchni ogólnej 125 ha ze zniesionej gromady Dudy Puszczańskie[10].

1 stycznia 1966 do gromady Łyse przyłączono wsie Plewki i Złota Góra ze zniesionej gromady Baba[11].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[12]. Z dniem 1 stycznia 1973 roku reaktywowano gminę Łyse[13].

Przypisy

edytuj
  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 17/V Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu kolneńskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 30 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 2 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 49)
  7. Uchwała Nr 113/54Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Kolnie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 7 października 1954 r., Nr. 7, Poz. 33)
  8. Uchwała Nr IV/16/55 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 20 lipca 1955 r. sprawie zmiany granic niektórych gromad w powiatach augustowskim i kolneńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 30 kwietnia 1956 r., Nr. 2, Poz. 5)
  9. ała Nr 11/V Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 20 września 1957 r. sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 5 grudnia 1957 r., Nr. 4, Poz. 12)
  10. Uchwała 12/4 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z 8 września 1959 r. sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 10 grudnia 1959 r., Nr. 9, Poz. 58)
  11. Uchwała Nr 10/III Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 28 września 1965 r. w sprawie zniesienia gromady Baba w powiecie kolneńskim, województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 30 grudnia 1965 r., Nr. 16, Poz. 187)
  12. Obwieszczenie Wydziału Organizacyjno-Prawnego Prezydium WRN w Białymstoku z dnia 26 listopada 1971 r. w sprawie podziału administracyjnego województwa białostockiego – stan na dzień 1 stycznia 1972 r.(Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 24 grudnia 1971 r., Nr. 18, Poz. 234)
  13. Uchwała Wojewódzkiej Rady Narodowej Nr XXI/72/72 z dnia 9 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 2 stycznia 1973 r., Nr. 1, Poz. 1)