Komisariat Straży Granicznej „Lubliniec”
Komisariat Straży Granicznej „Lubliniec” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1928–1939.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Geneza
edytujNa wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920, powołano do życia Straż Celną[1]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[2]. Komisariat Straży Celnej „Lubliniec”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Straży Celnej „Tarnowskie Góry”[3].
W drugiej połowie 1927 przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[4]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej.
Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 w sprawie organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski powołał komisariat Straży Granicznej „Lubliniec”, który przejął ochronę granicy od rozwiązywanego komisariatu Straży Celnej[5].
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujRozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 Straż Graniczną[6]. Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Lubliniec” do Inspektoratu Granicznego nr 14 „Lubliniec” i określił jego strukturę organizacyjną[5]. Rozkazem nr 10 z 5 listopada 1929 w sprawie reorganizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski określił numer i nową strukturę komisariatu[7].
Służba graniczna
edytujKomisariat SG „Lubliniec” ochraniał odcinek granicy od kamienia granicznego nr M 41, a kończył przy kamieniu granicznym nr M 215. Długość odcinka wynosiła 45,520 kilometrów[8].
- Sąsiednie komisariaty
Funkcjonariusze komisariatu
edytuj| Kierownicy/komendanci komisariatu | |||
|---|---|---|---|
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
| kom. | Wacław Michałowski | V 1928[9] – 28 VI 1929 | komendant komisariatu „Lipiny”[10] |
| kom. | Władysław Matuszewski[11] | 29 VII 1929[12] – 10 IV 1939[13] | Ekspozytura Inspektoratu Ceł[14] |
| komisarz | Władysław Ochoński | 10 VI 1939[14] - | |
| Zastępcy komendanta komisariatu | |||
| przodownik | Bogdan Wrzosek | 1 V 1939[15] – | |
Struktura organizacyjna
edytuj
Organizacja komisariatu w kwietniu 1928[5]:
- komenda − Lubliniec
- placówka Straży Granicznej I linii „Kośmidry”
- placówka Straży Granicznej I linii „Dziewcza Góra”
- placówka Straży Granicznej I linii „Kokotek”
- placówka Straży Granicznej I linii „Brusiek”
- placówka Straży Granicznej II linii „Lubliniec”
Organizacja komisariatu w listopadzie 1929[7]:
- 3/14 komenda − Lubliniec
- placówka Straży Granicznej I linii „Glinica”
- placówka Straży Granicznej I linii „Pawonków”
- placówka Straży Granicznej I linii „Kośmidry”
- placówka Straży Granicznej I linii „Solarnia”
- placówka Straży Granicznej I linii „Kokotek”
- placówka Straży Granicznej II linii „Lubliniec”
Przypisy
edytuj- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
- ↑ Kozłowski 2012 ↓, s. 31.
- ↑ Kula 1994 ↓, s. 40.
- ↑ a b c Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 25.
- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 58.
- ↑ Janiszewski 2007 ↓, s. 292.
- ↑ Rozkazy KG SG ↓, s. 1928/54.
- ↑ Historia IG „Częstochowa” ↓, s. 11.
- ↑ Wykazy imienne Śl. IO ↓, s. 334.
- ↑ Historia IG „Częstochowa” ↓, s. 12.
- ↑ Rozkazy KG SG ↓, s. 9/39.
- ↑ a b Rozkazy KG SG ↓, s. 23/39.
- ↑ Rozkazy KG SG ↓, s. 27/39.
Bibliografia
edytuj- Henryk Dominiczak: Granica polsko-niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743.
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Dariusz Janiszewski: Komisariat Lubliniec w systemie ochrony granicy polsko – niemieckiej w okresie II Rzeczypospolitej,. 2007. [dostęp 2017-03-15].
- Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
- Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
- Rozkazy Komendy Głównej Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.187/30 do 187/41.)
- Szkic historyczny z działalności Inspektoratu Straży Granicznej „Częstochowa“ z lat 1928-1935 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Wykazy imienne oficerów, szeregowych i pracowników cywilnych Śląskiego Inspektoratu Okręgowego 1928–1938. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.191/159.)