Wikipedia

Centrum Szkolenia WOP

zlikwidowana jednostka szkolna

Centrum Szkolenia WOP imienia kpt. Zbigniewa Plewy – zlikwidowana jednostka szkolna Wojsk Ochrony Pogranicza.

Centrum Szkolenia WOP
im. kpt. Zbigniewa Plewy
Ilustracja
Emblemat CS WOP
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1946

Rozformowanie

16 maja 1991

Patron

kpt. Zbigniew Plewa

Dowódcy
Pierwszy

Witalis Kondratowicz

Ostatni

płk Marek Śmiałkowski

Organizacja
Numer

JW 5216[1]

Dyslokacja

Inowrocław[2];
Rawicz[a][3];
Ostróda;
Kętrzyn ul. Sikorskiego 102

Rodzaj wojsk

Wojska Ochrony Pogranicza

Podległość

Departament WOP
Główny Inspektor OP
Główny Inspektor OT
Dowództwo WOP

Multimedia w Wikimedia Commons
Chór Centrum Szkolenia WOP (kadeci Szkoły Chorążych WOP i podchorążowie Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Zmechanizowanych Filia w Kętrzynie) pod batutą W. Żuka, laureaci II nagrody – IV Ogólnopolski Przegląd Chórów Żołnierskich w Świeradowie-Zdroju[4] (maj 1984)
Podchorążowie IV roku 14. kpchor. WSOWZ Filia w Kętrzynie na zajęciach z kontroli ruchu granicznego, temat: Wykrywanie fałszerstw dokumentów (1985)

Centrum Wyszkolenia Wojsk Ochrony Pogranicza

edytuj

Na bazie rozformowanej Oficerskiej Szkoły Piechoty nr 3 w Inowrocławiu, 21 września 1946 sformowano w Ostródzie Centrum Wyszkolenia WOP JW 5216 (Rozkaz NDWP Nr 0210/Org. z 23 listopada 1946)[5] o stanie etatowym 55 wojskowych[b][3].

Struktura organizacyjna CW WOP

edytuj
  • Komenda i pododdziały obsługi[3]
  • Wydział Wyszkolenia
  • Wydział Polityczno-Wychowawczy.
  • Oddziały Szkolenia:
    • Kurs oficerski
    • Batalion podoficerów zawodowych
    • Pluton kawalerii
  • Kwatermistrzostwo.

W 1947 w skład centrum włączono Samodzielny Zakład Tresury Psów WOP z Rusowa[c]).

Centrum Wyszkolenia Ochrony Pogranicza

edytuj

W 1948, na bazie Centrum Wyszkolenia WOP, sformowano w Kętrzynie Centrum Wyszkolenia Ochrony Pogranicza[d] JW 5216 (Rozkaz NDWP Nr 0210/Org. z 23 listopada 1946)[5] o stanie etatowym 219 wojskowych i 42 pracowników kontraktowych[6]. Pierwsi absolwenci opuścili mury centrum w lipcu 1947[2].

Struktura organizacyjna CW OP

edytuj
  • Komenda i pododdziały obsługi[6]
  • Wydział Wyszkolenia
  • Wydział Polityczno-Wychowawczy
  • Oddziały Szkolne:
    • Kurs doskonalenia oficerów
    • Batalion szkolenia podoficerów zawodowych
    • Kompania szkolna przewodników psów służbowych
      • 2 plutony przewodników psów
      • pluton oficerów ds. psów służbowych
    • Pluton konny
  • Stacja doświadczalna suk zarodowych
  • Kwatermistrzostwo.

Oficerska Szkoła Wojsk Ochrony Pogranicza

edytuj

w 1949, na bazie Centrum Wyszkolenia Ochrony Pogranicza sformowano Oficerską Szkołę WOP[e] JW 5216 (Rozkaz NDWP Nr 0210/Org. z 23 listopada 1946)[5] o stanie etatowym 231 wojskowych stanu stałego i 546 wojskowych stanu zmiennego[7].

Osobny artykuł: Oficerska Szkoła Wojsk Ochrony Pogranicza.

Centralny Ośrodek Kształcenia Wojsk Wewnętrznych

edytuj

W 1970, na bazie Oficerskiej Szkoły WOP sformowano Centralny Ośrodek Kształcenia Wojsk Wewnętrznych[f].

Struktura organizacyjna COK WW

edytuj
  • Komenda ośrodka[8]
  • Szkoła Chorążych WOP
  • Szkoła Podoficerska WOP.

Ośrodek Szkolenia Wojsk Ochrony Pogranicza

edytuj
 
Komenda OS WOP oddająca honory pododdziałom podczas rozprowadzenia. Na pierwszym planie od lewej: 1. ppłk Ryszard Bartoszewicz (k-nt OS WOP), 2. płk Bogdan Mazurek (z-ca k-nta OS WOP ds. polit.). W drugim rzędzie od lewej: 3. ppłk Adam Gunia (1978)

W 1972, na bazie Centralnego Ośrodka Kształcenia Wojsk Wewnętrznych, sformowano Ośrodek Szkolenia WOP[g].

Struktura organizacyjna OŚ WOP

edytuj
  • Komenda ośrodka[8]
  • Szkoła Chorążych WOP
  • Szkoła Podoficerska WOP
  • Kursy III i IV rocznika Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Zmechanizowanych o profilu WOP.

Centrum Szkolenia Wojsk Ochrony Pogranicza

edytuj
 
Defilada po promocji na pierwszy stopień oficerski podchorążych 14. kpchor. WSOWZmech Filia w Kętrzynie. Prowadzący kpt. Wiesław Adamczyk (sierpień 1986)

W 1980, na bazie Ośrodka Szkolenia WOP, sformowano Centrum Szkolenia WOP[h].

 
Kadeci Szkoły Chorążych WOP na posterunku honorowym przy pomniku kpt. Zbigniewa Plewy[i] (lipiec 1989)

15 listopada 1986 Minister Spraw Wewnętrznych nadał centrum imię kpt. Zbigniewa Plewy[j].  

Zarządzeniem nr 012 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 7 maja 1991 w sprawie rozwiązania jednostek WOP oraz utworzenia jednostek organizacyjnych Straży Granicznej Minister Spraw Wewnętrznych polecił z dniem 16 maja 1991 rozwiązać Centrum Szkolenia WOP w Kętrzynie[8] istniejące według etatu nr 44/0115 o stanie osobowym na okres „W” 1315 żołnierzy i 61 pracowników cywilnych oraz na okres „P” 985 żołnierzy i 63 pracowników cywilnych[9]. Na jej bazie powstało Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie[10].

Struktura organizacyjna CS WOP

edytuj
 
Słuchacze kursu przekwalifikowania kadry strażnic WOP (grudzień 1989)

Komendanci centrum

edytuj
  • płk Witalis Kondratowicz (20.10.1946[11]–30.01.1947)
  • ppłk Wilhelm Kazimierz Weber (01.06.1947–23.12.1949)[12]

................. (patrz: komendanci Szkoły Oficerskiej WOP)

  • ppłk Zbigniew Furgała (18.09.1961–04.01.1967)[13]
  • płk Jerzy Okrzeja p.o. (01.12.1966–06.08.1967)[14]
  • płk Józef Sawczuk (16.06.1967–1972)[15]
  • płk mgr Ryszard Majcher (06.05.1972–05.07.1978)[16]
  • ppłk/płk dypl. Ryszard Bartoszewicz (1978[17]–31.08.1985)  
  • płk mgr Bogdan Mazurek[18][19] (był w 1985–18.08.1990)
  • płk Marek Śmiałkowski.

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Według Henryka Dominiczaka ("Zarys historii WOP" s. 62), w Rawiczu jedynie planowano rozmieszczenie centrum.
  2. ↑ Rozkaz NDWP nr 0153/Org. z 21 września 1946.
  3. ↑ Rozkaz MON nr 0252/Org. z 7 listopada 1947.
  4. ↑ Rozkaz MON nr 055/Org. z 20 marca 1948.
  5. ↑ Rozkaz MBP nr 075/Org. z 6 sierpnia 1949.
  6. ↑ Zarządzenie szefa sztabu WOWewn. z 15 lipca 1970.
  7. ↑ Zarządzenie szefa SG WP nr 055/Org. z 9 czerwca 1972.
  8. ↑ Zarządzenie org. MSW nr 054/WW z 12 września 1980.
  9. ↑ Pomnik kpt. Zbigniewa Plewy został rozebrany i już nie istnieje.
  10. ↑ Rozkaz MSW nr 4 z 15 lipca 1986 roku.
  11. ↑ II, III, IV rocznik szkolenia od 1983, a od 1986 również I rocznik.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
  2. ↑ a b Niedziela (red.) 1995 ↓, s. 16.
  3. ↑ a b c Jackiewicz 1998 ↓, s. 157.
  4. ↑ Marian Płowenc. Chór : Rozmowa z kierownikiem chóru Centrum Szkolenia WOP w Kętrzynie por. Leszkiem Brodą. „GRANICA – Pismo Wojsk Ochrony Pogranicza”, 1984. ISSN 0324-928X. 
  5. ↑ a b c Zestawienie numerów historycznych jednostek wojskowych. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2023-03-18]. (pol.).
  6. ↑ a b Jackiewicz 1998 ↓, s. 157–158.
  7. ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 158–160.
  8. ↑ a b c Jackiewicz 1998 ↓, s. 160.
  9. ↑ Goryński 2012 ↓, s. 197.
  10. ↑ Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 28 stycznia 2020 w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o Straży Granicznej (Dz.U. 2020. poz. 305). dziennikustaw.gov.pl, 2020-02-26. [dostęp 2020-03-22]. (pol.).
  11. ↑ Kajetan Szczepański: Witalis Kondratowicz. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-02-20]. (pol.).
  12. ↑ Kajetan Szczepański: Wilhelm Kazimierz Weber. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-02-20]. (pol.).
  13. ↑ Kajetan Szczepański: Zbigniew Furgała. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-02-20]. (pol.).
  14. ↑ Kajetan Szczepański: Jerzy Okrzeja. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-02-20]. (pol.).
  15. ↑ Kajetan Szczepański: Józef Sawczuk. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-02-20]. (pol.).
  16. ↑ Kajetan Szczepański: Ryszard Majcher. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-02-20]. (pol.).
  17. ↑ Kajetan Szczepański: Ryszard Bartoszewicz. muzeumsg.strazgraniczna.pl, 2017-10-25. [dostęp 2019-05-31]. (pol.).
  18. ↑ Edward Milewski: Bogdan Mazurek. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-02-20]. (pol.).
  19. ↑ Jerzy Jankowski: Ostatnie pożegnanie śp. płk. WOP w st. spocz. Bogdana MAZURKA!. emeryci-sg.org.pl, 2019-08-22. [dostęp 2019-08-25]. (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • Henryk Dominiczak, Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985, Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • Tadeusz Niedziela (red.): Wojska Ochrony Pogranicza w pięćdziesiątą rocznice objęcia służby w ochronie granicy Polski 1945–1995. Jednodniówka Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych Środowiska WOP. 1995-06.
  • Archiwum Straży Granicznej, D WOP sygn. 2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
  • Grzegorz Goryński: Trudne początki – nieznane dokumenty dotyczące narodzin Straży Granicznej i ruchu związkowego. W: Biuletyn 1–2/2012. T. Z historii ochrony granic. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej, 2012, s. 153–204.
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Centrum_Szkolenia_WOP&oldid=74554141”