Oficerska Szkoła Wojsk Ochrony Pogranicza

Oficerska Szkoła Wojsk Ochrony Pogranicza (OSWOP) – zlikwidowana szkoła kształcąca kandydatów na oficerów Wojsk Ochrony Pogranicza.

Oficerska Szkoła
Wojsk Ochrony Pogranicza
Ilustracja
Odznaka absolwencka OSWOP
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1949

Rozformowanie

1968

Tradycje
Nadanie sztandaru

27 września 1962

Rodowód

Centrum Wyszkolenia Ochrony Pogranicza

Kontynuacja

WSOWZmech

Dowódcy
Pierwszy

płk Wilhelm Weber

Ostatni

płk Zbigniew Furgała

Organizacja
Numer

JW 5216

Kryptonim

Tęcza[a]

Dyslokacja

Kętrzyn
ul. Sikorskiego 102

Rodzaj wojsk

Wojska Ochrony Pogranicza

Podległość

Główny Inspektor
Ochrony Pogranicza

Podchorążowie podczas przemarszu na zajęcia sportowe. Pierwszy rząd: 1. z lewej pchor. Anzelm Wrzosek (1955-1959)


Historia szkoły

edytuj

Oficerska Szkoła Wojsk Ochrony Pogranicza JW 5216 (Rozkaz NDWP Nr 0210/Org. z 23 listopada 1946)[1]z została utworzona w sierpniu 1949 w miejsce rozformowanego Centrum Wyszkolenia Ochrony Pogranicza[2]. Szkoła podlegała Głównemu Inspektoratowi Ochrony Pogranicza w Warszawie. We wrześniu siedzibę szkoły przeniesiono z Ostródy do Kętrzyna.

Pierwsza promocja odbyła się 22 grudnia 1949. Promocji dokonał wiceminister bezpieczeństwa publicznego, gen. bryg. Konrad Świetlik[3].

W 1950 do etatu szkoły wprowadzono ambulans sanitarny i etat oficerów zwiadu w CW MBP. Zwiększono także liczbę etatów w innych komórkach organizacyjnych. Określono liczbę batalionów szkolnych podchorążych na dwa. W rezultacie etat szkoły wzrósł do 339 etatów stałych i 642 etatów zmiennych[b].

W 1951, w Wydziale Wyszkolenia, zamiast dotychczasowych trzech cykli szkoleniowych utworzono sześć: wyszkolenia granicznego, wyszkolenia politycznego, ogólnowojskowy, ogniowy, wyszkolenia zwiadowczego i ogólnokształcący. Wprowadzono do etatu szkoły ambulans weterynaryjny, sekcję uzbrojenia i sekcję finansową. Liczbę batalionów szkolnych zwiększono do czterech. Stan etatowy szkoły wzrósł do 367 etatów stałych i 832 etatów zmiennych[c]

Początkowo podchorążych kształcono w trybie dwuletnim, a do 1953 przedłużono okres nauki do trzech lat.

W 1954 zmniejszono liczbę batalionów szkolnych podchorążych z czterech do trzech i wprowadzono pluton szkolny obrony przeciwchemicznej. Stan etatowy szkoły wynosił 369 etatów stałych[d].

 
Podchorążowie III roku Oficerskiej Szkoły WOP. Pierwszy rząd: 1. z lewej pchor. Anzelm Wrzosek (1955-1959)

W 1956, zamiast trzech batalionów, wprowadzono trzy kompanie szkolne podchorążych. Zlikwidowano Cykl Wyszkolenia Zwiadowczego[e]. Odtworzono go w 1959[f].

W 1961 roku dowództwo posiadało kryptonim Tęcza.

W 1962 szkoła otrzymała sztandar nadany przez Radę Państwa. Uroczystość wręczenia odbyła się 27 września 1962. Sztandar wręczył dowódca WOP, gen. bryg. Eugeniusz Dostojewski, a przyjął komendant szkoły, płk Zbigniew Furgała[3].

W 1967 podjęto decyzję o przekształceniu szkół oficerskich Wojska Polskiego na wyższe szkoły oficerskie o czteroletnim profilu nauczania. Kształcenie kadr oficerskich dla WOP powierzono Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Zmechanizowanych[4]. W związku z tym, w 1968 Oficerską Szkołę WOP rozformowano. W 1969 miała miejsce w Kętrzynie ostatnia, 18 promocja podchorążych OS WOP. Szkoła wykształciła około 3000 oficerów Wojsk Ochrony Pogranicza[3].

W 1970 w Kętrzynie utworzono Ośrodek Szkolenia Wojsk Wewnętrznych, a w 1972 utworzono Ośrodek Szkolenia Wojsk Ochrony Pogranicza. W 1980 Ośrodek Szkolenia WOP został przeformowany na Centrum Szkolenia Wojsk Ochrony Pogranicza.

Osobny artykuł: Centrum Szkolenia WOP.

Struktura szkoły (1951)

edytuj
 
Promocja w roku 1958, promuje gen. bryg. Wacław Komar. 2. od prawej pchor. Ryszard Bartoszewicz (1958)
  • Komenda szkoły
  • Wydział polityczny
  • Wydział wyszkolenia
    • Cykl wyszkolenia granicznego
    • Cykl wyszkolenia zwiadowczego
    • Cykl wyszkolenia ogniowego
    • Cykl wyszkolenia ogólnowojskowego
    • Cykl wyszkolenia politycznego
    • Cykl wyszkolenia ogólnokształcącego
  • Pododdziały szkolne i kursy
  • Kwatermistrzostwo.

Komendanci szkoły

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: oficerowie Oficerskiej Szkoły Wojsk Ochrony Pogranicza.
  • płk Wilhlem Weber[5]
  • ppłk Mikołaj Aliezarczyk (1949–1951)
  • płk Aleksy Romanow (1951–1955)[3]
  • ppłk Michał Kobylański (1955–1959)
  • płk Sylwester Kościak (1959–1960)
  • płk Franciszek Sawicki (1960–1961)
  • płk Zbigniew Furgała (1961–1966)
  • płk Jerzy Okrzeja (1966–1967).
  1. Kryptonim szkoły w 1961.
  2. Rozkaz MBP nr 043/Org. z 3 czerwca 1950.
  3. Rozkaz Org. 015/WW z 10 października 1951.
  4. Rozkaz org. 012 DWW z 13 maja 1954.
  5. Zarządzenie org. DWW nr 013/WW z 16 czerwca 1956.
  6. Zarządzenie org. MSW nr 203/59/WW z 27 listopada 1958.

Przypisy

edytuj
  1. Zestawienie numerów historycznych jednostek wojskowych. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2023-03-18]. (pol.).
  2. Prochwicz 2011 ↓, s. 189–190.
  3. a b c d Jackiewicz 1998 ↓, s. 158–160.
  4. Niedziela (red.) 1995 ↓, s. 16.
  5. Prochwicz 2011 ↓, s. 190.

Bibliografia

edytuj
  • Grzegorz Goryński. Plany mobilizacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza okresu zimnej wojny – zadania na rzecz MON. „Biuletyn Historyczny Muzeum Marynarki Wojennej”. 36/2021, 2021. Gdynia: Muzeum Marynarki Wojennej. ISSN 0137-5539. 
  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
  • Tadeusz Niedziela (red.): Wojska Ochrony Pogranicza w pięćdziesiątą rocznice objęcia służby w ochronie granicy Polski 1945–1995. Jednodniówka Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych Środowiska WOP. 1995.
  • Grzegorz Zaremba, Przyczyny reorganizacji WOP w latach 1946–1948, Biuletyn SG.