Adam Nowosilski
Adam Rafał Nowosilski (ur. 24 października 1859 w majątku Kaśkiewicze, zm. 1942) – tytularny generał brygady Wojska Polskiego.
 tytularny generał brygady
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Adam Rafał Nowosilski |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
24 października 1859 |
| Data śmierci |
1942 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1887–1921 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
komendant PKU |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujAdam Rafał Nowosilski urodził się 24 października 1859 roku w majątku Kaśkiewicze, w powiecie oszmiańskim, w rodzinie Franciszka, szlachcica, i Wincentyny[1]. W latach 1871–1877 był uczniem 1 Petersburgskiego Gimnazjum Wojskowego (ros. 1-я Санкт-Петербургская военная гимназия), które 22 lipca 1882 roku zostało przemianowane na 1 Korpus Kadetów. 1 września 1877 roku rozpoczął służbę w Armii Imperium Rosyjskiego, jako słuchacz 2 Konstantynowskiej Szkoły Wojskowej (ros. 2-е военное Константиновское училище). Dwa lata później ukończył szkołę jako prymus, awansował na podporucznika ze starszeństwem z 8 sierpnia 1879 roku i otrzymał przydział do Wołyńskiego Pułku Gwardii w Warszawie (ros. лейб-гвардии Волынский полк). W ewidencji armii rosyjskiej figurował jako Adam-Rafael Francewicz Nowosilski (Адам-Рафаэль Францевич Новосильский). W 1883 roku, będąc w kasynie oficerskim, w czasie rozmowy przyznał rację studentom polskim, a nie kuratorowi Warszawskiego Okręgu Szkolnego Aleksandrowi Apuchtinowi, twórcy zrusyfikowanego systemu szkolnictwa w Królestwie Polskim. Takie postępowanie zostało uznane za nielicujące ze stanowiskiem oficera Gwardii i zaważyło na przeniesieniu do 115 Wiaziemskiego Pułku Piechoty w Rydze[2]. W międzyczasie awansował na chorążego gwardii (ros. Прапорщик гвардии) ze starszeństwem z 16 września 1880 roku i porucznika (ros. Поручик) ze starszeństwem z 29 lipca 1883 roku. Ponad szesnaście lat dowodził kompanią, a przez kolejnych sześć lat batalionem. Na sztabskapitana (ros. Штабс-Капитан) awansował ze starszeństwem z 15 maja 1887 roku, kapitana (ros. Капитан) ze starszeństwem z 15 marca 1894 roku i podpułkownika (ros. Подполковник) ze starszeństwem z 26 lutego 1905 roku. 1 stycznia 1909 roku pełnił służbę w 177 Izborskim Pułku Piechoty (ros. 177-й пехотный Изборский полк), który wchodził w skład I Brygady 45 Dywizji Piechoty i stacjonował w Rydze[3]. Na pułkownika (Полковник) awansował ze starszeństwem z 6 grudnia 1910 roku. W 1914 roku pełnił służbę w 161 Aleksandropolskim Pułku Piechoty (ros. 161-й пехотный Александропольский полк), który wchodził w skład I Brygady 41 Dywizji Piechoty i stacjonował w Kazaniu. W tym samym roku, w czasie mobilizacji, objął dowództwo 94 Zapasowego Pułku Piechoty (ros. 94-й пехотный запасный полк) w Kazaniu (Kazański Okręg Wojskowy). 24 czerwca 1915 roku został pomocnikiem dyżurnego generała sztabu 10 Armii.
23 stycznia 1919 roku został przydzielony do Stacji Zbornej Oficerów w Warszawie[4]. 20 maja 1919 roku został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia pułkownika, z zaliczeniem do I Rezerwy armii, z jednoczesnym powołaniem do służby czynnej na czas wojny, aż do demobilizacji[5]. 14 stycznia 1920 roku otrzymał przeniesienie służbowe z byłej rezerwy oficerskiej do Powiatowej Komendy Uzupełnień Bydgoszcz na stanowisko komendanta[6]. Od 30 kwietnia 1919 roku czasowo pełnił obowiązki komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień 2 Pułku Piechoty Legionów w Piotrkowie[4].
6 lipca 1920 roku został komendantem Powiatowej Komendy Uzupełnień 4 Pułku Piechoty Legionów w Kielcach[7][8][9]. 14 października 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu pułkownika, w piechocie, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[10]. 18 lutego 1921 roku obowiązki komendanta PKU 4 pp Leg. przekazał pułkownikowi Karolowi Blok[11]. Z dniem 1 maja 1921 roku został przeniesiony w stały stan spoczynku, w stopniu pułkownika piechoty, z prawem noszenia munduru[12].
26 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu tytularnego generała brygady[13]. Na emeryturze mieszkał w Kielcach, a następnie w Warszawie[14][15][16][17]. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera A10-4-8/9)[18].
Generał Nowosilski był żonaty z Marią Wiktorią Jankowską, z którą miał dwoje dzieci: Jadwigę (ur. 1900) i Leona Mikołaja Korwin-Nowosilskiego (1898-1967), podpułkownika dyplomowanego artylerii[4].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Order św. Stanisława kl. 2 - 1901[19]
- Order św. Anny kl. 2 - 1907[19]
- Order św. Anny kl. 3 - 1894[19]
- Order św. Włodzimierza kl. 3 – 7 października 1915[19]
- Order św. Włodzimierza kl. 4 – 18 lutego 1914[19]
Przypisy
edytuj- ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 232.
- ↑ Mariusz Kulik, Polacy w jednostkach Rosyjskiej Gwardii w Warszawie na przełomie XIX i XX wieku, „Niepodległość i Pamięć” Czasopismo humanistyczne nr 1-4 (37-40), Muzeum Niepodległości w Warszawie, Warszawa 2012, ISSN 1427-1443, s. 44-45.
- ↑ Общий список офицерским чинам русской императорской армии. Составлен по 1-е января 1909 г., Sankt Petersburg 1909, s. 364.
- ↑ a b c Stawecki 1994 ↓, s. 233.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 59 z 29 maja 1919 roku, poz. 1873.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 31 stycznia 1920 roku, s. 35.
- ↑ Rozkaz DOGen. Kielce ↓, Nr 59 z 6 lipca 1920 roku, pkt 363.
- ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 233, autor podał, że pułkownik Nowosilski funkcję komendanta PKU 4 pp Leg. sprawował od 11 czerwca do 12 września 1920 roku przy czym tę drugą datę opatrzył znakiem zapytania.
- ↑ Jarno 2003 ↓, s. 52, wg autora komendantem PKU 4 pp Leg. w okresie od sierpnia 1920 roku do 18 lutego 1921 roku był pułkownik Adam Nowosielski.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 40 z 20 października 1920 roku, poz. 960.
- ↑ Rozkaz DOGen. Kielce ↓, Nr 20 z 18 lutego 1921 roku, pkt 4.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 23 kwietnia 1921 roku, s. 818.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 739.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1577.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1406.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 882.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 322.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ a b c d e Likhotvorik 2017 ↓.
Bibliografia
edytuj- Rozkazy Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce”. [dostęp 2018-05-08].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Witold Jarno: Okręg Generalny Nr III Kielce w latach 1918-1921. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2003. ISBN 83-88679-31-7.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
- Alexey Likhotvorik: Адам-Рафаэль Францевич Новосильский. Armia rosyjska w wielkiej wojnie, 2017. [dostęp 2018-10-31]. (ros.).