Zygmunt Semerga
Zygmunt Antoni Semerga, ps. „Zygmunt Goszczyński”[1] (ur. 4 marca 1896 w Śniatynie, zm. 18 lutego 1979) – pułkownik Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 pułkownik
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Zygmunt Antoni Semerga |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
4 marca 1896 |
| Data śmierci |
18 lutego 1979 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca pułku |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
.jpg)
| |
| Odznaczenia | |
      
| |
Życiorys
edytujUrodził się 4 marca 1896 w Śniatynie, ówczesnym mieście powiatowym Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Jana i Marii z Dutczaków[2][1].
W czasie I wojny światowej walczył w szeregach 3. kompanii I baonu 4 pułku piechoty Legionów Polskich. 1 sierpnia 1915 został ranny w bitwie pod Jastkowem. 24 maja 1918 został wykazany, w stopniu plutonowego, w indeksie legionistów przekazanym do Centralnego Urzędu Ewidencyjnego przez c. i k. Komendę marszałka polnego porucznika Schillinga (niem. kommando FML Schilling)[3][4][5].
17 października 1919 jako podoficer byłych Legionów Polskich pełniący służbę w 31 pułku piechoty został mianowany z dniem 1 listopada 1919 podporucznikiem w piechocie[6]. W szeregach tego pułku walczył na wojnie z bolszewikami, a za wykazane męstwo został odznaczony Orderem Virtuti Militari[7].
Po zakończeniu wojny kontynuował służbę wojskową w macierzystym pułku jako oficer zawodowy[8][9][10]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 1489. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11]. W listopadzie 1924 został przydzielony z 31 pp do Powiatowej Komendy Uzupełnień Łask w Sieradzu na stanowisko oficera instrukcyjnego[12][13]. W marcu 1926, w związku z likwidacją stanowiska oficera instrukcyjnego, wrócił do macierzystego pułku w Łodzi[14]. 18 lutego 1928 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1928 stopień majora w korpusie oficerów piechoty i 130. lokatą[15]. W kwietniu 1928 został przeniesiony do 54 pułku piechoty w Tarnopolu na stanowisko oficera sztabowego pułku[16][17]. W lipcu 1929 został przesunięty na stanowisko dowódcy batalionu[18], a w październiku 1931 na stanowisko obwodowego komendanta Przysposobienia Wojskowego[19][20][21][22]. Na stopień podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 i 17. lokatą w korpusie oficerów[23][24]. W marcu 1939 pełnił służbę w 51 pułku piechoty w Brzeżanach na stanowisku I zastępcy dowódcy pułku[25].
W trzeciej dekadzie sierpnia 1939 objął dowództwo 216 pułku strzelców i na jego czele walczył w kampanii wrześniowej[26]. Do zakończenia II wojny światowej był internowany na terytorium Królestwa Węgier[27]. Był tam członkiem grupy polskich oficerów powiązanej z Komendą Obrońców Polski w Lublinie[28]. Po zakończeniu wojny wrócił do kraju i został przyjęty do Ludowego Wojska Polskiego. Dowodził 48 pułkiem piechoty[29], a następnie 54 pułkiem piechoty w Mrągowie[27].
Zmarł 18 lutego 1979[30]. Został pochowany na cmentarzu parafii św. Mikołaja przy ul. Mickiewicza 5 w Chrzanowie[30]. W tym samym grobie została pochowana Anna Semerga (1898–1965), nauczycielka[30].
Był żonaty, miał troje dzieci: Wacławę (ur. 20 września 1922), Mariana (1924–1998), architekta i Krystynę (ur. 26 marca 1931)[31].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5122[32][2]
- Krzyż Niepodległości – 15 kwietnia 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[33][1][34]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie[24][35]
- Złoty Krzyż Zasługi – 16 marca 1934 „za zasługi na polu przysposobienia wojskowego i wychowania fizycznego”[36][37]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[35]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[35]
- Medal Zwycięstwa[35]
25 czerwca 1938 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości ponownie rozpatrzył jego wniosek lecz Krzyża Niepodległości z Mieczami nie przyznał[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-07-12]..
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ Żołnierze Niepodległości : Semerga Zygmunt. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-07-12].
- ↑ VI Lista strat 1916 ↓, s. 26.
- ↑ Żołnierze Niepodległości : Goszczyński Zygmunt. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-07-12].
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 95 z 26 listopada 1919, poz. 3679, jako Zygmunt Goszczyński.
- ↑ Libert 1928 ↓, s. 40.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 111, 864.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 63.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 215, 417, jako Goszczyński-Semerga.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 63, jako Goszczyński-Semerga.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 120 z 12 listopada 1924, s. 671.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 200, 361, 1339.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 marca 1926. Dodatek „Obsada personalna przysposobienia wojskowego”, s. 8.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 lutego 1928, s. 46.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928, s. 137.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 68, 183.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 211.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931, s. 343.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 33, 582.
- ↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 24.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 23.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 467.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 16.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 607.
- ↑ Dalecki 1989 ↓, s. 33, 47, 169–171, 210, 239, 351, 370, 377, 389.
- ↑ a b Tomkiewicz 2018 ↓, s. 603.
- ↑ Matusak 2013 ↓, s. 313.
- ↑ Żurawlow 2011 ↓, s. 43.
- ↑ a b c śp. ZYGMUNT SEMERGA. Parafia rzymskokatolicka św. Mikołaja w Chrzanowie. [dostęp 2022-07-12]..
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922, s. 9.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 92, poz. 124.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 4 lipca 1932, s. 331.
- ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 64, poz. 97.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19 marca 1934, s. 121.
Bibliografia
edytuj- Semerga Zygmunt Antoni. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.64-5514 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-08].
- VI Lista strat Legionów Polskich od 1 maja do 1 lipca 1915. Piotrków: Centralny Urząd Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1916-07-01.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1 lipca 1933. Warszawa: Przegląd Piechoty, 1933.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Warszawa: Departament Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1935.
- Ryszard Dalecki: Armia „Karpaty” w wojnie obronnej 1939 r.. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989. ISBN 83-03-02830-8.
- Feliks Libert: Zarys historji wojennej 31-go pułku strzelców kaniowskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Piotr Matusak: Plany odtworzenia WP przez ruch oporu poza granicami ziem polskich w latach 1939–1945. W: Si vis pacem, para bellum : bezpieczeństwo i polityka Polski : księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Tadeuszowi Dubickiemu. Robert Majzner (red. nauk.). Częstochowa – Włocławek: Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 2013. ISBN 978-83-7455-329-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Ryszard Tomkiewicz. Władysław Dudziak, Wspomnienia z lat 1945–1948. „Rocznik Ziem Zachodnich”. 2, 2018. Wrocław: Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”. ISSN 2544-8714.
- Sławomir Żurawlow, Pododdziały Ochrony Pogranicza w Jaworzynce, Istebej i Koniakowie – Rys historyczny 1922–2008, Gliwice: Gminny Ośrodek Kultury w Istebnej, 2011.