Zwój 2
Zwój 2 – zwój Sefer Tora zapisany pismem hebrajskim, pochodzący prawdopodobnie z lat 1155–1255 n.e. Przechowywany jest w bibliotece uniwersyteckiej w Bolonii (Zwój 2). Jest to najstarszy zachowany hebrajski tekst Tory zapisany na zwoju[1][a].
Datowanie
edytujZwój 2 znajdujący się w bibliotece Uniwersytetu Bolońskiego został błędnie skatalogowany w 1889 roku jako pochodzący z XVII wieku i tak został opisany w katalogu biblioteki. W trakcie prowadzonych badań tamtejszy wykładowca hebraistyki, prof. Mauro Perani, postanowił ponownie go zbadać i stwierdził, że jest on dużo starszy i ma zapewne około 850 lat[2]. Swoje obserwacje prof. Perani oparł na tym, że zwój nie uwzględnia standardów przepisywania świętego tekstu ustanowionych przez Majmonidesa, wybitnego żydowskiego intelektualistę, który zmarł w 1204 roku. Oznaczało to więc, że zwój musiał powstać wcześniej. Przeprowadzone przez Peraniego badania paleograficzne pozwoliły na określenie daty powstania zwoju na lata pomiędzy 1155 a 1255 n.e. Datowanie to zostało potwierdzone przez badania metodą radiowęglową 14C przeprowadzone na uniwersytetach Salento i Chicago.
Po rozwinięciu skórzany Zwój 2 ma 36 metrów długości oraz 64 centymetry wysokości[3]. Naukowa wartość zwoju wiąże się z tym, że przetrwał ponad osiem wieków zachowując się w całości[1]. Nieznany jest sposób w jaki zwój znalazł się z bibliotece w Bolonii[4].
Uwagi
edytuj- ↑ Starszym zwojem Tory jest Zwój Abiszy, jednak został zapisany pismem samarytańskim, oraz kodeksy hebrajskie: niekompletny Codex Orientales 4445 z lat 820-850, Kodeks z Aleppo z roku 930 jednak ze zniszczoną większą częścią Tory oraz kompletny Kodeks Leningradzki z 1008 roku.
Przypisy
edytuj- ↑ a b W Bolonii odnaleziono najstarszy zwój Tory. Archeologia biblijna, 2013-05-31. [dostęp 2013-06-25].
- ↑ Sylwia Wysocka (PAP): W Bolonii znaleziono najstarszy zwój Tory na świecie. PAP, Nauka w Polsce, 2013-05-29. [dostęp 2013-06-25].
- ↑ Znaleziono najstarszy zwój Tory na świecie. PolskieRadio.pl, 2013-05-29. [dostęp 2013-06-25].
- ↑ W Bolonii znaleziono najstarszy zwój Tory na świecie. gazeta.pl, 2013-05-29. [dostęp 2013-06-25].
Bibliografia
edytuj- W Bolonii odnaleziono najstarszy zwój Tory. Archeologia biblijna, 2013-05-31. [dostęp 2013-06-25].
Linki zewnętrzne
edytuj- AFP: Zdjęcie Zwoju 2. rzeczpospolista.pl, 2013-05-30. [dostęp 2013-06-25].