Zofia Topińska
Zofia Topińska domo Bielicka (ur. 15 stycznia 1910 w Krakowie, zm. 4 grudnia 2000 w Warszawie[1][2]) – polska doktor nauk społecznych, przedszkolanka i Sprawiedliwa wśród Narodów Świata.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie | |
Miejsce zamieszkania | |
Narodowość |
Polska |
Tytuł naukowy |
doktor nauk społecznych |
Edukacja |
studia psychologiczne |
Alma Mater | |
Pracodawca |
Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci |
Rodzice |
Józef Bielicki, Stefania domo Dunin |
Małżeństwo | |
Dzieci |
Piotr, Andrzej i Wojciech Topińscy |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujDzieciństwo i młodość
edytujUrodzona w Krakowie jako córka Józefa Bielickiego i Stefanii z domu Dunin. Na przełomie lat 20. i 30. Zofia Topińska była studentką psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego działającą w Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej. Tamże poznała Jana Topińskiego, z którym wzięła ślub w 1933 r[2]. W 1937 małżeństwo przeprowadziło się z Krakowa na warszawski Żoliborz. Tamże Zofia pracowała jako wychowawczyni w przedszkolu Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci[2].
Pomoc Żydom podczas II wojny światowej
edytujPodczas okupacji niemieckiej Topińska osobiście tworzyła fałszywe dokumenty dla Żydów[2]. Jesienią 1941 r. Topińska zaopiekowała się ośmioosobową żydowską rodziną Hasklerów ze Lwowa, umieszczając ich w willi przy ul. Święcickiego 16. Po najeździe szmalcowników Topińscy przenieśli ósemkę do wynajętego mieszkania przy ulicy Tamka 24 na Powiślu. Również podczas okupacji niemieckiej Topińska ukrywała zagrożonych prześladowaniem rodzinę Baumann. Zorganizowała dla nich mieszkanie na Grochowie przy ulicy Grochowskiej 69. Jedyną z rodziny Baumanów Jadwigę ocalałą z niemieckiej obławy, Topińscy przetransportowali do nowej kryjówki w Broniszach pod Warszawą, gdzie ocalała doczekała wyzwolenia przez Armię Czerwoną. Kolejną osobą ocaloną przez Topińską był Wiktor Jassem. Topińska przewoziła także żydowskie niemowlęta płci męskiej ze Lwowa i zaopatrywała je w sfabrykowane przez siebie dokumenty. Podczas powstania warszawskiego Zofia przebywała na Żoliborzu wspólnie z mężem i synem[2].
Losy powojenne
edytujPo przejściu przez obóz w Pruszkowie rodzina dotarła do Krakowa, po czym w 1946 r. wróciła do Warszawy. Wówczas Topińska wróciła do pracy w przedszkolu i zajęła się szkoleniem przedszkolanek. W latach 60. XX wieku uzyskała doktorat na Uniwersytecie Jagiellońskim[2]. W 1968 wspólnie z M. Kwiatowską wydała Metodykę wychowania przedszkolnego[3][4]. Była autorką wielu specjalistycznych prac z zakresu wychowania przedszkolnego. Była redaktorką miesięcznika „Wychowanie Przedszkolne”[2].
27 listopada 2007 r. Zofia Topińska została odznaczona tytułem Sprawiedliwa wśród Narodów Świata. Wspólnie z nią uhonorowano jej małżonka, Jana Topińskiego[5][6].
Miała trzech synów: Piotra (ur. luty 1943 r.), Andrzeja (ur. sierpień 1945 r.) i Wojciecha (ur. marzec 1948 r.). Zofia Topińska zmarła 4 grudnia 2000 r[2][7]. Została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (B2 tuje 14)[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2021-07-07] .
- ↑ a b c d e f g h Historia pomocy – Rodzina Topińskich | Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2021-07-06] .
- ↑ Topińska, Zofia (1910-2000) [online], worldcat.org [dostęp 2021-07-06] .
- ↑ Jolanta Karbowniczek , Małgorzata Kwaśniewska , Barbara Surma , Podstawy pedagogiki przedszkolnej z metodyką, Kraków: Wydawnictwo WAM, 2011 [dostęp 2021-07-07] .
- ↑ The Righteous Among The Nations [online], The Righteous Among The Nations [dostęp 2021-07-07] .
- ↑ Righteous Among the Nations Honored by Yad Vashem by 1 January 2020 [online], yadvashem.org, styczeń 2020, s. 104 .
- ↑ Historia pomocy - Rodzina Topińskich | Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2022-12-20] .