Znana yaksha
Znana yaksha – gatunek pluskwiaka z rodziny bezrąbkowatych i podrodziny Typhlocybinae. Jedyny z monotypowego rodzaju Znana[1]. Występuje w północnej części Borneo[2].
| Znana yaksha | |
| Dworakowska, 1994 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj |
Znana |
| Gatunek |
Znana yaksha |
Taksonomia
edytujRodzaj i gatunek opisane zostały po raz pierwszy w 1994 roku przez Irenę Dworakowską[2][1]. Opisu dokonano na podstawie czterech samców i dwóch samic odłowionych w 1982 roku na terenie Parku Narodowego Ulu Temburong w Brunei. Materiał typowy zdeponowano w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie[2].
Za najbliższego krewnego Znana uważa się rodzaj Apheliona. Taksony te dzielą synapomorfię w postaci połączenia mezokoksytów dziewiątego i dziesiątego segmentu odwłoka. Jako apomorfię rodzaju Znana wskazuje się natomiast wyspecjalizowaną budowę płytki subgenitalnej[2].
Morfologia
edytujPluskwiak o ciele długości od 3,8 do 3,9 mm, dość tęgiej budowy. Głowa na wysokości oczu złożonych jest u niego wyraźnie szersza niż przedplecze. Ubarwienie głowy jest beżowe z brązowym spodem przedustka oraz z dużą, czarną łatą położoną grzbietowo-środkowo względem jasnych przyoczek, które to są oddalone od szwów czołowych bocznych i położone bliżej oczu złożonych. Szew koronalny przechodzi na twarz, osiągając jako szew pośrodkowy wysokość przyoczek[2].
Przedplecze jest na przedzie beżowe, pośrodku brązowe, w tyle zaopatrzone w szeroką przepaskę poprzeczną obrzeżoną nieregularnymi liniami brązowymi, a na tylnej krawędzi jasne. Śródplecze ma tarczę i tarczkę koloru brązowawego. Przednie skrzydło jest jasnobeżowe z brązowym brzegiem kostalnym[2]. Spośród komórek apikalnych czwarta jest wyraźnie zwężona ku nasadzie[1], trzecia osiadła lub zaopatrzona w szypułkę[2], a druga u podstawy kwadratowa[1]. Użyłkowanie skrzydła tylnego cechuje się rozwidleniem żyłki kubitalnej przedniej (CuA) położonym bardziej wierzchołkowo niż punkt połączenia tejże żyłki z żyłką medialną tylną[2].
Odwłok ma drugi sternit z apodemami sięgającymi poza tylną krawędź czwartego sternitu[1]. U samicy odwłok ma brązowy dziewiąty tergit oraz beżowy siódmy sternit. Walwa samicy jest beżowa z brązową wierzchołkową ⅓. Genitalia samca umieszczone są niemal kulistej kapsule genitalnej. Sięgająca daleko poza tę kapsułę, silnie zesklerotyzowana i pigmentowana płytka subgenitalna ma rzeźbę z piłkowanych łusek i charakterystyczną chetotaksję. Edeagus ma rurkowaty trzon o odcinku nasadowym zredukowanym do błoniastej nasady wąskiej apodemy centralnej. Konektywa jest krótka, szeroka, blaszkowata i pozbawiona jest płata środkowego. Przysadziste paramery mają odcinki doogonowe niewiele dłuższe niż ich część pozostała[2].
Ekologia i występowanie
edytujOwad ten zasiedla wilgotne lasy równikowe. Jest fitofagiem ssącym soki roślin z rodziny bobowatych[2].
Owad endemiczny dla Brunei na Borneo w krainie orientalnej[2][1]. Znany jest wyłącznie z lokalizacji typowej w Parku Narodowym Ulu Temburong. Spotykany był na wysokości 300 m n.p.m.[2]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Dmitry A. Dmitriev: Genus Znana Dworakowska, 1994. [w:] 3I Interactive Keys and Taxonomic Databases [on-line]. [dostęp 2021-05-21].
- ↑ a b c d e f g h i j k l I. Dworakowska. A review of the genera Apheliona Kirk. and Znana gen.nov. (Auchenorrhyncha: Cicadellidae: Typhlocybinae). „Oriental Insects”. 28, s. 243-308, 1994. DOI: 10.1080/00305316.1994.10432308.